Litvanya'nın Avrupa Komisyonu üyesi adayı Andrius Kubilius, bloğun Ukrayna ve Balkanları kapsayacak şekilde hızla genişlemesini destekliyor.
REKLAMLitvanya'nın bir sonraki Avrupa Komisyonu üyesi Euronews'e yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği'nin (AB) önümüzdeki beş yıl içinde genişlemeye öncelik vermesini vurgulayarak, gerekirse savaştan zarar gören Ukrayna'nın aşamalı olarak bloğa katılmasına izin vermesi gerektiğini belirtti.
Litvanya'da iki kez başbakanlık yapmış olan Avrupa Parlamentosu (AP) üyesi Andrius Kubilius konuşmasında, 2000'li yılların başında 10 yeni ülkenin aynı anda bloğa katılmasını öngören politikaya geri dönmenin jeopolitik önemini vurguladı.
Rusya'nın komşusu olarak ülkesinin güvenlik deneyimine atıfta bulunan Kubilius, "genişleme veya savunma ile ilgili portföylere baktığını" söyleyerek Kiev ve Belgrad ile katılım müzakerelerini kendisinin yürütebileceğini ima etti.
Kubilius'un açıklaması, önümüzdeki beş yıl boyunca AB'yi yönetecek olan ve 27 üye ülkenin her birinden bir üst düzey yetkilinin yer alacağı yürütme organının oluşturulması öncesinde geldi.
Bu hafta içinde adaylar belirlendikten sonra Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen tarafından kendilerine bir politika alanı atanması gerekecek.
Von der Leyen, Rusya'nın saldırganlığına karşı AB endüstrisini güçlendirmek için yeni bir savunma komiserliği rolü vaat etmişti.
Ancak Kubilius'a göre, Ukrayna, Moldova ve Sırbistan gibi ülkelerin katılım için hazırda beklediği bir ortamda, tıpkı ilk döneminde iklim değişikliği politikasında olduğu gibi, yeni üyelerin incelenmesi ve kabul edilmesi süreci olan genişlemeyi de ikinci döneminin ana unsurlarından biri haline getirebilir.
Yeni bir amiral gemisi
"Genişleme ... bu yeni amiral gemisi projesi olabilir," diyerek "Avrupa Birliği'nin önümüzdeki 50 yıl boyunca nasıl yaşayacağını etkileme" ihtiyacına işaret etti.
Kubilius'a göre 2004 yılında katılan Baltık ülkeleri doğru deneyime sahip. Kubilius, Litvanya 2000 yılında Brüksel'de müzakerelere başladığında başbakandı.
AB genişlemesi son zamanlarda arka planda kaldı. 2014'te, Hırvatistan'ın katılımından bir yıl sonra, von der Leyen'in selefi Jean-Claude Juncker beş yıllık görev süresi boyunca başka yeni üye olmayacağını söylemişti.
Bu politika şimdi jeopolitik bir destek kazandı. Rusya'nın 2022'deki işgalinin ardından siyasi desteğini göstermek isteyen Brüksel, haziran ayında Kiev ile resmen görüşmelere başladı.
Euronews'e konuşan Kubilius, Brüksel'in artık biraz esnek düşünebileceğini, küçük ülkelerin Ukrayna'dan önce katılabileceğini ve katılımın kademeli olabileceğini belirtti.
Kubilius, "Ülkenin öncelikle tek pazara girmesi, ardından diğer tüm fasıllara geçmesi gerektiği yönünde bazı fikirler bile var. Aşamalı entegrasyon gibi," dedi.
"Kiev'in tüm reformları yapması gerekiyor ve bizim de onlara nasıl uygulayacakları konusunda yardımcı olmamız gerekiyor," diyerek ekledi.
Çin ile sorunlar
AP üyesi olarak bir sonraki genişleme dalgasının 2030'a kadar tamamlanmasını destekledi ki bu tarihin iddialı olduğunu kabul ediyor.
REKLAMBunun için hem ekonomik hem de jeopolitik bir gerekçe olduğunu söyleyen Litvanya'nın yakın zamanda bir başka büyük güçle yaşadığı sorun, bu ikisinin her zaman ayrı tutulamayacağını gösteriyor.
2021 yılında Çin, Pekin'in kendi topraklarının bir parçası olarak gördüğü Tayvan'ın statüsüyle ilgili diplomatik bir tartışmada Litvanya'dan ithalatı sınırlamıştı. Kubilius, AB'nin bu olaydan "ders çıkarması" gerektiğini söylüyor.
Kubilius, "Demokratik olmayan bir ülkeyle ekonomik ilişkileriniz varsa -Rusya ve Belarus'la da var- Çin'le ticaretimizde gördüğümüz gibi her türlü gelişmeye hazır olmalıyız," dedi.
2021 Çin ambargosu, Dünya Ticaret Örgütü'nde bir davaya ve yabancı ülkelerin ticaret politikası yoluyla siyasi baskı uygulamasını durdurmak için yeni AB önlemlerine yol açtı.
REKLAM1999-2000 ve 2008-2012 yılları arasında Başbakanlık yapan Kubilius, merkez sağ Avrupa Halk Partisi'nde (EPP) yer aldığı AP üyeliği sırasında açık sözlü bir Ukrayna destekçisi oldu.
Rusya'yı terörizmin devlet sponsoru olarak tanımladı ve Avrupa'da bulunan yüz milyarlarca Rus devlet varlığına el konulması çağrısında bulundu.
Sürpriz bir seçim
Kubilius, Komisyon üyeliğine seçilebilecek potansiyel adaylar arasında yer alıyor.
Komisyon'un göreve başlamasını onaylamak üzere oy kullanacak olan Avrupa Parlamentosu üyeleri de cinsiyet dengesinin eksikliğini sorgulayabilir.
REKLAMVon der Leyen'in çeşitlilik vaadine rağmen, Komisyon'un 27 üyesinden sadece yedisini kadınlar temsil edebilicek.
Diğer tüm AB üye ülkeleri gibi Litvanya da von der Leyen'in Komisyon üyeliği için hem erkek hem de kadın isim önerme talebini görmezden geldi ve Kubilius bunu iç prosedürlerin karmaşıklığına bağlıyor.
"Bizim için tek bir aday göstermek bile oldukça zor," dedi. "İki aday göstermek belki de neredeyse ulaşılamaz bir sonuç olurdu."
Sonucun belirsiz olduğunu kabul etse de, milletvekillerinin cinsiyetin ötesine ve yeterliliğe bakacaklarını umuyor.
REKLAM"Cinsiyet dengesi çok önemli ama aynı zamanda deneyim ve geçmiş performans da önemli," dedi.