Yüzlerce yıl önce İran'dan Kafkas dağlarına göç eden Dağ Yahudilerine de ev sahipliği yapan Azerbaycan'ın, Krasnaya Sloboda (Kırmızı Kasaba) kasabasında açılan Dağ Yahudileri müzesi kültürlerine ışık tutuyor.
REKLAMAzerbaycan, yüzlerce yıl önce İran'dan Kafkas dağlarına göç eden Yahudi halkının torunları olan Dağ Yahudileri (Kafkasya Yahudileri) de dahil olmak üzere birçok farklı etnik gruba ev sahipliği yapıyor.
Dağ Yahudileri Tarihi Müzesi Direktörü Igor Shaulov:
"Dağ Yahudileri Tarihi Müzesi dünyadaki tek müze. Onların belgelerini, ev eşyalarını ve eserlerini içeriyor. Yani onların hayatını yansıtan bir müze. Dağ Yahudilerinin geçmişine ve kültürüne adanmış olan müze ayrıca Yahudiler ve Azerbaycan halkı arasındaki etkileşimi ve karşılıklı saygıyı da yansıtıyor”.
Krasnaya Sloboda (Kırmızı Kasaba) kasabası, kendine özgü mimari tarzı ile diğer Azerbaycan eyaletlerinden ayrılıyor. Orada yaşayan insanlar asırlık geleneklerini onurlandırıyor ve koruyor.
Juhuri'de "altı kubbeli sinagog" anlamına gelen "sheshkombara"
Müze yetkilisi Naum Nıftaliyev:
"Burası, ana dilimiz olan Juhuri'de "altı kubbeli sinagog" anlamına gelen "sheshkombara" olarak adlandırılıyor. Bu bina 1888 yılında inşa edilmiş ve sinagog işlevi görmüş ancak maalesef Sovyet döneminde din yasak olduğu için halı dokuma fabrikası olarak kullanılmış. Ancak Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) çöküşünden sonra restore edildi ve şimdi bir kez daha sinagog olarak işlev görüyor”.
Yaklaşık üç bin beş yüz kişilik nüfusu ile Krasnaya Sloboda'nın İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri dışındaki dünyanın tek Yahudi kasabası olduğuna inanılıyor.
Bölgede iki aktif sinagog var ve çocukların Tevrat'ı, İbranice'yi çalıştığı ve Dağ Yahudilerinin geleneklerini öğrendiği bir okul.
Dinlerin buluştuğu yer
Bazı gençler için 1990'lar zorluydu. Çoğu, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından iş aramak için topluluklarını terk etmek zorunda kaldı. Ama şimdi kısmen Ortodoks Yahudi sosyal yardım grupları sayesinde gençler sosyal açıdan daha iyi durumda.
Azerbaycan'da İslam ana din olmakla birlikte Musevilik ve diğer dinler de var.
İslam Derneği yetkilisi Hemdulla Denyarov:
"Yüzyıllardır Yahudiler ve Müslümanlar burada birlikte yaşıyor. Böyle bir mahallenin tüm dünyada temel alınması harika olur".
Dağ Yahudileri Müzesi geçen yıl açıldı ve bu türünün tek örneği topluluğu tanımamız için fırsat verdi. Ayrıca geleneklerini ve kültürlerini de gelecek nesillere aktarmak için fırsat.