Azerbaycan kültürünü 20. yüzyılın en büyük bestecisi ve Azerbaycan klasik müziğinin kurucusu Uzeyir Hacıbeyli’nin adını anmadan konuşmak mümkün olmaz.
REKLAMAzerbaycan kültürünü 20. yüzyılın en büyük bestecisi ve Azerbaycan klasik müziğinin kurucusu Uzeyir Hacıbeyli’nin adını anmadan konuşmak mümkün olmaz.
Azerbaycan müziğine özgü eşsiz Muğam tarzını klasik opera unsurlarıyla birleştiren ve halk müziğini orkestral notalara aktaran ilk besteci olması nedeniyle ölümsüz eserleri memleketi Şuşa’yı her zaman yüceltiyor.
Hacıbeyli ayrıca Doğu’nun ilk operası “Leyla ile Mecnun”un da bestecisi.
Çello öğrencisi olan Orhan Huseynov, "Uzeyir Hacıbeyli 'Arazbarı' eserinde klasik oda müziği tarzıyla bizim milli müziğimizi birleştirmeye çalışmıştır. Somut olarak ise aynı adlı Arazbarı zerbi muğamından istifade etmiştir." şeklinde konuşuyor.
Bakü Müzik Akademisi Rektörü Farhad Badalbeyli, Hacıbeyli'ni şöyle anlatıyor: "En sevdiği besteci Mozart’tı. Ona hayrandı ve hatta Mozart'ın Do majör sonatından esinlenerek bir eser besteledi. Azerbaycan’ın etnik enstrümanlarından oluşan bir orkestra için bir beste yaptı. Uzeyir Hacıbeyli 1921’de bir müzik akademisi kurdu ve ünlü profesörleri davet etti. Ve bu konservatuarda geniş bir klasik müzik yelpazesi öğretildi. Bu Doğu’nun ilk klasik müzik konservatuarıydı."
Uzeyir Hacıbeyli’nin Azerybaycan’da müzik sanatının gelişimi üzerindeki etkisini tam olarak kavrayabilmek mümkün değil. Onun o zamanlar yenilikçi ve devrim yaratan kararları operaya yönelik algıyı değiştirdi.
Hacıbeyli’nin vatan sevgisini ve özgürlüğü yücelten hicivli ve romantik eserleri dünya klasik müzik koleksiyonunun nadide değerleri arasında yerini aldı.
Bugün UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miraslar Listesi’nde yerini alan Muğam tarzından dünya ilk kez bu eserler sayesinde haberdar oldu.
Onun "Sensiz" isimli eseri hakkında konuşan piyano öğrencisi Coşkun Gadaşov, "Bu eser ünlü şair Nizâmî-i Gencevî’nin şiirinden, gazelinden bestelenmiş ve onun 800. doğum gününe adanmıştır. Eseri dinlediğinizde Azerbaycan’ın milli muğamlarının ahengi ve etkisi büyüktür." ifadelerini kullanıyor.