Polonya'da yapılan genel seçimleri, AD koalisyonu yüzde 32 oy oranıyla kazanırken, ardından Sosyalist Parti yüzde 23 oy aldı. Aşırı sağcı Chega (Yeter) partisi ise 22,56 ile üçüncü sırada yer aldı.
Portekiz'de Pazar günü gerçekleştirilen genel seçimlerin kesin sonuçlarına göre, iktidardaki AD (PSD-CDS koalisyonu) oyların yüzde 32’sini alarak seçimi kazandı. Onu yüzde 23,38 ile Sosyalist Parti (PS) takip ederken, aşırı sağcı Chega (Yeter) Partisi ise yüzde 22,56 ile üçüncü sırada yer aldı.
Merkez sağ iktidar koalisyonu AD, yüzde 32 oy oranıyla Portekiz’in en güçlü siyasi gücü olmaya devam ederken, Chega ve Sosyalist Parti (PS) arasındaki oy oranı da birbirine çok yakın. Her iki parti de yeni parlamentoda 58 milletvekiliyle temsil edilecek.
Katolik Üniversitesi'nin RTP için gerçekleştirdiği anket, Portekizli seçmenlerin yüzde 36 ila yüzde 42 kadarının çekimser kaldığını ölçtü.
Bu, seçmenlerin yüzde 40,16'sının oy kullanmadığı, geçen yılki seçimlerdekine yakın bir oran.
Portekiz, Chega'nın geçen yılki seçimlerde üçüncü sıraya yükselmesiyle etkisi artan Avrupa popülizm dalgasına kapılmış gibi görünüyor.
Çoğunluk yok, belirsizlik sürüyor
Sosyal Demokrat Parti liderliğindeki AD koalisyonu en çok oyu almış olsa da mecliste salt çoğunluğu elde edemedi. Bu durumda, küçük partilerin desteğini almak zorunda kalabilir (ki bu şimdilik düşük bir ihtimal) ya da önceki dönemde olduğu gibi azınlık hükümeti kurabilir.
Ancak bu seçenek, tıpkı iki ay önce olduğu gibi, hükümetin muhalefetin ortaklaşa adımlarına karşı savunmasız kalması anlamına geliyor.
Pazar günkü seçim, Mart 2024’teki erken seçimlerden bir yıl bir gün sonra, Portekiz parlamentosunun güvenoyu verememesiyle tetiklendi.
PSD/CDS-PP azınlık hükümetinin istifasına yol açan süreç, Başbakan Luis Montenegro ve ailesine ait hukuk şirketi Spinumviva etrafında dönen çıkar çatışması tartışmalarıyla başladı.
Chega ve Komünist Parti (PCP), bu nedenle gensoru önergeleri verdi ancak Montenegro bu oylamalardan sağ çıktı.
Söz konusu dava, kamu ve siyasi görevlerde bulunanların çıkar çatışması ve görevle bağdaşmayan faaliyetler rejimine uyup uymadığına dair ciddi şüpheler doğurdu.
Siyasi istikrarsızlık AB fonları sürecinde büyüyor
Bu seçim, Portekiz’in 22 milyar eurodan fazla AB kalkınma fonu yatırımı planladığı bir döneme denk geldiği için, ortaya çıkan belirsizlik çok daha kritik.
Sandığa dönüş konusundaki halkın hoşnutsuzluğu, iki büyük partiden (PS ve PSD) duyulan memnuniyetsizlikle birlikte, aşırı sağcı ve popülist Chega Partisi’ne avantaj sağladı.
Chega, geçen yılki seçimlerde üçüncülüğe yükselerek Avrupa’daki yükselen popülizm dalgasının bir parçası haline gelmişti.
Montenegro hakkındaki iddialar
Başbakan Montenegro, yeniden aday olduğunu açıkladı ve hakkında yöneltilen suçlamaları reddetti.
2022’de PSD lideri olduğunda hukuk şirketinin yönetimini eşi ve çocuklarına bıraktığını, kendisinin şirkette aktif rol almadığını belirtti.
Sosyalist Parti, Montenegro’nun davranışlarının meclis tarafından soruşturulmasını talep etti.
Ekonomik tablo iktidarın umudu olabilir
Portekiz ekonomisinin geçen yıl yüzde 1,9 büyüdüğünü (AB ortalaması: yüzde 0,8) ve işsizlik oranının yüzde 6,4 olduğunu hatırlatan Sosyal Demokratlar, bu verilerin seçmen desteğini koruyacağını umuyor.
Portekiz Cumhurbaşkanı Rebelo de Sousa, son üç yılda yapılan üçüncü genel seçim için halkı sandığa gitmeye çağırdı.
Avrupa’nın güvenlik ve ekonomi alanlarında ciddi sınavlardan geçtiğini söyleyen Cumhurbaşkanı, bu süreçlerin siyasi istikrar gerektirdiğini vurguladı.