Açıklama, bu ay dünyanın en güçlü iki ekonomisinin lideri, ABD Başkanı Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında yapılması beklenen görüşme öncesinde geldi.
Çin, perşembe günü nadir toprak elementleri ve ilgili teknolojilerin ihracatına yeni kısıtlamalar getirdiğini açıkladı. Bu adım, ABD Başkanı Donald Trump ile Çin lideri Şi Cinping arasında bu ayın ilerleyen günlerinde yapılacak görüşme öncesinde, birçok ürün için kritik öneme sahip bu elementlerin kullanımına yönelik kontrolleri genişletiyor.
Ticaret Bakanlığı tarafından duyurulan düzenlemelere göre, yabancı şirketler Çin’den temin edilen nadir toprak elementlerinin en küçük izlerini bile içeren ürünleri ihraç etmek için özel onay almak zorunda olacak.
Pekin ayrıca nadir toprak elementlerinin madenciliği, arıtılması, geri dönüşümü ve mıknatıs üretimiyle ilgili teknolojilerin ihracatına da izin şartı getireceğini bildirdi.
Çin, dünya nadir toprak elementleri madenciliğinin yaklaşık yüzde 70’ini gerçekleştiriyor. Ayrıca küresel nadir toprak elementleri işleme kapasitesinin yaklaşık yüzde 90’ını kontrol ediyor. Bu malzemelere erişim, Washington ile Pekin arasındaki ticaret görüşmelerinde başlıca ihtilaf konularından biri.
Trump, Çin’den ithal edilen birçok ürüne gümrük tarifelerini artırırken, Pekin de stratejik açıdan hayati önem taşıyan bu mineraller üzerindeki kontrollerini sıkılaştırarak ABD ve diğer ülkelerdeki üreticiler için potansiyel kıtlık endişelerini artırıyor.
Çin’in bu yeni politikaları yurt dışında nasıl uygulamayı planladığı ise şimdilik belirsiz.
Kritik mineraller; jet motorlarından radar sistemlerine, otomotivden dizüstü bilgisayar ve telefonlar dahil tüketici elektroniğine kadar geniş bir yelpazedeki ürünlerde kullanılıyor.
Ticaret Bakanlığı, yeni kısıtlamaların “ulusal güvenliği daha iyi korumak” ve Çin’den temin edilen veya Çin’de işlenen nadir toprak elementlerinin ya da ilgili teknolojilerin “askeri teknolojiler gibi hassas alanlarda” kullanılmasını engellemek amacıyla getirildiğini açıkladı.
Bakanlık, ismi açıklanmayan bazı “yabancı kurum ve kişilerin” nadir toprak elementlerini ve teknolojilerini Çin’den yurtdışına askeri ya da diğer hassas kullanımlar için aktardığını ve bunun ülkenin ulusal güvenliğine “önemli zarar” verdiğini belirtti.
Yeni kısıtlamalar, Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Güney Kore’deki Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği forumu kapsamında ekim sonunda yapması beklenen görüşmeden sadece haftalar önce açıklandı.
The Asia Group ortaklarından George Chen e-posta ile yaptığı yorumda, “Trump ve Şi’nin gelecek yıl nihai bir anlaşmaya varabilmesi öncesinde Washington ve Pekin arasındaki müzakerelerde nadir toprak elementleri kilit konulardan biri olmaya devam edecek,” dedi.
George Chen, “Her iki taraf da daha fazla istikrar istiyor, ancak liderler anlaşmaya varana kadar çok gürültü olacak. O gürültülerin hepsi müzakere taktiği,” değerlendirmesini yaptı.
Nisan ayında, Trump’ın aralarında Çin’in de bulunduğu birçok ticaret ortağına yüksek gümrük tarifeleri getirmesinden kısa bir süre sonra Çinli yetkililer yedi nadir toprak elementine ihracat kısıtlamaları uygulamıştı.
Tedarik belirsizliğini korurken, Çin haziranda bazı nadir toprak ihracat izinlerini onayladı ve onay süreçlerini hızlandırdığını açıkladı.