ABD Yüksek Mahkemesi’nin kendisinin gümrük vergilerini uygulama yetkisini sınırlayıp sınırlamayacağına dair belirsizlikler sürerken, Trump bu önerisiyle kamu desteğini güçlendirmeyi amaçlıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin uyguladığı gümrük vergilerinden elde edilen gelirleri kullanarak 'neredeyse tüm Amerikalılara' kişi başı 2 bin dolar tutarında bir 'gümrük temettüsü' ödemesi yapılabileceğini açıkladı. ABD Yüksek Mahkemesi’nin kendisinin gümrük vergilerini uygulama yetkisini sınırlayıp sınırlamayacağına dair belirsizlikler sürerken, Trump bu önerisiyle kamu desteğini güçlendirmeyi amaçlıyor.
Trump, pazar günü sosyal medyada yaptığı paylaşımda “Gümrük vergilerine karşı çıkanlar aptaldır!” diyerek, ülkenin 'trilyonlarca dolar kazandığını ve yakında 37 trilyon dolarlık devasa borcunu ödemeye başlayacağını' söyledi. Başkan, yüksek gelirli Amerikalılar hariç herkesin en az 2 bin dolar 'temettü' alacağını ifade etti.
Beyaz Saray, ödemelerin nasıl yapılacağı konusunda henüz ayrıntı paylaşmadı.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, ABC News’in This Week programında yaptığı açıklamada, yönetimin vergi indirimleri üzerinde çalıştığını söyledi ancak Trump’ın bahsettiği temettü planı hakkında kendisiyle konuşmadığını belirtti. Bessent, “2 bin dolarlık temettü pek çok farklı biçimde uygulanabilir,” diyerek, bahşiş, fazla mesai ya da Sosyal Güvenlik vergilerinin kaldırılabileceğini ya da taşıt kredisi faizlerinin düşürülebileceğini söyledi.
ABD’de yaklaşık 340 milyon kişi yaşıyor ve Pew Research Center’a göre bunların yaklaşık yüzde 19’u 'yüksek gelirli hane' olarak kabul ediliyor. Bu durumda, önerilen temettüden ABD'lilerin yaklaşık beşte dördü yararlanabilecek. Ancak plan, 2026’da federal bütçeye yüz milyarlarca dolarlık bir yük getirebilir.
Sorumlu Federal Bütçe Komitesi’ne göre, 2025 mali yılında gümrük vergilerinden elde edilen gelir 195 milyar dolara (yaklaşık 169 milyar euro) ulaştı. Bu, bir önceki yıla göre yüzde 150 artış anlamına geliyor. Buna karşın ülkenin 37,6 trilyon dolarlık (32,5 trilyon euro) kamu borcu, GSYH’nin (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) yüzde 122’sine denk geliyor.
Trump’ın açıklaması, gümrük vergisi planlarının hukuki geleceği konusunda yaşanan dalgalı bir haftanın ardından geldi. Geçen hafta Yüksek Mahkeme, Trump’ın “karşılıklı gümrük tarifelerini” olağanüstü yetkiler kapsamında uygulama hakkına dair şüphelerini dile getirmişti. Alt mahkemeler ise daha önce, başkanın bu konuda yetkisini aştığına hükmetmişti.
Trump, tarifelerin iptal edilmesinin “ülke için bir felaket olacağını” belirterek, elde edilen gelirlerin büyük kısmının ulusal borcu azaltmak için kullanılacağını söyledi.
Gümrük vergileri, Trump’ın ikinci dönem dış politikasının temel taşlarından biri haline geldi. Başkan, çoğu ülkeye çift haneli oranlarda karşılıklı vergiler getirirken, bu adımı “ABD’nin kronik dış ticaret açıklarının ulusal bir acil durum” haline geldiği gerekçesiyle savunuyor.