Araştırmanın başyazarı ISGlobal’dan Tomas Janos, 'Avrupa, küresel ortalamanın 2 katı hızla ısınıyor. Özellikle Akdeniz havzası ve güneydoğu bölgeleri iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki en ağır etkilerini hissediyor,' dedi.
REKLAM
Yeni bir araştırma, 2024 yazında Avrupa’da yaşanan rekor sıcakların 62 binden fazla ölüme yol açtığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, geçen yıl 1 Haziran–30 Eylül arasında 62 bin 775 kişi aşırı sıcaklara bağlı nedenlerle hayatını kaybetti. Bu, bir önceki yaza göre yüzde 23,6’lık artış anlamına geliyor.
Avrupa Birliği’nin Copernicus İklim Servisi, 2024 yazını kıtanın şimdiye kadarki en sıcak yazı olarak kayda geçtiğini duyurmuştu. Çalışma, Barselona Küresel Sağlık Enstitüsü (ISGlobal) tarafından yürütüldü ve 32 ülkedeki 654 bölgeyi kapsadı. Araştırma, 2022-2024 arasında aşırı sıcaklarla bağlantılı 181 binden fazla ölümü ortaya koyuyor.
Ancak uzmanlar gerçek rakamların çok daha yüksek olabileceğini söylüyor. Londra merkezli Eight Versa’dan Chris Hocknell, “Sıcaklığa bağlı ölümler genellikle rapor edilmiyor. Çoğu kez var olan sağlık sorunlarını ağırlaştırıyor. Bu yüzden özellikle yaşlılar en savunmasız grup,” dedi.
En fazla ölüm İtalya’da
Nature Medicine dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, 2024 yazında en çok ölümün yaşandığı ülke 19 binden fazla ölümle İtalya oldu. Roma ve Palermo’da sıcaklıklar 40 dereceyi aşarken, ülkenin yaşlı nüfusu ölümlerin artmasına yol açtı.
75 yaş üstü kişilerde ölüm oranı diğer yaş gruplarına kıyasla yüzde 323 daha yüksekti. Kadınlarda sıcaklığa bağlı ölüm oranı erkeklere kıyasla yüzde 46,7 daha fazlaydı.
En çok etkilenen diğer ülkeler ise şöyle:
- İspanya: 6 bin 743 ölüm
- Almanya: 6 bin 282 ölüm
- Yunanistan: 5 bin 980 ölüm
- Romanya: 4 bin 943 ölüm
- Bulgaristan: 3 bin 414 ölüm
- Sırbistan: 2 bin 515 ölüm
- Fransa: 2 bin 451 ölüm
- Polonya: Bin 780 ölüm
- Macaristan: Bin 443 ölüm
Nüfusa oranla en yüksek ölüm oranı ise Yunanistan’da görüldü: Bir milyonda 574 ölüm. Onu Bulgaristan (530) ve Sırbistan (379) izledi. Bu oranların 2022 ve 2023 yazlarındaki seviyelerin oldukça üzerinde olduğu belirtiliyor.
Avrupa 2 kat daha hızlı ısınıyor
Araştırmanın başyazarı ISGlobal’dan Tomas Janoa, “Avrupa, küresel ortalamanın iki katı hızla ısınıyor. Özellikle Akdeniz havzası ve güneydoğu bölgeleri iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki en ağır etkilerini hissediyor,” dedi.
2024 yazı sadece ölümlerle değil; orman yangınları, turistik bölgelerin geçici kapanması ve sıcaklığa bağlı işçi ölümleriyle de gündeme gelmişti. İspanya’da 51 yaşındaki temizlik işçisi Montse Aguilar, Barcelona’da aşırı sıcak altında çalışırken, İtalya’da 47 yaşındaki inşaat işçisi Brahim Ait El Hajjam mesai sırasında hayatını kaybetmişti.
İklim değişikliğinin etkisi
Imperial College London ve London School of Hygiene & Tropical Medicine araştırmacılarına göre, 2025 yazında yaşanan 24 bin 400 ölümün yüzde 68’i iklim değişikliğine bağlı artan sıcaklıklarla ilişkiliydi.
21–27 Temmuz arasındaki tek bir sıcak dalgasında Romanya, Bulgaristan, Yunanistan ve Kıbrıs’ta 950 ölüm kaydedildi. Bu, günde milyonda 11 ölüme denk geliyor.
Imperial College’dan Dr. Garyfallos Konstantinoudis, “Sıcak dalgaları sessiz katiller. En ölümcül hava olayı olmasına rağmen, uzun süre halk sağlığı açısından hafife alındı,” dedi.
Uzmanlar, özellikle güney Avrupa ülkelerinde ölümleri önlemek için iklim dostu altyapı, ısıya dayanıklı konutlar ve daha fazla serinletme imkânı gerektiğini vurguluyor. Avrupa’da hanelerin yalnızca yüzde 20’sinde klima bulunurken, ABD’de bu oran yüzde 90’a yaklaşıyor.