Çin Ticaret Bakanlığının hamlesi, Avrupalı otomobil üreticilerine Nexperia çip tedariğinin yeniden başlamasına güven verirken, ana şirket Wingtech Technology’nin hisselerini yükseltti.
Pekin, Pazar günü, Hollanda merkezli Nexperia'nın kontrolü konusunda Hollanda ile yaşanan gerilimi yumuşattığı değerlendirilen bir hamleyle, bazı yarı iletken ihracatlarına muafiyet tanıdığını duyurdu.
Ticaret Bakanlığı sözcüsü, daha önce kısıtlanan yarı iletken ihracatına ilişkin olarak 'Çin, sivil amaçlı ve mevzuata uygun ihracatları muaf tutmak için pratik önlemler aldı' dedi.
Bu açıklama, Avrupa Komisyonu'nun ticaretten sorumlu yetkilisi Maroš Šefčovič'in, Cumartesi günü sosyal medyada, AB'nin Nexperia krizi nedeniyle aksayan yarı iletken akışını yeniden başlatmak için Çin Ticaret Bakanlığı ile anlaşmaya vardığını duyuran paylaşımının ardından geldi.
Çin bakanlığının sözcüsü ayrıca, 'Avrupa tarafının süregelen girişimlerini memnuniyetle karşıladığımızı vurgulamak isterim ve Hollanda tarafını yanlış uygulamalarını bir an önce düzeltmeye çağırıyoruz' dedi.
Son aylarda giderek sertleşen ve kıta genelindeki otomobil üreticilerini endişelendiren yarı iletken kontrolleri konusunda Pekin ile Lahey arasındaki gerilimin yumuşadığına dair son işaretler, Hollandalı çip üreticisi Nexperia'nın Şanghay'da işlem gören ana şirketi Wingtech Technology'nin geçen haftaki rallisini sürdürmesine yol açtı.
Şirket, Şanghay'da işlemler kapanmadan önce Pazartesi günü gün içi zirvesini yüzde 6'da gördükten sonra günü yüzde 3,02 yükselişle kapattı.
Bu, hisselerin 7 Kasım Cuma günü yüzde 9,7 gibi çarpıcı bir oranda sıçramasının ardından geldi.
Nexperia'nın küresel otomotiv sektörü üzerindeki dalga etkileri
Adı çok bilinmeyen bir çip üreticisi üzerindeki kontrol mücadelesi, yarı iletken tedarik zincirini tıkayarak küresel otomobil üretimini tehdit etti.
Nexperia, anahtarlar ve lojik yongalar gibi yarı iletkenler üretiyor; bunlar araçlardaki hava yastığı sensörleri, cam kumandaları ve güç yönetimi gibi sistemleri çalıştırıyor.
Şirketin merkezi Hollanda'nın Nijmegen kentinde bulunuyor ve kısmen Çin devleti ortaklı Wingtech Technology'nin bir iştiraki.
Lahey, şirketin yönetişim ve tedarik sürekliliği risklerinin Avrupa'nın çip üretim talebi için yeterince ciddi bir tehdit oluşturduğunu değerlendirerek 2025 Eylül sonu ve Ekim aylarında Nexperia'ya karşı harekete geçti.
Nadiren başvurulan Goods Availability Act'i kullanarak hükümet, kritik çip bilgi birikimine yönelik riskler ve Hollanda ile AB topraklarındaki faaliyetlerin zayıflatılabileceği ya da yurt dışına kaydırılabileceği iddiaları dahil ulusal güvenlik kaygılarını gerekçe gösterip, Nexperia'nın önemli kararları üzerinde kendisine veto yetkisi tanıdı. Ardından bir mahkeme, Nexperia'nın CEO'sunu görevden uzaklaştırdı.
Buna karşılık Çin çip ihracatını dondurdu; otomobil üreticileri ise bu eski tip çiplerin çoğunun hızlı ikamesi bulunmadığı için fabrika duruşlarından endişe etti.
Pekin ihracatın bir bölümünü yeniden başlatınca, Avrupa'daki üretim aksaklıklarına yönelik acil risk hızla ortadan kalktı ve otomobil üreticileri ilk Nexperia çiplerini teslim aldı; Volkswagen'in Çin patronu bunu Alman Handelsblatt gazetesine doğruladı.
Aynı zamanda Pekin, çipler, elektronik ve diğer yüksek teknoloji bileşenlerinde kullanılan galyum, germanyum ve antimuan gibi bazı kritik malzemelerin ABD'ye sevkiyatına ilişkin yasağını da askıya aldı.
Çin ayrıca, liman ücretlerine ilişkin karşılıklı çekişmede bir yıllık daha geniş bir ateşkesin parçası olarak ABD bağlantılı gemilere uyguladığı özel liman ücretlerini askıya aldı. Her iki adım da kısa vadeli maliyetleri düşürüyor ve tedarik zincirleri ile taşımacılıktaki belirsizliği azaltıyor.
Dolayısıyla piyasadaki yükseliş şaşırtıcı değil; zira malzeme, bileşen ve lojistik gibi birden fazla tıkanma noktasında gerilim azalmış durumda.
Ayrık ve güç yarı iletkenleri tasarlayıp üreten Nexperia, Birleşik Krallık'taki Newport gofret fabrikasını satın almasının ulusal güvenlik gerekçesiyle 2022'de engellenmesinden bu yana Avrupa'da artan bir inceleme altında.