ABD Başkanı Donald Trump, önümüzdeki ay Kanada ve Meksika'ya gümrük vergisi uygulamaya başlayacağını ve Çin'in ABD'deki yatırım kurallarını sıkılaştıracağını açıkladı. Riskten kaçışın hakim olmasıyla piyasa duyarlılığı azaldı.
REKLAM
Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında konuşan ABD Başkanı Donald Trump, Kanada ve Meksika'ya yönelik ertelenen gümrük vergilerinin önümüzdeki ay yürürlüğe gireceğini açıkladı.
Söz konusu taahhüt Pazartesi günü, bir hükümet komitesine Çin'in teknoloji, enerji ve diğer stratejik Amerikan sektörlerine yönelik harcamalarını engelleme talimatı veren bir kararnameyi imzalamasının ardından geldi.
Her iki eylem de potansiyel bir küresel ticaret savaşının tırmanması riskini doğurarak uluslararası piyasa duyarlılığını baskılıyor.
Trump, Kanada ve Meksika'ya gümrük vergisi uygulamaya devam edecek
Trump, Kanada ve Meksika'ya yönelik ertelenen gümrük vergilerini uygulamaya devam edip etmeyeceği sorusuna, "Gümrük vergileri zamanında, programa uygun olarak ilerliyor," diyerek yanıt verdi.
Trump ilk olarak Şubat ayı başında Kanada ve Meksika'ya yüzde 25, Kanada petrolüne ise yüzde 10 gümrük vergisi getirme planını açıklamıştı. Bu uygulamaların 4 Şubat'ta yürürlüğe girmesini planlamıştı.
Daha sonra her iki ülkenin de yasa dışı göçmenleri ve başta fentanil olmak üzere uyuşturucu kaçakçılığını durdurmak için sınırlarını sıkılaştırmayı kabul etmesi üzerine bir ay erteledi.
Bundan kısa bir süre sonra çelik ve alüminyuma yüzde 25 ithalat vergisi getirme planını açıkladı ve ardından tüm ticaret ortaklarına karşılıklı gümrük tarifelerini araştırmak için bir icra emri çıkardı. Her ikisi de Nisan ayında başlayabilir.
Kanada ve Meksika, belirtildiği üzere, her iki ülke üzerinde de önemli bir ekonomik etkiye sahip olacak bileşik tarifelerle karşı karşıya kalacak.
Genişleyen ABD-Çin ticaret savaşı
Meksika ve Kanada'ya yönelik gümrük tarifelerinin açıklanmasının yanı sıra, Trump bu ay Çin mallarına da yüzde 10'luk genel gümrük vergisi getirdi ve bu da Çin hükümetinin misilleme eylemini teşvik etti.
Hafta sonu ise Çin'in gemi yapımındaki hakim konumunu engellemek için Çin'de üretilen ticari gemilerin kullanımının ücretlendirilmesini önerdi.
Geçtiğimiz cuma günü de Yabancı Yatırım Komitesi'ni ABD'deki Çin yatırımlarını engellemeye yönlendiren bir kararname imzaladı.
Kararnamede Çin'in "askeri, istihbarat ve güvenlik operasyonlarını finanse ve modernize etmek için ABD sermayesi ile yaratıcılığını sömürdüğü ve ABD'nin güvenliğine doğrudan tehdit oluşturduğu" belirtildi.
ABD, "sermayesinin, teknolojisinin ve bilgisinin Çin gibi yabancı düşmanlar tarafından sömürülmesini engellemek ve yalnızca Amerikan çıkarlarına hizmet eden yatırımlara izin verilmesini sağlamak için" yeni kurallar oluşturacak.
Buna karşılık Çin Ticaret Bakanlığı yaptığı açıklamada yeni kuralların "çok mantıksız" olduğunu ve "ne ABD'ye ne de Çin'e fayda sağlamayarak ikili yatırımı daha da bozacağını" belirtti.
Çin'in ABD'yi "ekonomik ve ticari meseleleri siyasileştirmekten ve silahlandırmaktan vazgeçmeye" çağırdığı ve "meşru haklarını ve çıkarlarını korumak için gerekli önlemleri alacağı" uyarısında bulunduğu da ifade edildi.
Borsalar düştü, dolar güçlendi, altın yeni zirvesine ulaştı
Trump'ın gümrük vergisi ve ticaret tehditlerini artırmasıyla yatırım hissiyatı bozuldu ve pazartesi günü küresel hisse senedi piyasaları çoğunlukla düştü.
ABD'deki borsalarda işlem gören 30 önde gelen şirketin borsa endeksi olan Dow Jones Industrial Average, S&P 500 ve Nasdaq dahil olmak üzere üç ABD ölçütü üç günlük kayıp serisini uzattı.
Çin borsaları bir ay süren ralliden geri çekildi ve Hang Seng Endeksi Şubat 2022'den bu yana en yüksek seviyesinden düştü.
Endeks, salı günü toparlanmadan önce keskin bir düşüşle açıldı. Buna karşılık, Almanya'nın DAX endeksi istisnai bir durum sergileyerek seçim sonuçlarına yönelik iyimserlikle yükselişini sürdürdü.
Bununla birlikte, yeni bir hükümet kurmak için parti müzakerelerinin yaklaşmasıyla birlikte, gösterge endeksinin küresel piyasalardan dalgalanma etkileri görmesi muhtemel.
Para birimlerinde, ABD doları riskten kaçış hissiyatı nedeniyle iki buçuk ayın en düşük seviyesinden güçlendi.
Kanada Doları, Meksika Pesosu ve Çin Yuanı dolar karşısında zayıfladı. Euro gün içi en yüksek seviyesinden geriledi ve dolar karşısında yatay seyretti.
Altın, ekonomik belirsizlikler nedeniyle "güvenli liman" talebinin artmasıyla yeni bir zirveye ulaştı. Ancak, güçlenen ABD doları yukarı yönlü ivmeyi sınırlayabilirken, aşırı alım sinyalinin değerli metalde teknik bir düzeltmeye yol açması muhtemel.