İngiltere'de 72 kişiye mezar olan faciaya ilişkin yayınlanan yeni rapora göre, 'beceriksizlik ve açgözlülük' Grenfell Tower'ı ölüm tuzağı haline getirdi.
REKLAMİngiltere'nin başkenti Londra'da yer alan Grenfell Tower'da, Haziran 2017'de çıkan yangına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında Çarşamba günü yeni bir rapor yayınlandı.
Rapor, hükümet, düzenleyici ve denetleyici kurumlar ve endüstri tarafından onlarca yıldır yapılan hata ve ihmallerin, Grenfell Tower'ı 72 kişiye mezar olan bir "ölüm tuzağına" dönüştürdüğünü ortaya koydu.
2017 yılındaki faciaya ilişkin yıllar süren kamu soruşturmasında, trajedinin "tek bir nedeni" olmadığı sonucuna ulaşıldı. Buna göre, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana İngiltere topraklarındaki en ölümcül yangına, "açgözlü şirketler," "zayıf veya beceriksiz kurumlar" ve "kayıtsız hükümetin" yol açtı.
Soruşturma başkanı emekli yargıç Martin Moore-Bick, ölümlerin tamamının önlenebilir olduğunu belirterek, olayda rolü olan hükümet dahil tüm kişi ve kuruluşların "bir şekilde yangına katkıda bulunduğunu" söyledi.
"Çoğu durumda beceriksizlikle ama bazı durumlarda da sahtekârlık ve açgözlülükle," diye ekledi.
Başbakan Keir Starmer devlet adına özür dileyerek, bu trajedinin "asla yaşanmaması gerektiğini" söyledi ve mağdurlara adalet sözü verdi.
Rapor, hayatta kalanlara uzun süredir aradıkları cevapların bir kısmını vermeyi başardı ancak sorumluların yargılanıp yargılanmayacağını görmek için biraz daha beklemeleri gerekiyor. Polis, suçlamalara karar vermeden önce soruşturmanın sonuçlarını inceleyecek.
Yangın 14 Haziran 2017'de dördüncü kattaki bir dairede başladı ve kulenin dış duvarlarında kullanılan kaplama panellerinin yanıcı bir maddeden yapılması nedeniyle 25 katlı binaya hızla yayıldı.
İngiltere'yi tam manasıyla dehşete düşüren trajik olay, bu kadar çok insanın ölümüne neden olan gevşek güvenlik düzenlemeleri ile yetkililerin ve işletmelerin diğer hatalarına ilişkin soruları da gündeme getirdi.
Raporda, "21. yüzyıl Londra'sında, yapısal olarak yangına karşı dayanıklı olan betonarme bir binanın bir ölüm tuzağına dönüşmesi nasıl mümkün oldu?" diye soruldu.
"Bu sorunun basit bir cevabı yok."
'Tehlikenin gerçek boyutunun gizlenmesi'
1970'lerde betondan inşa edilen Grenfell Kulesi, yangından önceki yıllarda yapılan bir tadilat sırasında, ısıya maruz kaldığında eriyen ve damlayan yanıcı bir plastik polimer olan polieten tabakasının etrafına sıkıştırılmış iki alüminyum tabakanın üzerine yerleştirilmiş bir köpük yalıtım tabakası olan alüminyum ve polieten kaplama ile kaplanmıştı.
Binanın kaplamasını yapan şirketlerin yoğun biçimde eleştirildiği raporda, bu şirketlerin güvenlik testlerini manipüle ederek ve sonuçları yanlış beyan ederek "sistematik sahtekârlık" yaptıkları ifade edildi.
Yalıtım üreticisi Celotex'in "vicdansız" olduğu ve bir başka yalıtım firması Kingspan'ın da "sektörün detaylı bilgi eksikliğini alaycı bir şekilde istismar ettiğinin" belirtildiği raporda, kaplama paneli üreticisi Arconic'in ise "tehlikenin gerçek boyutunu piyasadan gizlediği" aktarıldı.
Raporda ayrıca, yanıcı kaplamanın binada ucuz olduğu için ve "yenileme sürecinde rol alan mimarlar, mühendisler ve müteahhitler de dahil olmak üzere tüm kurum ve kişilerin beceriksizliği" nedeniyle kullanıldığı ve bunların hepsinin de güvenliğin başkasının sorumluluğu olduğunu düşündüğü belirtildi.
REKLAMSoruşturma, İngiltere'nin bina standartlarını uygulamaktan sorumlu kurumların zayıf olması, yerel otoritenin ilgisizliği ve Muhafazakar liderliğindeki "kayıtsız" İngiltere hükümetinin deregülasyon taahhüdü nedeniyle güvenlik uyarılarını göz ardı etmesi nedeniyle hataların katlandığı sonucuna vardı.
Soruşturma kapsamında 300'den fazla kamuya açık oturum düzenlendi ve yaklaşık 1.600 tanık ifadesi incelendi.
2019'da yayınlanan ve yangın gecesi yaşananları inceleyen ilk raporda itfaiye teşkilatı, apartman sakinlerine dairelerinde kalmalarını ve kurtarılmayı beklemelerini söylediği için eleştirildi. Bu tavsiye, yangın çıktıktan neredeyse iki saat sonra değiştirilmiş ve üst katlardaki pek çok kişinin kaçması için çok geç kalınmıştı.
Londra İtfaiyesi "kronik etkili yönetim ve liderlik eksikliği" nedeniyle daha fazla eleştiriye maruz kaldı. Raporda, itfaiyecilerin yüksek katlı bir yangınla başa çıkmak için yeterince eğitilmedikleri ve düzgün çalışmayan eski iletişim ekipmanlarıyla donatıldıkları belirtildi.
REKLAMEşitsizlik konusunda vicdan muhasebesi
Grenfell trajedisi, İngiltere'de eşitsizlik konusunda vicdan muhasebesi yapılmasına yol açtı. Grenfell, Londra'nın en zengin mahallelerinden birinde, Notting Hill'in pahalı butikleri ve şık evlerinin yakınlarında yer alan bir toplu konut binasıydı. Kurbanların çoğu göçmen kökenli işçi sınıfından insanlardı. 23 farklı ülkeden gelen kurbanlar arasında taksi şoförleri, mimarlar, bir şair, tanınmış genç bir sanatçı, emekliler ve 18 çocuk bulunuyor.
Raporda, soruşturmanın "tehlikeli bir binanın inşasına ya da yangının felaketle sonuçlanmasına neden olan kararlardan herhangi birinin ırksal ya da sosyal önyargılardan etkilendiğine dair hiçbir kanıt bulunmadığı" belirtildi.
Yangından sonra aylarca batı Londra siluetinde siyah bir mezar taşı gibi duran yıkık kule, şimdi beyaz bir örtüyle kaplı olarak hala ayakta. Kulenin tepesinde yeşil bir kalp ve "Grenfell sonsuza dek kalbimizde" yazısı yer alıyor.
Polis düzinelerce kişi ve şirket hakkında soruşturma yürütüyor. Kurumsal ve bireysel kasıtsız adam öldürme dahil olmak üzere suçlamalar değerlendiriliyor. Ancak herhangi bir kovuşturmanın 2026 sonundan önce gerçekleşmesinin mümkün olmadığı ifade ediliyor.
REKLAM