Yeni Avrupa Komisyonu ilk 100 gününde dönüşümsel bir Temiz Sanayi Anlaşması sözü verdi, ancak merakla beklenen politika gündeminin sızdırılan taslağı büyük ölçüde daha önce duyurulan girişimlerin bir araya getirilmesinden oluşuyor.
Ursula von der Leyen öncülüğündeki yeni Avrupa Komisyonu'nun amiral gemisi Temiz Sanayi Anlaşması'nın (CID) sızdırılan ikinci taslağı, AB yönetiminin temiz teknoloji alanındaki küresel hakimiyet savaşında ABD ve Çin'e meydan okumanın anahtarı olarak gördüğü temel unsurları ortaya koyuyor.
Euronews'ün elde ettiği 22 sayfalık belgeye göre "Temiz Sanayi Anlaşması'nın amacı AB'yi 2030'a kadar döngüsel ekonomi konusunda dünya lideri yapmak".
Belgeye göre şirketlere "Avrupa içinde karbonsuzlaştırma için net teşvikler" verilecek.
Metinde "gelişen yeni Avrupa endüstriyel büyüme ve refah ekosisteminin, altı itici gücün" teşvik edilmesiyle sağlanacağı öngörülüyor.
Uygun fiyatlı enerji
Bunlardan ilki, 26 Şubat'ta CID ile birlikte yayınlanması planlanan bir eylem planının konusu olan uygun fiyatlı enerji.
Sızan metne göre Komisyon aynı gün Avrupa Yatırım Bankası ile birlikte kurumsal elektrik alım anlaşmalarına (PPA) yönelik bir pilot program başlatacak.
Benzer bir ortaklık, Avrupa'nın iletim ağında ulaşım ve sanayinin elektrifikasyonu önünde bir engel olarak tanımlanan zayıflıkların giderilmesi için tasarlanmış bir "şebeke üretim paketi" kapsamında oluşturulacak.
Her iki durumda da, ilgili meblağlar boş bırakıldı. Bu da AB yürütme organının bu projelere ne kadar finansman aktarılacağı konusunda henüz bir karara varmadığını gösteriyor.
Plan ayrıca izin prosedürlerinin daha da hızlandırılması ve gaz piyasasının düzene sokulması ihtiyacını yinelerken, enerji vergilendirmesine ilişkin tavsiyelerin de gelecek yıl yapılacağını belirtiyor.
Talebin artırılması
İkinci itici güç ise, von der Leyen'in siyasi öncelikleri arasında yer alan "öncü piyasaların" oluşturulması. Bu, yılsonu gelmesi planlanan Endüstriyel Dekarbonizasyon Hızlandırıcı Yasası ile kısmen başarılacak.
AB ayrıca endüstriyel süreçlerde fosil yakıtların yerine hidrojene talep yaratma çabalarını da sürdürecek. Komisyon'un "düşük karbonlu hidrojen üretimine ilişkin kuralları pragmatik bir şekilde netleştireceği"** belirtiliyor.
Diğer itici güçler arasında finansmanı artırmaya, döngüselliği ve temel hammaddelere erişimi artırmaya ve küresel pazarlar ile uluslararası ortaklıkları teşvik etmeye yönelik tedbirler yer alıyor.
Son olarak CID, Avrupa'da yeterli eğitim almış işgücünün eksikliğini kabul ediyor ve Avrupalı otomobil üreticileri için bir eylem planının yanı sıra 5 Mart'ta yayınlanması planlanan bir "Beceriler Birliği" sözü veriyor.
Komisyon yüzde 90 emisyon hedefine bağlı kaldı
Avrupa İklim Eylem Ağı'nda Temiz Sanayi Anlaşması üzerine çalışmalar yürüten Greg Van Elsen, AB yürütme organının kendi bilimsel danışmanlarını takip etme ve 2040 yılı için sera gazı emisyonlarında yüzde 90'lık bir kesinti önerme taahhüdünden geri adım atmıyor gibi göründüğünü belirtti.
Taslak, von der Leyen'in Avrupa'nın iklim eylemi konusunda "rotasını koruyacağı" yönündeki son yorumlarıyla uyumlu.
Van Elsen Euronews'e yaptığı açıklamada, "Taslağın Avrupa Yeşil Anlaşması ile aynı yolda ilerlediğini, 2040 iklim hedefi olan yüzde 90 emisyon azaltımını desteklediğini, yenilenebilir enerji kaynaklarını hızlandırdığını ve döngüselliği AB'nin sanayi stratejisinin önüne ve merkezine koyduğunu görmek cesaret verici," dedi.
Ancak taslağın, enerji tasarrufunu hedefleme ya da dirençli bir ekonomi yaratmanın bir yolu olarak kaynak kullanımını azaltma konusunda "yetersiz kaldığını" ekledi.
Van Elsen, "Finansman kısmı hala detay ve hırstan yoksun olduğu için asıl soru şu: Faturayı kim ödeyecek?" diye de sordu.
"Yön genel olarak doğru gibi görünse de çok sayıda önemli soru cevapsız kalmaya devam ediyor."