Yeni sınır kontrolleri, sürece ilk kez dâhil olan yolcular nedeniyle uzun kuyruklara yol açıyor. Bazı durumlarda gecikmeler, yolcuların uçaklarını kaçırmasına neden oldu.
Avrupa Birliği, ekimde yeni Giriş/Çıkış Sistemi’ni (EES) kademeli olarak devreye almaya başladı ve sistemin uygulandığı sınır kapılarında üçüncü ülke vatandaşlarının yeni teknolojiyi kullanması gerekiyor.
Sistemin şu an için yolcuların yüzde 10’u için devrede olmasına rağmen, özellikle hava yolculuğunda ciddi gecikmelere yol açtığı belirtiliyor.
Havalimanları Konseyi Uluslararası (ACI) Avrupa tarafından yayımlanan bir rapor, yaşanan aksaklıkların boyutunu ortaya koyarken, sistemin acilen gözden geçirilmesi çağrısında bulunuyor.
Önümüzdeki aylarda daha fazla havalimanında devreye alınacak olan EES’in, 10 Nisan 2026’ya kadar Schengen sınırlarının tamamında tam olarak uygulanması hedefleniyor.
EES, havalimanlarında üç saate varan beklemelere yol açıyor
EES’in uygulandığı havalimanlarında İngiltere, ABD ve diğer AB dışı ülkelerden vizesiz seyahat eden yolcuların, biyometrik verilerini özel kiosklarda kaydettirmesi gerekiyor.
Yeni sınır kontrolleri, sürece ilk kez dâhil olan yolcular nedeniyle uzun kuyruklara yol açıyor. Bazı durumlarda gecikmeler, yolcuların uçaklarını kaçırmasına neden oldu.
ACI’nin incelemesine göre, Schengen bölgesine giren üçüncü ülke vatandaşlarının biyometrik kayıtlarının kademeli olarak artırılması, havalimanlarındaki sınır kontrolü işlem sürelerini yüzde 70’e varan oranlarda uzattı. Yoğun saatlerde bekleme sürelerinin üç saate kadar çıktığı belirtiliyor.
Raporda, Fransa, Almanya, Yunanistan, İzlanda, İtalya, Portekiz ve İspanya’daki havalimanlarının EES kaynaklı gecikmelerden özellikle olumsuz etkilendiği vurgulanıyor.
Sistem kesintileri ve personel eksikliği süreci zorlaştırıyor
ACI, sınır kapılarındaki aksaklıkların EES’in devreye alınmasıyla birlikte ortaya çıkan bir dizi operasyonel sorunun birleşiminden kaynaklandığını belirtiyor.
Rapora göre, sık yaşanan sistem kesintileri, devam eden yapılandırma sorunları ve self-servis kioskların zaman zaman devre dışı kalması, sınır işlemlerinin öngörülebilirliğini ve sürekliliğini zayıflatıyor. Ayrıca yolcular için etkili bir ön kayıt uygulamasının bulunmaması da eleştiriliyor.
Buna ek olarak, rapor havalimanlarında görev yapan sınır görevlilerinin yetersizliğine dikkat çekiyor. Yetkili kurumlarda yaşanan ciddi personel eksikliği, kontrol süreçlerini daha da yavaşlatıyor.
'Ciddi güvenlik riskleri' uyarısı
ACI Avrupa, önümüzdeki aylarda daha fazla havalimanının EES’i devreye alacak olması nedeniyle sistemin acilen gözden geçirilmesini talep ediyor.
ACI Avrupa Genel Direktörü Olivier Jankovec, “Şu an üçüncü ülke vatandaşlarının yalnızca yüzde 10’unun kaydedildiği mevcut eşikte bile yolcular ciddi rahatsızlık yaşıyor ve havalimanı operasyonları aksıyor,” dedi.
Jankovec, EES uygulama takvimine göre 9 Ocak itibarıyla bu oranın yüzde 35’e çıkarılmasının planlandığını hatırlatarak, “Bugün dile getirdiğimiz operasyonel sorunlar önümüzdeki haftalarda tamamen çözülmezse, bu artış havalimanları ve havayolları için çok daha ağır bir yoğunluk ve sistemsel aksaklık anlamına gelecektir,” uyarısında bulundu.
Bunun “ciddi güvenlik risklerine” yol açabileceğini söyleyen Jankovec, sorunların ocak başına kadar giderilememesi hâlinde Avrupa Komisyonu ve Schengen ülkelerinden EES’in kademeli uygulanmasında daha fazla esneklik talep edeceklerini belirtti.