İngiltere'de enflasyon oranı Ekim ayında son altı ayın en yüksek seviyesini test etti.
REKLAM
Ulusal İstatistik Ofisi'ne (ONS) göre, İngiltere'de enflasyon oranı, artan fatura fiyatlarıyla bağlantılı olarak yüzde 1,7'den Ekim ayında yüzde 2,3'e yükselerek beklentilerin ötesinde artış kaydetti.
İngiltere'deki ekonominin yaklaşık yüzde 80'ine denk gelen hizmet sektöründeki enflasyonun bu artışta pay sahibi olmadığı belirtiliyor.
Bu sıçrama, İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) faiz oranlarında indirim yapacağı yönündeki beklentilerin azaldığı anlamına geliyor.
Artışı ne tetikledi?
Capital Economics'in yaptığı analize göre, enerji fiyatlarındaki artış, Ofgem'in 1 Ekim'den itibaren uygulamaya koyduğu kamu hizmetleri fiyat tavanındaki yüzde 10'luk zammın etkisinden kaynaklandı. Bu yükselişin enflasyona 0,6 puanlık bir etki yapması bekleniyordu.
Analizde "Sürpriz olan, çekirdek enflasyon ve hizmet enflasyonunun düşmemesiydi" ifadeleri yer aldı. Enerji, gıda, alkol ve tütün hariç tüketici fiyatları Ekim 2024'e kadar olan 12 ayda yüzde 3,3'e çıkarken, hizmet sektöründe yüzde 4,9'dan yüzde 5'e tırmandı.
İngiltere Merkez Bankası faizleri daha da düşürecek mi?
Mevcut enflasyon seviyesi, İngiltere Merkez Bankası'nın daha fazla faiz indirimi yapmayacağı yönündeki bahisleri artırıyor. Nitekim yüzde 2,3'lük enflasyon, İngiltere Merkez Bankası'nın hedefinin üzerinde.
Capital Economist'teki analistler, mevcut fiyat artışlarının esas olarak tek seferlik olaylardan kaynaklandığına dikkat çekiyor.
"Çekirdek enflasyon ve hizmet enflasyonundaki bu aşımın büyük bir kısmı, Banka'nın daha katı fiyat baskılarının bir işareti olarak görmeyeceği uçak bileti enflasyonundaki keskin artıştan kaynaklandı."
Ancak BoE'nin temkinli davranmasını da beklediklerini belirten uzmanlar, 18 Aralık'ta açıklanacak olan kasım ayı enflasyon verilerinde aşağı yönlü büyük bir sürpriz yaşanmaması halinde, bankanın Aralık ayındaki bir sonraki toplantısında faiz oranlarını değiştirmeyerek yüzde 4,75'te bırakmasının neredeyse kesin olduğunu ifade ediyor.
Piyasa şu anda 2025 yılında sadece iki çeyrek puanlık indirim daha beklerken, üçüncü bir indirim ihtimalinin oranı yüzde 40.
Bu ayın başlarında banka, enflasyonun Nisan 2021'den bu yana en düşük seviyesine gerilemesinin ardından ana faiz oranını çeyrek puan düşürmüştü.
Bununla birlikte, BoE Başkanı Andrew Bailey, kısmen yeni İşçi Partisi hükümetinin geçen ayki bütçe önlemlerinin fiyatların aksi takdirde olacağından daha fazla artacağını görmesi nedeniyle, oranların önümüzdeki aylarda çok hızlı düşmeyeceği konusunda uyardı.
Dünya genelindeki merkez bankaları, koronavirüs salgını sırasında önce tedarik zinciri sorunlarının ardından da Rusya'nın Ukrayna'yı işgal ederek enerji maliyetlerini yükseltmesiyle fiyatlar fırlayınca borçlanma maliyetlerini neredeyse sıfırdan önemli ölçüde artırdı.
Enflasyon oranları en yüksek seviyelerinden düştükçe, merkez bankaları faiz oranlarını düşürmeye başladı. Ancak, birkaç ekonomist oranların 2008-2009 küresel mali krizinden sonraki yıllarda devam eden süper düşük seviyelere geri döneceğini düşünüyor.
Hazine Bakanı Rachel Reeves, artan işletme vergileri ve borçlanma yoluyla finanse edilen yaklaşık 70 milyar sterlin (3,05 trilyon Türk Lirası) tutarında ek harcama yapıldığını duyurdu.
Ekonomistler, bu savurganlığın, işletmelerin fiyatları artırarak vergi artışlarını yumuşatma olasılığıyla birleştiğinde, gelecek yıl daha yüksek enflasyona yol açabileceğini düşünüyor.
Donald Trump'ın yeniden ABD başkanı seçilmesinden bu yana küresel enflasyon görünümü daha belirsiz hale geldi.
Trump, Ocak ayında Beyaz Saray'a döndüğünde vergileri azaltacağını ve bazı ithal mallara gümrük vergisi getireceğini belirtmişti. Her iki politika da hem ABD'de hem de küresel olarak enflasyonist olma potansiyeline sahip ve bu nedenle faiz oranlarını normalde olması gerekenden daha yüksek tutuyor.
Ulusal Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü ekonomistlerinden Monica George Michail Associated Press (AP) haber ajansına yaptığı açıklamada, "İngiltere Merkez Bankası'nın 2025 yılında faiz indirimlerine devam edeceğini düşünmekle birlikte, faiz indirimlerinin hızının daha önce öngörülenden daha yavaş olması bekleniyor ve oranlar daha uzun süre yüksek kalabilir," dedi.
Michail, "Bu görünüm, yakın zamanda açıklanan bütçeden kaynaklanan tahmini enflasyonist baskıların yanı sıra, özellikle Trump başkanlığı ile ilgili olarak artan küresel belirsizliği yansıtıyor," dedi.