Ursula von der Leyen Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı konuşmada, 'Rusya'ya bağımlılık sadece güvenliğimiz için değil, aynı zamanda ekonomimiz için de kötü,' dedi.
REKLAM
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna'daki savaşın sona ermesinin ardından Rus fosil yakıtlarının alımına yeniden başlanması ihtimalini kesin bir dille reddederek, bunun Avrupa için "tarihi boyutlarda bir hata" olacağı uyarısında bulundu.
Von der Leyen, Çarşamba sabahı Strazburg'da milletvekillerine hitaben yaptığı konuşmada, "Çok açık olmak gerekirse: Avrupa'da Rus fosil yakıtları dönemi sona eriyor," dedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı'nın açıklaması, Beyaz Saray'ın Kırım ve işgal altındaki topraklar üzerindeki hak iddiaları da dahil olmak üzere Kremlin'in pek çok söylemini benimsediği bir dönemde, ABD Başkanı Donald Trump'ın Rusya ile Ukrayna arasında bir barış anlaşması yapma çabasının tam ortasında geldi.
Trump'ın diplomasisi, fosil yakıt ihracatının Moskova'nın bütçesinde oynadığı temel rol ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in istikrarsız ekonomisini canlandırma arzusu göz önüne alındığında, Rus enerjisinin gelecekteki bir çözümün parçası olabileceği yönündeki spekülasyonları artırdı.
AB yıllar boyunca Rusya'nın en büyük müşterisiydi ancak milyarlarca dolarlık ticari ilişki 2022'nin başlarında Putin'in tam ölçekli işgali başlatmasının ardından çöktü. O zamandan bu yana AB, Rus fosil yakıtlarının tüketimini azaltmak için kömür ve deniz yoluyla taşınan petrole yönelik kapsamlı yasaklar da dahil olmak üzere benzeri görülmemiş tedbirler aldı.
ABD'li yetkililerin Rusya Devlet Başkanı'na kalıcı bir ateşkesi kabul ettirmek için yaptırımların hafifletilmesi ihtimalini açıkça dillendirmesi ve Rusya'nın da bunu reddetmesiyle birlikte AB'nin kendi kısıtlamaları da mercek altına alınmaya hazırlanıyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'a göre, Washington ve Moskova arasında devam eden yakınlaşma, Rusya ve Almanya'yı birbirine bağlayan ve şu anda kapalı olan Kuzey Akım boru hatlarının geleceğine de değindi.
Lavrov mart ayı sonunda yaptığı açıklamada, "Amerikalıların Avrupa üzerindeki nüfuzlarını kullanmaları ve Avrupa'yı Rus gazını reddetmemeye zorlamaları muhtemelen ilginç olacaktır," dedi.
Ancak çarşamba günü, von der Leyen kumda kesin bir kırmızı çizgi çizdi.
"Bazıları hala Rus gaz ve petrol musluklarını yeniden açmamız gerektiğini söylüyor. Bu tarihi bir hata olur. Ve biz buna asla izin vermeyeceğiz," diyen von der Leyen sözlerini şöyle sürdürdü: "Rusya güvenilir bir tedarikçi olmadığını defalarca kanıtladı. Putin 2006, 2009, 2014, 2021 yıllarında ve savaş boyunca Avrupa'ya gaz akışını zaten kesmişti. Ders almaları için daha kaç kere kesmeleri gerekecek?"
"Rusya'ya bağımlılık sadece güvenliğimiz için değil, ekonomimiz için de kötü. Enerji fiyatlarımız düşman bir komşu tarafından belirlenemez."
İddialı bir yol haritası
Ortak girişime rağmen bazı Rus yakıtları hala AB'nin ekonomisine girmeye devam ediyor. Geçtiğimiz yıl 27 üye ülke Rus enerjisine 23 milyar euro harcayarak Ukrayna'ya sağlanan askeri yardım miktarını geride bıraktı.
Sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) akışı, sadece engellenmeden devam etmekle kalmayıp daha da yüksek hacimlerde hareket ettiği için bir sürtüşme kaynağı haline geldi.
Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi'ne (CREA) göre, 2024 yılında AB'nin Rus LNG ithalatı bir önceki yıla göre yüzde 9 oranında arttı . Bu alımların neredeyse yüzde 90'ı Fransa (7,7 bcm), İspanya (5,7 bcm) ve Belçika'ya (5,1 bcm) ulaştı.
CREA nisan ayında yayınladığı bir raporda, "Rusya gaz ihracatı için AB pazarına büyük ölçüde bağımlı ve LNG ihracat gelirinin yüzde 52'sini buradan sağlıyor," dedi.
Kalan boşlukları kapatmak isteyen Komisyon, en geç 2027 yılı sonuna kadar LNG, boru hattı petrolü ve nükleer malzemeler de dahil olmak üzere tüm Rus enerji alımlarını ortadan kaldırmak için iddialı bir yol haritası sundu.
Yeni plan, AB firmalarının mücbir sebeplere başvurmak ve tedarikçilerle yapılan uzun vadeli sözleşmeleri bozmak için kullanacakları Rus gazı ithalatının yasaklanmasını öngörüyor. Bu sözleşmeler, uyulmaması halinde ağır cezalar gerektiren "al ya da öde" şartlarına tabi.
Oybirliği gerektiren ve ulusal vetolara açık olan yaptırımların aksine, Rus gazına yönelik yasaklar, yalnızca nitelikli çoğunluğun gerekli olduğu enerji ve ticaret politikasına dayanacak. Denize kıyısı olmayan ve hala Moskova'ya bağımlı iki ülke olan Macaristan ve Slovakya, AB'nin rekabet gücünü tehlikeye atacağını söyleyerek yol haritasını şimdiden eleştirdi.
Uzun zamandır Rus yakıtlarının tamamen kesilmesi çağrısında bulunan Avrupa Parlamentosu önünde konuşan von der Leyen, stratejisine bağlı kalarak bunu Ukrayna'da adil ve kalıcı bir barışın sağlanması için vazgeçilmez bir unsur olarak tanımladı.
"Ukrayna'nın elini güçlendirmek için elimizden geleni yapmalıyız. Çünkü Rusya'nın nasıl pazarlık yaptığını hepimiz gördük. Bombalıyorlar. Zorbalık yapıyorlar. Verilen sözleri enkazın altına gömüyorlar," diyen von der Leyen şunu da sözlerine ekledi: "Putin, Ukrayna'yı kabul edilemez olanı kabul etmeye zorlamak istiyor. Bu nedenle karşı karşıya olduğumuz görev, Ukrayna'nın güçlü durmasına, Putin'in gözdağına karşı koymasına ve kendi koşulları temelinde barış görüşmelerine katılmasına yardımcı olmaktır."