İtalya'da ülke genelinde 190 cezaevinin 56'sında aşırı kalabalık oranı yüzde 150'nin üzerinde bulunuyor.
REKLAMİtalyan Parlamentosu'nun geçtiğimiz günlerde "cezaevi kararnamesi" olarak adlandırılan yasa tasarısını onaylaması, ülkede hararetli bir siyasi tartışmanın fitilini ateşledi.
İtalya'nın cezaevi sisteminde uzun süredir devam eden sorunları ele almayı amaçlayan kararname, tutukluluk koşullarında genel bir iyileşme, cezaevi personelinde artış ve erken tahliye için basitleştirilmiş bir süreç vaat ediyor.
Ancak, bazıları kararnameyi ihtiyaç duyulan bir reform olarak görürken, bazıları ise kararnamenin sistemdeki temel sorunları ele almakta yetersiz kaldığını savunuyor.
Özellikle merkez sağ Forza Italia (FI) Partisi kararnameyi, cezaevlerindeki aşırı kalabalıklaşma ve mahkumlar arasındaki endişe verici intihar oranlarıyla mücadelede önemli bir kilometre taşı olarak görüyor.
FI üyesi Pietro Pittalis, "Cezaevlerindeki aşırı kalabalık ve intiharlar, sol partilerin bu konuda ilerleme kaydetmemesinin ardından 15 yıldır ilk kez ele alınan ciddi sorunlar. Hakların korunması ve güvenlik, bu kararname ile ele alınan temel öncelikler," diyerek kararnamenin aciliyetini ve önemini vurguladı.
Destekçiler, cezaevi reformu konusunun çok uzun süre göz ardı edildiğini ve önceki hükümetlerin bu konuda kayda değer bir ilerleme sağlayamadığını savunuyor. Hükümetin iyimserliğine rağmen, kararname insan hakları örgütleri ve cezaevi reformu savunucuları tarafından sert eleştirilere maruz kaldı.
Gözaltı merkezlerini bağımsız olarak izlemesiyle tanınan Antigone adlı sivil toplum örgütü, kararnameye şüpheyle yaklaştığını açıkladı. İtalya'da hapishanelerin aşırı kalabalıklaşma oranının yüzde 130 gibi şaşırtıcı bir seviyede olduğunu ve sadece bu yıl 65 intihar vakasının kaydedildiğini belirterek, yeni tedbirlerin anlamlı bir değişim yaratmak için yetersiz olduğunu savunuyor.
Antigone adına gözaltı merkezlerine düzenli saha ziyaretleri gerçekleştiren gözlemevinde çalışan Michele Miravalle, "Hükümetin konuya müdahalesi gecikmiş bir adım. Ancak sorun şu ki sadece siyasi bir hedefe ulaşmak için seçilen yaklaşım, sistematik değil ve durumu değiştirmeyecek," diyerek endişelerini dile getirdi.
Miravelle, "Tasarının bazı bölümleri hayal kırıklığı yaratmışa benziyor. Yapısal sorunları olan ve yıkılmak üzere olan bir evi onarmaya çalışmak gibi. Bu durumda ev, cezaevi sistemini temsil ediyor. Temellere müdahale etmek yerine sadece pencereleri tamir ediliyor," dedi.
Antigone'ye göre 190 cezaevinin 56'sında aşırı kalabalık oranı yüzde 150'nin üzerinde bulunuyor.
Cezaevlerinden sadece 38'i henüz tam kapasiteye ulaşmamış durumda. Ancak sorun sadece İtalya ile sınırlı değil.
Son aylarda cezaevlerinde yer başına düşen mahkum sayısında kaydedilen artış, Avrupa çapında bir sorun haline geldi.
Avrupa Konseyi'nin cezaevi nüfusuna ilişkin 2023 raporunda yer alan yıllık istatistiklerin ana bulgularından biri olan bu durum, İtalya'nın cezaevlerinde aşırı kalabalıkla boğuşan birkaç Avrupa Birliği (AB) ülkesinden biri olduğunu vurguluyor.
Kıbrıs, Romanya, Fransa, Belçika, Macaristan ve Slovenya da aynı kategoride yer alıyor.
Miravalle, "30 yıldır, hem ABD'de hem de Avrupa'da, ceza hukuku ve cezaevi sistemlerinin daha ziyade sosyal sorunlar olarak tanımlanabilecek bir dizi sorunu çözmek için kullanılması gerektiğine karar verildi," diyor.
REKLAM"Buna uyuşturucu bağımlılığı, akıl sağlığı ve yoksulluk gibi konular da dahil," diyerek ekledi.
Bazı hükümlerin tam olarak uygulanmasının uzun süreceği ve cezaevi koşulları üzerindeki etkileri muhtemelen asgari düzeyde kalacağı belirtiliyor.
Yaz aylarında hava sıcaklıklarının artmasıyla birlikte, aşırı kalabalıklaşan cezaevlerindeki koşulların daha da kötüleşmesi ve aşırı yük altında kalan sistemin daha da zorlanması bekleniyor.
Cezaevi kararnamesine ilişkin tartışmalar temel bir soruyu öne çıkarıyor: İtalya'nın cezaevi sistemi aşamalı değişikliklerle reforme edilebilir mi, yoksa daha radikal bir revizyon mu gerekiyor?
REKLAMÜlke, kararname ile alınan tedbirlerin etkilerini görmeyi beklerken, cevap belirsizliğini koruyor.