Almanya'nın zorunlu askerliğin geri getirilmesine ihtiyacı var mı?

REKLAM

Mart ayının başında Avrupa Birliği'nin savunma politikası sözcüsü Florian Hahn, yıl sonundan önce zorunlu askerlik hizmetinin yeniden uygulamaya konulması çağrısında bulundu. Bild gazetesine konuşan Hahn, "Etrafımızdaki dünya daha güvensiz hale gelirken arkamıza yaslanıp izleyemeyiz," dedi.

Savunma ve altyapı için borçla finanse edilen özel fonun Alman Federal Meclisi'nde kabul edilmesinin ardından gözler zorunlu askerlik hizmetine çevrildi. Peki zorunlu askerliğin yeniden getirilmesi mümkün mü? Zorunlu askerliğin geri getirilmesi Almanya'nın savunma sorununa bir çözüm olabilir mi?

Zorunlu askerlik hizmeti neden askıya alındı?

Zorunlu askerlik hizmeti 1956 yılında getirildi ve halen Anayasa'nın 12a maddesinde yer alıyor.

Soğuk Savaş'ın sona ermesi ve Almanya'nın yeniden birleşmesinden sonra bile zorunlu askerlik kaldırılmadı. Ancak, yürürlüğe girdiği tarihten bu yana vicdani nedenlerle zorunlu askerliği reddetmek mümkün oldu. Bu durumda, vicdani ret başvurusunun onaylanması gerekiyor ve bunun yerine sivil hizmet olarak da bilinen kamu yararına alternatif hizmet gerçekleştiriliyordu.

2011 yılına kadar 18 yaş ve üzeri erkekler askerlik hizmetlerini Alman ordusunda (Bundeswehr) yapmak zorundaydı. Ta ki dönemin Savunma Bakanı Hristiyan Sosyalist Birlik Partisi'nden (CSU) Karl-Theodor zu Guttenberg zorunlu hizmeti askıya alana kadar.

O dönemde zorunlu askerlik hizmeti, Bundeswehr'in büyüklüğünü yaklaşık 255.000 askerden 185.000'e düşürmek amacıyla askıya alınmıştı. O zamanki gerekçe de, o dönemde büyük bir risk teşkil etmeyen, kalıcı olarak değişen güvenlik ve savunma politikası durumuydu. Mayıs 2024 tarihli en son Bundeswehr verilerine göre, ordunun toplam gücü 180.215 askeri personel ve 80.761 sivil çalışan dahil olmak üzere 261.000 askerin biraz altında.

Bununla birlikte, birlik gücünün 2031 yılına kadar yaklaşık 203.000 askere çıkarılması öngörülüyor. Geçen yıl Aralık ayında hazırlanan bir yasa tasarısına göre bu artışın nedeni Rusya'nın Ukrayna'ya karşı başlattığı saldırı savaşı ve bunun sonucunda Avrupa'daki güvenlik durumunda meydana gelen köklü değişiklik.

Bu rakama ulaşmak için zorunlu askerlik hizmetinin yeniden başlatılması devreye giriyor. Ancak bu basit bir cevap gibi görünse de öyle değil. Münih'teki Bundeswehr Üniversitesi'nde siyaset bilimci olan Dr. Frank Sauer, "Bunun bir teorik bir de pratik cevabı var," diyor.

"Teorik cevap şu: Evet, yasal olarak zorunlu askerlik hizmetini yeniden getirebiliriz. Ancak pratikte bunun hiçbir sonucu olmayacaktır çünkü insanları askere çağıracak hiçbir araç yok."

Bu, diğer şeylerin yanı sıra, artık var olmayan ve bu nedenle askere alınmak için kullanılamayan lojistik anlamına geliyor. Zorunlu askerlik yeniden getirilirse, Bundeswehr sadece yeni askerleri eğitecek personelden değil, aynı zamanda kışlalardan ve bölge savunma ofislerinden de yoksun kalacak. Sauer, "İlgili tüm altyapı artık mevcut değil" diye ekledi.

Sauer zorunlu askerliği basit bir çözüm olarak görmüyor ve bunun Bundeswehr'in personel sorunuyla mücadele etmek ve 203.000 asker hedefine ulaşmak için bir araç olarak kullanılmamasını tavsiye ediyor.

"Asker olarak eğitilmeme ya da -o zamanlar benim yaptığım gibi- Kızıl Haç'ta sağlık görevlisi olarak çalışmama yol açacak bir zorunlu hizmeti neden getirdiğimiz sorusuna yanıt bulmamız gerekiyor. Bunun amacı nedir? Şu anda tartışmakta olduğumuz araçlarla kendimize belirlediğimiz bu hedefe ulaşma ihtimalimiz var mı?," dedi.

"Araç-sonuç tartışması"

Sauer, zorunlu askerlik hizmeti yeniden başlatılmadan önce bir "amaç-araç tartışması" yapılması gerektiğini söylüyor. Şu anda Almanya'da zorunlu askerlik hizmetinin amacı konusunda ne bir fikir birliği ne de üzerinde uzlaşılmış bir tartışma var. Bir sonraki hükümetin olası koalisyon ortakları bile zorunlu askerliğin nasıl ve ne şekilde yapılması gerektiği konusunda fikir ayrılığı yaşıyor.

Redaktionsnetzwerk Deutschland'ın haberine göre CDU/CSU, "inandırıcı bir caydırıcılık" sağlamak amacıyla zorunlu askerlik hizmetinin geri getirilmesinden yana. SPD ise gönüllü hizmet ilkesini savunmaya devam ediyor, ancak askerlik kaydı ve denetimi için gerekli koşulların yaratılmasını öneriyor.

Ancak politikanın yanı sıra, zorunlu askerliğin hangi amaca hizmet etmesi gerektiği konusunda da toplumda bir uzlaşmaya varılması gerekiyor. Sauer, "Bazıları bunun Bundeswehr'i büyüteceğine inanıyor," diyor.

"Diğerleri gençlere nihayet yeniden disiplin öğretileceğine inanıyor. Bazıları da nihayet sivil korumaya sahip olacağımızı ve mavi ışık örgütlerinin birlikte çalışacak daha fazla insana sahip olacağını düşünüyor. Bazıları da daha fazla sosyal uyum sağlayacağımızı düşünüyor."

Zorunlu askerlik hizmeti "tek beden herkese uyar" sloganına göre getirilemez ve bu nedenle farklı şekilde tasarlanmalıdır. Zorunlu askerlik hizmetinde yapılacak olası değişiklikler için parlamentoda çoğunluk sağlanıp sağlanamayacağı da tartışmalı.

Siyaset bilimci Sauer Euronews'e yaptığı açıklamada, "Şu anda getirebileceğimiz şey, eskiden olduğu gibi zorunlu askerlik hizmeti olacaktır," dedi.

Bu zorunlu hizmet sadece erkekler için geçerli. Dolayısıyla modernize edilmiş bir zorunlu askerlik konsepti kadınların da askere alınması ihtimalini göz önünde bulundurmak zorunda.

Bavyera Başbakanı Markus Söder ZDF'ye verdiği bir röportajda asıl görevin "cinsiyet eşitliğine dayalı bir Bundeswehr'i güçlendirmek değil, her şeyden önce daha iyi ve daha etkili bir Bundeswehr" olduğunu söyledi. Ayrıca Bundeswehr'in başarması gereken caydırıcı etkiyi de bir kez daha vurguladı.

Söder, "Bize saldırmaya değmeyecek kadar güçlü bir Bundeswehr istiyoruz," dedi. Ancak zorunlu askerlik hizmeti olsa bile Bundeswehr bir gecede güçlenmeyecektir.

Siyaset bilimci, "Birliklerin büyük bir personel sorunu var ve özellikle eğitmen sıkıntısı yaşanıyor" diye ekliyor.

"Şimdi bir de askere alınanları eğitmek zorunda kalırlarsa, kuvvetin profesyonel kısmının yükü daha da artacaktır. Yaptığım hemen her görüşmede kimse 'Bu harika bir fikir, askerliği yeniden getirelim' demedi."

Ülkeyi silahla savunmak

Söder ve Hahn gibi politikacılara göre zorunlu askerlik hizmetinin asıl amacı Bundeswehr'i güçlendirmekti. Forsa'nın RTL ve ntv için yakın zamanda yaptığı bir ankete göre, Almanların sadece yüzde 17'si askeri bir saldırı durumunda ülkelerini savunmak için silahlanmaya hazır.

Buna karşılık Fransa Savunma Bakanlığı tarafından yapılan bir araştırma, 18-25 yaş arası gençlerin yüzde 51'inin Fransa'yı savunmak için gerekli olması halinde Ukrayna'da savaşmaya hazır olduğunu ortaya koyuyor. 1997'de kaldırılan zorunlu askerlik hizmetinin yeniden getirilmesi de Fransa'da yaklaşık yüzde 62 oranında destekleniyor.

YouGov anketine göre Almanların yüzde 58'i de zorunlu askerlik hizmetinin yeniden getirilmesinden yana. Ancak Die Welt'e göre 18-29 yaş arası gençlerin çoğunluğu (yüzde 61) zorunlu askerlik hizmetinin yeniden getirilmesine karşı.

Anayasa'da yer alan zorunlu askerlik hizmetinin yeniden getirilip getirilmeyeceği ve ne şekilde getirileceği hâlâ belirsizliğini koruyor. Sadece bir gecede yeniden getirilemeyeceği konusunda mutabakat var.