Komisyon tahminlerine göre, AB tarım kurallarında yapılacak yeni değişiklikler çiftçilere yılda 1.58 milyar euro tasarruf sağlayabilir. Ancak AB'nin yeşil tarım mimarisini daha esnek hale getirme eğilimi de sürüyor.
REKLAM
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in ikinci döneminde "omnibus" paketleri olarak adlandırılan bir dizi geniş kapsamlı basitleştirme girişiminin sonuncusu Çarşamba günü Brüksel'de tarıma odaklanarak açıklandı.
Önlemler, Komisyon'un AB'nin tarım sübvansiyon çerçevesi olan Ortak Tarım Politikası'nın (CAP) uygulanmasında gereksiz idari yükler olarak gördüğü hususları azaltmak üzere tasarlanmıştır.
Değişiklikler, organik tarım düzenlemeleri ve çevre koşulları gibi alanlardaki çakışmaları ele alarak çiftlik içi kontrolleri ve raporlama gerekliliklerini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
Tarımdan Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi Christophe Hansen, "Bu paket basitleştirmeden çok daha fazlasını içeriyor. Aynı zamanda rekabet gücünün arttırılması, sektörün dayanıklılığının arttırılması ve tabii ki dijitalleşmeyle de ilgili," dedi.
Öneriler arasında, ulusal idarelerin "bir kez bildir, birden çok kez kullan" ilkesine uygun, birlikte çalışabilir dijital sistemler geliştirmeleri teşvik edilecek.
Bu sayede çiftçiler verilerini tek bir platform üzerinden sunabilecek, kırtasiye işleri azalacak, maliyetler düşecek ve genel çiftlik yönetimi iyileşecektir.
Komisyon, bu reform paketiyle çiftçilere yılda 1,58 milyar euro, ulusal idarelere ise 210 milyon euro tasarruf sağlamayı öngörüyor.
Yeşil kurallar: gevşeme mi pragmatizm mi?
Reformun en çok tartışılan yönlerinden biri, geçen yılki yaygın çiftçi protestolarına bir yanıt olarak görülen CAP finansmanına bağlı bağlayıcı çevresel koşulların gevşetilmesi olarak algılanıyor.
Ancak Komisyon, CAP'ın yeşil mimarisini ortadan kaldırmadığında ısrar etti ve dokuz çevresel koşuldan sekizinin yerinde kalacağını, ancak şimdi daha pragmatik bir şekilde uygulanacağını söyledi.
Bu, üye devletlerin AB hedeflerini eş değer ulusal kurallar yoluyla karşılamalarına izin verileceği anlamına geliyor.
Hansen basın toplantısında, "Koşulların mevcut zorunlu ulusal gerekliliklerle örtüşmesi halinde, bunları eş değer kabul edeceğiz. Çiftçilere ek yükümlülükler getirilmeyecek," dedi.
Komisyon'un çeşitli tarım sektörlerinde tek tip çevre standartları uygulamada zorluklarla karşılaştığını ve şimdi daha bölgesel, özel bir yaklaşım benimsediğini de sözlerine ekledi.
Avusturyalı Yeşiller Milletvekili Thomas Waitz ise, "Üye devletlere daha fazla esneklik tanınması, özellikle tarım ilaçları ve gübrelerden kaynaklanan su kirliliği gibi artan riskler nedeniyle, çevrenin korunması ve halk sağlığı pahasına olmamalıdır," diyerek ihtiyatlı bir yaklaşım sergiledi.
Eleştirmenler AB'nin yeşil taahhütlerinden geri adım atıyor olabileceğini savunurken, diğerleri bunu sürdürülebilirlik hedeflerini tutturamayan bir stratejiye verilen pragmatik bir yanıt olarak görüyor.
Tarımsal yönetişim için yeni bir yönelim
Paket, AB'nin tarımı nasıl yönetmeyi planladığına dair önemli bir değişime işaret ederek, AB'nin uzun vadeli bütçesinin sunumunu takiben yapılması beklenen 2027 sonrası CAP teklifine zemin hazırlıyor.
Küçük çiftçileri desteklemek amacıyla yıllık toplu ödeme eşiği iki katına çıkarılarak bin 250 euro'dan 2 bin 500 euro'ya yükseltilecek. Buna ek olarak, yeni bir basitleştirilmiş finansman seçeneği, küçük çiftliklerin rekabet güçlerini arttırmak için 50 bin euro'ya kadar destek almalarına olanak sağlayacaktır.
Doğal afetlerden veya hayvan hastalıkları salgınlarından etkilenen çiftçiler, daha esnek risk yönetimi araçlarıyla desteklenen ulusal CAP Stratejik Planları kapsamında artırılmış kriz ödemelerinden faydalanacaktır.
AB tarım rezervi, fonların daha hedefe yönelik kullanılmasını sağlamak için artık don gibi ulusal olaylar yerine, AB düzeyinde piyasa genelindeki aksaklıklara ayrılacak.
Üye devletler ayrıca ulusal stratejik planlarını, yani AB başkentlerinin CAP hedeflerini yerine getirmek üzere Brüksel'e gönderdikleri yıllık yol haritalarını revize etme konusunda daha fazla hareket alanına sahip olacak. Sadece stratejik değişiklikler için önceden Komisyon onayı gerekecek ve böylece çiftçilerin değişikliklerden yararlanma süreci hızlanacak.
Yasa teklifi, kabul edilmek üzere Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi'ne sunulacak.