Macron'un bilgilendirme için düzenlediği video konferansta AB liderleri, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa tarafından 6 Mart'ta yapılacak acil zirve öncesinde toplandı.
REKLAM
Emmanuel Macron Çarşamba sabahı bir video konferansa düzenleyerek Washington'da Donald Trump ile yaptığı son görüşme hakkında Avrupa Birliği (AB) liderlerini bilgilendirdi.
Bu görüşmede Macron ve Trump, Ukrayna'ya barış getirme taahhüdünde bulundu ancak ileriye dönük en iyi yol konusunda fikir ayrılığına düştü.
Trump, Rusya'nın savaşı "haftalar içinde" sona erdirme hedefini yinelerken Macron, Kremlin'in kendi yararına kullanabileceği bir ateşkes için acele edilmemesi konusunda uyarıda bulundu.
Macron, Donbas savaşını sona erdiremeyen Minsk anlaşmalarına atıfta bulunarak "Geçmişte de bir ateşkes yaptık ama saygı gösterilmedi" dedi.
Oval Ofis'te bir araya gelen Macron, ABD Başkanı Trump'ın Ukrayna'nın AB'nin bağışladığı yardımı geri ödeyeceğini iddia etmesinin ardından iddiaları doğrulamak zorunda kaldı.
Macron, "Açık olmak gerekirse biz gerçek para sağladık," dedi.
Çarşamba günkü video konferans AB Konseyi Başkanı Antonio Costa tarafından 6 Mart'ta yapılacak acil zirve öncesinde düzenlendi.
Bir sözcü, görüşmenin yaklaşık 30 dakika sürdüğünü ve 27 liderin tamamının katıldığını söyledi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de toplantıda yer aldı.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa sosyal medya hesabından, "Ukrayna'ya desteğimiz ve Avrupa savunmasının güçlendirilmesi konusunda kararlar alacağımız 6 Mart'taki özel Avrupa Konseyimizi hazırlamak için çok faydalı bir toplantı oldu," diye yazdı.
Katılımcılardan biri olan Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda ise, "Güç yoluyla barışa ulaşmak için birlikte hareket etmeliyiz," ifadelerini kullandı.
AB şu anda Ukrayna'ya kısa vadede top, hava savunma sistemleri ve eğitim ekipmanları gibi yardımlar sağlamak üzere yeni bir ortak fon üzerinde çalışıyor. Fonun tam değerinin 6 Mart'ta kararlaştırılması bekleniyor.
Amaç Ukrayna'yı Rusya ile olası müzakereler öncesinde mümkün olan en güçlü konuma getirmek ve Beyaz Saray'ın temel taleplerinden biri olan Kiev'e yönelik askeri ve mali yardımın daha büyük bir kısmını üstlenmeye hazır olduğunu ABD'ye göstermek.
Almanya'nın önde gelen ekonomi enstitülerinden Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü'nün son rakamları Avrupa'nın kolektif desteğinin 132 milyar euro (5 trilyon TL) olduğunu belirterek ABD'nin 114 milyar euroluk (4,3 trilyon TL) yardımını çoktan geride bıraktığını teyit etti.
Bu rakamlar ise Trump'ın sık sık tekrarladığı Amerika'nın 350 milyar dolar (12,7 trilyon TL) katkıda bulunduğu iddiasını çürütüyor.
Ancak Macaristan'ın Trump dostu tutumu, ortak fonun onaylanması için gerekli oy birliğini bozma riski taşıyor.
Costa, Brüksel'den ABD ile Rusya görüşmelerini çıkmaza sokacak girişimlerden kaçınmasını isteyen Macar lider Viktor Orban ile görüşmek üzere Salı günü Budapeşte'ye gitti.
Fona paralel olarak Avrupa Komisyonu, Washington'un bir diğer talebi olan AB ülkelerinin savunma harcamalarını büyük ölçüde arttırmaya yönelik yeni bir teklif hazırlıyor.
Von der Leyen, "kapsamlı planın" ortak borç olmasa da ortak AB parası unsurunu içereceğini söyledi.
Planın sunumunun 6 Mart'taki zirve ile aynı zamana denk gelmesi planlanıyor.
Çarşamba günkü video görüşmesi, Trump'ın 12 Şubat'ta Vladimir Putin'le yaptığı ve Batılı müttefiklerle önceden koordinasyon sağlanmadan gerçekleştirilen sürpriz telefon görüşmesinin tetiklediği diplomatik hareketliliğin ortasında gerçekleşti.
O tarihten bu yana AB liderleri, safları sıklaştırmak ve hızla gelişen olaylar zincirindeki konumlarını yeniden sağlamlaştırmak amacıyla hamleleri hakkında birbirlerini bilgilendiriyorlar. AB, kendi güvenliğinin Ukrayna'nın egemen bir ülke olarak istikrarına bağlı olduğunu düşünüyor.
Ancak Trump'ın Volodimir Zelenskiy ile söz düellosuna girerek onu "seçimsiz diktatör" olarak nitelendirmesi ve Kremlin'in işgalden Ukrayna'yı sorumlu tutan söylemlerini benimsemesi, Kiev için nihai olarak zararlı olacak tek taraflı bir sürece ilişkin korkuları arttırdı.
Salı günü Ukraynalı yetkililerin Beyaz Saray'dan imtiyazlar elde ettikten sonra ABD ile bir mineral anlaşması imzalamaya hazır olduklarının sinyalini vermelerinin ardından gerilim azaldı.
Anlaşmayı Amerikan yardımının bir karşılığı olarak gören Trump ise tepki olarak Ukrayna'nın "savaşmaya devam etme hakkı" olduğunu ve "bir süre daha" silah almaya devam edeceğini söyledi.
Trump, "Belki Rusya ile bir anlaşma yapana kadar. Rusya ile bir anlaşma yapmamız gerekiyor, aksi takdirde bu devam edecek," dedi.
Bu gelişmeye rağmen Avrupa genelinde alarm durumu yüksek seyretmeye devam ediyor.
Polonya Başbakanı Donald Tusk, meslektaşlarıyla yaptığı video görüşmesinin ardından imalı bir mesaj paylaşarak, "Belirsizlik, öngörülemezlik, anlaşmalar. Yeni uluslararası düzenin dayanması gereken kurallar gerçekten bunlar mı?" dedi.