Avrupa savunma sanayi, politika yapıcıları bir sonraki uzun vadeli ortak bütçe (2028-34) kapsamında savunmaya en az 100 milyar euro ayırmaya çağırdı ve bunun bloğun askeri kabiliyetlerini güçlendirmek için gereken 'en az' miktar olduğunu vurguladı.
AB'nin mevcut uzun vadeli bütçesinde (2021-2027) güvenlik ve savunma için ayrılan 13 milyar euronun, Avrupa'yı ciddi tehditlerden korumak söz konusu olduğunda okyanusta bir damla olduğu konusunda bloğun savunma, güvenlik ve uzay endüstrisinden uyarı geldi.
Avrupa Havacılık, Güvenlik ve Savunma Sanayii Derneği (ASD) tarafından Komisyon'un teklifinin arifesinde yayınlanan bir pozisyon belgesine göre, bir sonraki Çok Yıllı Mali Çerçeve (MFF) "hedefin ölçeğine ve mücadelenin aciliyetine uygun" özel yatırım zarfları içermeli.
Sektör liderleri bunun, 2028'de başlayacak önümüzdeki yedi yıllık bütçe döngüsü boyunca hem savunma hem de güvenlik için yaklaşık 150 milyar euro tahsis edilmesi anlamına geldiğini söylüyor.
Geçtiğimiz aylarda AB, üye ülkeleri ulusal savunma çabalarını arttırmaya çağırdı ve yeniden silahlanma için 800 milyar euroluk bir plan önerdi. Ancak şu ana kadar eylem hızı beklentilerin altında kaldı.
ASD raporunda şu uyarıda bulundu: "Son dönemdeki artışlara rağmen, Avrupa'nın mevcut savunma yatırımı ve tedarik oranı en zorlu askeri ihtimalleri karşılamak için yetersizdir."
ABD'nin odağını Hint-Pasifik bölgesine kaydırması ve potansiyel Rus saldırganlığı tehdidinin baş göstermesiyle birlikte sektör temsilcileri, Avrupa'nın savunma sanayi temelini yeniden inşa etmeye başlamak için sadece savunma için 100 milyar euronun "en az" miktar olduğunu savundu. Özellikle de barış getirisi olarak adlandırılan dönemde 600 milyar euroluk bir "savunma açığına" yol açan onlarca yıllık yetersiz finansmanın ardından.
AB'nin bir sonraki bütçesinin kesin dökümü çarşamba gününe kadar gizli kalacak. Ancak Euronews'in ele geçirdiği belgelere göre, Komisyon'un savunma, uzay ve teknoloji programlarını kapsayan mevcut 14 bütçe kalemini birleştiren devasa bir sanayi fonu önermesi bekleniyor.
Avrupa Rekabet Edebilirlik Fonu (ECF) olarak adlandırılan bu yeni araç, diğerlerinin yanı sıra Avrupa Savunma Fonu, Mühimmat Üretimini Destekleme Yasası, IRIS², InvestEU, Avrupa Savunma Sanayi Programı, EU4Health ve LIFE'ı içerecek.
ECF ayrıca dijital teknolojiler, uzay, biyoteknoloji, güvenlik ve savunma gibi kritik alanlarda egemenliği teşvik etmek için bir Avrupa tercih maddesi içerecek.
Buna ek olarak, Avrupa Komisyonu aşağıdakileri yapıp yapmamayı değerlendiriyor:** En büyük iki bütçe kalemi olan Ortak Tarım Politikası (OTP) ve uyum politikasını tek bir programlama çerçevesinde birleştirmek. Bu şemsiye altında ECF, bloğun artan savunma ve güvenlik kabiliyetlerini desteklemek için kullanılacaktır.
Avrupa endüstrisi ayrıca AB politika yapıcılarına uzayla ilgili projeler için 40 ila 60 milyar euro ve sivil havacılık için yaklaşık 23,5 milyar euro daha tahsis etmeleri çağrısında bulundu. ASD, aksi takdirde havacılık, savunma ve güvenlik alanındaki kronik yetersiz yatırımların kabiliyetlerin zayıflamasına, kritik geçişlerin gecikmesine ve bağımlılıkların artmasına neden olabileceğini iddia etti.
AB Komisyonu'nun Savunma ve Uzaydan Sorumlu Üyesi Andrius Kubilius kısa süre önce Euronews'e verdiği bir mülakatta, ABD'ye bağımlılığı azaltmak ve AB'nin stratejik özerkliğini güçlendirmek için bir sonraki uzun vadeli bütçenin uzay girişimleri için daha fazla fon içermesi gerektiğini söyledi.
Devam eden müzakereler nedeniyle kesin rakamlar vermese de Kubilius, mevcut uzay sistemlerini sürdürmenin tek başına şu anda tahsis edilen 17 milyar eurodan daha pahalıya mal olacağını kabul etti.
"Eğer yeterli fon ayırmaz ve bu uzay projelerini geliştirmeye başlamazsak, 2035 yılına geldiğimizde kendimizi hiç de cazip olmayan bir durumda bulabiliriz," uyarısında bulundu.