Yaptırımlar kapsamında AB, Rus Merkez Bankası'nın çoğu Belçika'da bulunan 210 milyar euro'luk varlığını dondurmuştu.
REKLAM
Polonya Başbakanı Donald Tusk, Ukrayna'ya gelecekte sağlanacak mali desteği finanse etmek üzere yaptırımlar nedeniyle dondurulan Rus Merkez Bankası varlıklarına el koyma çağrısında bulundu.
Avrupa Birliği bugüne kadar sadece kendi topraklarında bulunan ve 210 milyar euro değerinde olduğu tahmin edilen varlıkların gelirlerini savaştan zarar gören ülkeye mali ve askeri yardım sağlamak için kullandı. Ancak varlıklara el koyma seçeneği 'kaygan' bir zemin oluşturmaya devam ediyor. Çünkü bu para Rusya'nın egemenlik hakkı olarak kabul ediliyor ve dolayısıyla uluslararası hukuk tarafından korunuyor.
Donald Tusk Perşembe günü X'te "Bu kadar konuşma yeter, harekete geçme zamanı. Ukrayna'ya yardımlarımızı Rusya'nın dondurulmuş varlıklarından finanse edelim," diye yazdı.
Tusk'ın bu 'cesur' fikri, şu anda Volodimir Zelenskiy ile sert bir kavgaya tutuşmuş olan ABD Başkanı Donald Trump'ın yakında Kiev'e yönelik tüm yardımları keserek ülkeyi Rusya'nın saldırganlığına karşı savunmasız bırakabileceği yönündeki korkuların arttığı bir dönemde geldi.
Trump, işgalin suçunu Ukrayna'ya yükleyerek ve Zelenskiy'i 'seçimsiz diktatör' olarak tanımlayarak müttefiklerini şok etti.
Bu sözler, Trump'ın savaşan taraflar arasında arabuluculuk yapma ve Avrupalılar için müzakere edilemez bir talep olan Ukrayna'nın bağımsızlığına ve egemenliğine saygı duyan bir çözüme ulaşma isteği konusunda ciddi şüpheler yarattı.
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth Avrupa'yı 'Ukrayna'ya gelecekte yapılacak ölümcül ve ölümcül olmayan yardımların büyük bir kısmını sağlamaya' çağırdı. Hegseth ayrıca Amerika'nın artık 'öncelikli olarak' kıtaya odaklanmayacağını ve önceliklerini Pasifik'e kaydıracağını söyledi.
Amerika'nın Atlantik ittifakından hızla uzaklaşmasıyla birlikte AB, savunma harcamalarını büyük ölçüde arttırmanın ve Kiev'in ihtiyaç duyduğu mali, askeri ve insani desteğin büyük sorumluluğunu üstlenmenin yollarını düşünüyor.
Ancak ulusal bütçelerin nakit sıkıntısı çekmesi ve ekonomik büyümenin durgun olması, yeni gelir elde etmek için çok az seçenek bırakıyor. Rusya'nın dondurulmuş malvarlığındaki 210 milyar euro'ya el konulması, teorik olarak öngörülebilir gelecekteki boşluğu doldurabilir.
Ancak bunu yapmak için oybirliği gerekir. AB yaptırımlarını şiddetle eleştiren Macaristan'ın bunu kabul etmesi pek olası değil. Almanya da benzeri görülmemiş bu hamleyle ilgili çekincelerini dile getirdi.
Bu arada Kremlin de el koymaya karşı misilleme tehdidinde bulundu.
Ancak Tusk, AB'nin daha büyük düşünmesini istiyor.
Perşembe günü yaptığı açıklamada, AB'nin aynı zamanda 'hava polisliğini, Baltık nöbetçilerini ve Rusya ile sınırlarını güçlendirmesi' gibi savunma ihtiyaçlarını finanse etmek için 'yeni mali kuralları hızla kabul etmesi' gerektiğini söyledi.
Tusk, üç seçeneği sıraladıktan sonra bunun 'hemen şimdi' gerçekleşmesi gerektiğini vurguladı.
Her üye devletin uyması gereken borç ve bütçe açığı sınırlarını belirleyen AB'nin mali kurallarına ilişkin geniş kapsamlı reform geçen yıl onaylandı. Müzakereler sırasında bazı başkentler, savunma harcamalarının otomatik olarak hesaplamadan muaf tutulmasını sağlayacak bir 'altın kural' için bastırdı. Bu fikir sonunda reddedildi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen geçen hafta yaptığı açıklamada, mali kuralların uygulanmasını gevşetmek ve savunma harcamalarını önemli ölçüde arttırmak için 'kaçış maddesini' etkinleştirmeyi teklif edeceğini söyledi.
Bu ayın başlarında Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski bir başka iddialı fikir ortaya attı: Bir yeniden silahlanma bankası kurulması.