Kirk Kasırgası, Avrupa anakarasını nasıl etkileyecek?

REKLAM

Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Florida eyaletinin bazı bölgeleri Milton Kasırgası'na hazırlanırken, büyük fırtınalar geçtiğimiz haftanın manşetlerindeydi. Kategori 5 statüsündeki devasa fırtınanın saatte 290 kilometreye (km) varan ve yaşamı tehdit eden rüzgarlar getireceği ve ardında yıkım bırakacağı düşünülüyor.

Tampa Körfezi bölgesinde yaşayanlara bölgeyi tahliye etmeleri söylendi, ancak benzinin tükendiği ve uçuş fiyatlarının hızla arttığı bildirildi, bu nedenle bazı insanların oldukları yerde kalıp olabildiğince güvende kalmaktan başka seçeneği yok.

Milton'un Avrupa'ya etkisi muhtemelen çok az ya da hiç olmayacak olsa da, bir başka fırtına - Kirk Kasırgası - salı günü batıya doğru ilerliyor.

Kirk artık bir kasırga olarak değil, ekstra tropikal bir fırtına olarak sınıflandırılsa da, bu hafta Avrupa'yı vurduğunda bazı bölgelerde hasara ve aksamalara neden olması muhtemel.

Euronews Green'e konuşan Meteoroloji Uzmanı Lars Lowinski, "Artık tipik yuvarlak, simetrik bulut yapısına sahip tropikal bir fırtınaya bakmıyoruz" dedi ve bir fırtınanın bu tür sıcak sulardan uzaklaştığında daha az "tropikal" hale geldiğini açıkladı.

Hafta sonu Karayipler'deki Bermuda ile Atlantik'in ortasındaki Azor Adaları arasında hareket eden Kirk başlangıçta büyük bir kasırgaydı. Hatta kısa bir süre için Saffir Simpson ölçeğinde Kategori 4 statüsüne bile ulaştı.

Lars, Kirk'ün "sonbahar ve kış aylarında Kuzey Atlantik ve Batı Avrupa'da sık sık gördüğümüz gibi güçlü bir Kuzey Atlantik fırtınasına dönüşürken çok güçlü kalmaya devam edeceğini" belirtiyor.

Kirk, Avrupa'da genellikle ekimden marta kadar süren sezonda bu türden ilk vaka olacak.

Avrupa'da nasıl bir etkisi olacak?

Avrupa anakarasına ulaşacak olan Kirk, muhtemelen Salı gecesinden Çarşamba gününe kadar kuzey Portekiz ve kuzeybatı İspanya'yı etkilemeye başlayacak. Salı günü geç saatlerde çok kuvvetli rüzgarlar ve şiddetli yağmurlar görebiliriz.

Lars, "Şiddetli rüzgarların ana dalgası daha sonra Çarşamba günü erken saatlerde, 100 ila 130km / s (65-80mph) arasında, ancak belki de yüksek zeminde yaklaşık 145km / s'ye (90mph) kadar çıkacaktır" diyor.

"Kuzeybatı İspanya'nın bazı bölgelerinde 24-36 saat içinde 100 ila 150 mm arasında şiddetli yağmur ve gök gürültülü fırtınalar da bir yerden sonra sorun teşkil edecektir."

Avrupa'nın batı kıyısında ne kadar hasara neden olacağı tam olarak belli olmasa da, daha sonra doğu-kuzeydoğuya doğru devam edecek ve Çarşamba gecesinden Perşembe gününün ilk saatlerine kadar Fransa'ya ulaşacak.

Lars, "Çok güçlü rüzgarların Biscay Körfezi kıyılarından doğu Fransa'ya, kuzeybatı İsviçre'ye ve daha sonra Perşembe günü güneybatı Almanya'ya kadar geniş bir koridoru etkilemesi muhtemeldir" diyor.

"En şiddetli rüzgarlar batı/güneybatı Fransa'nın kıyı kesimlerinde 140-150km/saate (87-93mph), diğer yerlerde ise 100-130km/saate (65-80mph) ulaşabilir."

Lars, şiddetli yağmurun özellikle Fransa'nın orta ve kuzey kesimlerinde tehdit oluşturacağı konusunda da uyarıda bulunuyor. Perşembe günü geç saatlere kadar 100 mm'ye varan yağmurun Belçika ve Batı Almanya'ya sıçraması mümkün.

"Kirk'ün yukarıda bahsi geçen bölgelerde şiddetli rüzgar ve şiddetli yağmurdan kaynaklanan önemli etkilere yol açması muhtemel. Kasırganın etkileri arasında ağaçların devrilmesi, çatıların uçması, elektrik kesintileri, kapanan yollar ve demiryolu hatları yer alıyor" diyen Lars, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ağaçlar tam yapraklı olduğu için Fransa, İsviçre ve Almanya'da bu rüzgar fırtınasının etkileri, kışın yaşanan benzer şiddetli rüzgar fırtınalarına kıyasla daha şiddetli hissedilecek."

Şiddetli yağmur aynı zamanda ani ve nehir taşkınlarına ve en kötü ihtimalle dağlık bölgelerde olası toprak kaymalarına yol açabilir.

Lars, Biskay Körfezi kıyısının orta kesimlerinde yüksek dalgalar ve orta şiddette fırtına dalgasının meydana gelebileceğini söylerken, dalganın zirvesinin muhtemelen gelgitin çekildiği dönemde olacağı için sel riskinin oldukça düşük göründüğünü söyledi. 

"Yine de, Çarşamba gecesi alçak bölgelerde büyük dalgalar ve yüksek su seviyelerinden kaynaklanan bazı bölgesel su baskınları yaşanabilir" diyor.

Meteoroloji uzmanları ayrıca Kirk'ün İngiltere'nin bazı bölgelerinde saatlerce sürecek şiddetli yağmur ve sert rüzgarlara yol açabileceğini ancak bunların tam olarak ne kadar kapsamlı olabileceğinin henüz belli olmadığını söylüyor.

İklim değişikliğinin kasırgaların gücü üzerinde bir etkisi var mı?

Lars, "Ekim ayında tropikal Atlantik'te kasırgalar görmek alışılmadık bir durum olmasa da, Kirk [bir kasırga olarak] yılın bu döneminde gelişim bölgesine daha yakın olan Karayipler'e kıyasla bu kadar doğuda olan bir sistem için alışılmadık derecede yoğundu," diye açıklıyor.

"Bu kadar yoğun bir fırtınanın bu kadar doğuda gelişebilmesi, Kuzey Atlantik'in büyük bölümünde deniz yüzeyi sıcaklıklarının ortalamanın üzerinde olması nedeniyle iklim değişikliğinin etkili olduğunun bir başka işareti olabilir" diye ekliyor.

"Daha sıcak okyanuslar, bu sistemleri 'beslemek' için daha fazla enerjinin mevcut olduğu anlamına gelir, bu da daha yüksek hızlı yoğunlaşma olasılığına ve genellikle daha yüksek rüzgar hızlarına ve yağış miktarlarına yol açar."

Lars'ın uyarısı, Montreal merkezli bir iklim teknolojisi şirketi olan Deep Sky Research'ün Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kasırga riski üzerine bir araştırma yayınlamasıyla aynı zamana denk geldi.

Uzmanlar, iklim değişikliği nedeniyle kasırga riskinin nasıl değiştiğini gösteren çok sayıda kanıt olduğunu keşfetti.

Belki de en endişe verici olanı, ölümcül kasırgaların görülme sıklığının yüzde 300 gibi şaşırtıcı bir oranda artmış olmasıdır.

Hasarlara ve ölümlere neden olan şiddetli kasırgalar eskiden 100 yılda bir meydana gelirdi. Bugün ise her 25 yılda bir gerçekleşiyor. Deep Sky uzmanları ayrıca daha küçük fırtınaların görülme olasılığının da iki katına çıktığını tespit etti.

Kasırgaların neden olduğu aşırı yağışların şiddetinin de yüzde 33 arttığını keşfettiler.

Dahası, sadece aşırı yağışlarının sıklığı artmakla kalmamış, aynı zamanda maksimum şiddeti de artmıştır.

Uzmanlar ayrıca kasırgaların önümüzdeki beş yıl içinde sadece ABD'de 450 milyar dolardan (15,4 trilyon Türk Lirası) fazla paraya mal olabileceğini tahmin ediyor ki bu da önceki rakamlara kıyasla yüzde 50'lik bir artış anlamına geliyor.

Deep Sky sözcüsü, “İklim değişikliğinin etkilerinin çoğu yavaş ilerliyor, ancak bazıları hızlı bir şekilde yıkıcı olacak. Kötüleşen kasırgaların etkilerini önümüzdeki 50 yılda değil, önümüzdeki beş yıl içinde göreceğiz," diyor. "Bu, milyarlarca dolarlık hasar, yüz binlerce evin yıkılması ve birçok can kaybı anlamına gelecek."