Ukrayna Güvenlik Servisi tarafından 1 Haziran'da gerçekleştirilen Örümcek Ağı Operasyonu'nu gösterdiği iddia edilen videolar internette viral oldu.
Rusya'nın Ukrayna işgalini başlatmasından bu yana, sosyal medyada yanıltıcı bilgiler ve görüntülerin sayısı arttı. Bu yanıltıcı içeriklerin bir kısmı ise aslında video oyunlardaki şiddet sahnelerinden alıntı.
Örneğin, Ukrayna Güvenlik Servisi tarafından 1 Haziran'da gerçekleştirilen Örümcek Ağı Operasyonu'nu gösterdiği iddia edilen videolar çevrim içi ortamda geniş çapta paylaşıldı.
EuroVerify, TikTok, Facebook ve YouTube gibi sosyal medya platformlarında yüz binlerce görüntülenmeye ulaşan bu klip serisini inceledi. İlk bakışta füzeler, dronlar ve altyapının bombalanması gibi savaş sahnelerini gösteriyor gibi görünseler de, kliplerin özgünlüklerini doğrulayan herhangi bir net işaret bulunamadı.
EuroVerify tersine görsel arama yaparak, Ukrayna'nın Örümcek Ağı Operasyonu'nu gösterdiğini iddia eden bazı kliplerin aslında yanıltıcı bir şekilde altyazılandığını ve bağlamından koparıldığını ortaya koydu: gerçekte, bunlar UWC adlı bir YouTube kanalı tarafından yayınlanan oyun videolarıyla eşleşiyor.
Kanalın biyografisinde "kanaldaki tüm videolar Arma 3 oyunundaki muharebe operasyonlarının bir simülasyonudur. Bu korkunç savaşa karşıyız ve Ukraynalıların başları üzerinde barışçıl bir gökyüzü istiyoruz" yazıyor.
Buna rağmen, kanal - diğer birçok benzer oyun kanalı gibi - "Ukrayna'nın en büyük drone saldırısı sınırlardan 1.000 km uzaklıktaki iki en büyük Rus fabrikasını yok etti" gibi yanıltıcı başlıklara sahip videolar yayınlıyor.
Arma 3'ü yaratan oyun geliştirici stüdyosu Bohemia Interactive, EuroVerify tarafından gönderilen ve sosyal medya platformlarında yayınlanan videoları ayrı ayrı inceledi ve bunların Arma 3'ün "modlu" bir versiyonu kullanılarak yapıldığını doğruladı.
Video oyunu "modlama", oyuncuların bir oyunun özelliklerini veya görsellerini kendi başlarına veya üçüncü taraf eklentileri ve diğer materyallerin yardımıyla özelleştirdiği popüler bir aktivite. Bohemia Interactive, diğer birçok video oyunu geliştiricisi gibi, ürünlerinin "savaş propagandası" olarak kullanılmasına karşı çıkıyor.
Oyun görüntüleri Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle ilgili sürekli olarak bağlamından koparılırken, bu durum diğer savaşlar ve çatışmalarda da yapılıyor; zira bu yanıltıcı videolar İsrail-Hamas savaşı ile Hindistan ve Pakistan arasındaki son gerilimler için de hazırlanıp yayınlanıyor.
Görüntülerin gerçekliğini ayırt etmek oldukça zor olabiliyor; öyle ki bazı medya kuruluşları bunları televizyonda yayınladı bile. Örneğin, Kasım 2022'de Romanya'da yayın yapan Antena 3 kanalı, Ukrayna'daki çatışmaları gösterdiği iddia edilen eski bir Arma 3 videosunu ekrana getirdi. Daha da şaşırtıcı olanı, görüntüler sanki gerçekmiş gibi, eski bir savunma bakanından ve eski bir istihbarat şefinden yorum yapmalarını istemeleriydi.