Pazartesi günü 18 yeni onayın ardından BM Başkanı Guterres Salı günü yaptığı açıklamada Açık Deniz Anlaşmasının yürürlüğe girmesinin 'yakın olduğunu' bildirdi. Anlaşmaya karşı çıkmak için bilimi reddeden 'açgözlülüğe' karşı 'zorlu bir savaş' uyarısında bulundu.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Salı günü Fransa'nın Nice kentinde düzenlenen BM Okyanuslar Konferansı’nda (UNOC) Açık Denizler Anlaşması için tarihi destek sağlanmasının ardından anlaşmanın yürürlüğe girmesinin "yakın olduğunu" belirtti.
Deniz koruma alanlarının oluşturulması ve açık denizlerdeki faaliyetlerin düzenlenmesi için yasal bir çerçeve sağlayan anlaşma pazartesi günü ivme kazandı ancak uygulanması henüz garanti altına alınmış değil.
Guterres, geriye kalan tüm ülkeleri anlaşmayı yasal olarak bağlayıcı hale getirmek için hızla onaylamaya çağırdı.
Konuşması sırasında anlaşmanın hedeflerine yönelik önemli bir muhalefetin de altını çizdi.
"İyileşmenin imkansız hale gelebileceği bir dönüm noktası yaklaşıyor. Açık konuşalım, güçlü çıkar çevreleri bizi uçurumun kenarına doğru itiyor," diyen Guterres sözlerini şöyle sürdürdü: "Açık bir düşmana karşı zorlu bir savaşla karşı karşıyayız. Bu düşmanın adı açgözlülük. Şüphe tohumları eken, bilimi reddeden, gerçekleri çarpıtan, yolsuzluğu ödüllendiren ve kâr uğruna yaşamı yok eden açgözlülük."
'Daha sıkı mücadele etmeliyiz'
Yürürlüğe girmesi halinde anlaşma, dünya okyanuslarının yaklaşık üçte ikisini kapsayan açık denizlerdeki biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik ilk yasal bağlayıcılığı olan uluslararası anlaşma olacak.
Aşırı avlanmaya karşı mücadele, plastik kirliliğini sona erdirmek, deniz dibi madenciliğini düzenlemek ve 2030 yılına kadar gezegenin okyanuslarının yüzde 30'unu korumayı amaçlayan küresel '30'a 30' koruma hedefine ulaşmak için hayati önem taşıdığı düşünülüyor.
Aciliyet vurgusu yapan Guterres, delegelere iklim değişikliği hedeflerinin göz ardı edilemeyeceğini de hatırlattı.
"Geçen yıl ilk kez yıllık küresel sıcaklık sanayi öncesi döneme kıyasla 1,5 santigrat derece daha yüksek oldu. Bilim insanları, bunun uzun vadeli küresel sıcaklık artışı sınırı olan 1,5 dereceye ulaşılamayacağı anlamına gelmediği konusunda net," dedi. "Bu, daha sıkı mücadele etmemiz gerektiği anlamına geliyor. Okyanus da buna bağlı, biz de."
Pazartesi günü 18 ülke anlaşmayı onayladı ve böylece okyanus anlaşmasının yürürlüğe girmesi için gerekli olan 60'tan sadece 11 eksikle toplam sayı 49'a ulaştı.
Destekteki bu artış, dünyanın açık okyanusları yönetme biçiminde tarihi bir değişime dönüşebilecek sürece ivme kazandırıyor.