Filistin Dışişleri Bakanı Aghabekian, Gazze ve Batı Şeria'daki ihlalleri nedeniyle AB'nin kendi kuralları ve değerleri doğrultusunda İsrail'e yaptırım uygulaması gerektiğini vurguladı.
Filistin Yönetimi Dışişleri Bakanı Varsen Aghabekian, Avrupa Birliği'nin (AB) Gazze ve Batı Şeria'daki ihlalleri nedeniyle İsrail'e karşı harekete geçmemesini "şok edici ve hayal kırıklığı yaratan" bir durum olarak nitelendirdi.
Filistin Yönetimi, Batı Şeria'yı yönetirken, Hamas da son 20 yılın büyük bir bölümünde Gazze Şeridi'ni kontrol etti. Ancak son dönemde Hamas, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları nedeniyle ciddi şekilde zayıflamış durumda.
AB dışişleri bakanları salı günü, İsrail'in İsrail-AB Ortaklık Anlaşması'nın insan hakları ve demokratik ilkelere saygı gösterilmesi gerektiğinin altını çizen 2'nci maddesini ihlal ettiğini gösteren bir AB raporuna rağmen İsrail'e karşı herhangi bir eylem konusunda anlaşmaya varamadı.
Bakan Aghabekian, Euronews'e verdiği özel röportajda, "Bu şoke edici ve hayal kırıklığı yaratan bir durum çünkü her şey apaçık ortada. Yani, yeni bir AB raporu var ve o raporda İsrail’in ihlal ettiği 38 kuralın açıkça belirtildiği yazıyor. Ve bu bir AB raporu," dedi.
"Bu ihlaller herkesin gözü önünde gerçekleşiyor. Tüm dünya Gazze'de neler olduğunu görüyor: ölümler. Zulümler, savaş suçları, gıdanın silah haline getirilmesi, bir paket un almak için kuyruğa girenlerin öldürülmesi," diye ekledi.
Aghabekian, AB Dışişleri Bakanlarının İsrail'in Batı Şeria ve Gazze'de insan haklarını ihlal ettiği sonucuna varmalarına rağmen herhangi bir tedbir üzerinde oybirliğiyle uzlaşmak için gerekli desteği alamadıkları bir dönemde Brüksel'deydi.
AB ve üye devletleri Filistinlilere insani yardım ve kalkınma yardımı sağlayan en büyük bağışçılar olmalarına karşın tarihsel bölünmeler nedeniyle ortak bir dış politika oluşturamıyorlar.
AB Dış İlişkiler Şefi Kaja Kallas tarafından bakanlara, ihlallere karşılık olarak İsrail'e karşı potansiyel cezalar olarak uygulayabilecekleri 10 seçenek sunuldu.
Bu seçenekler arasında İsrail'in AB'nin Horizon Europe Araştırma programına erişiminin askıya alınması, sınırlı ticari tedbirler, silah ambargosu veya İsrail hükümetinin Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich gibi aşırılık ve sertlik yanlısı üyelerine yönelik yaptırımlar yer alıyordu.
Hem Smotrich hem de Ben-Gvir İngiltere, Norveç, Kanada, Yeni Zelanda ve Avustralya tarafından "işgal altındaki Batı Şeria'da Filistinli topluluklara karşı tekrarlanan şiddet kışkırtmaları" nedeniyle yaptırıma tabi tutuldu.
Ancak kararların çoğunda tüm üye devletlerin oybirliği gerektiğinden ve Almanya, Avusturya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti İsrail'in Filistin topraklarındaki askeri operasyonlarına karşı herhangi bir eleştiriyi sürekli olarak reddettiğinden, hiçbir seçeneğin kabul edilmeyeceği baştan belliydi.
Nitelikli çoğunluk oyu gerektiren kararlar için en büyük nüfusa sahip ülkeler olan Almanya ya da İtalya'nın destek vermesi gerekiyor ve ikisi de buna yanaşmıyor.
Geçtiğimiz hafta, salı günkü toplantı öncesinde AB, Gazze'ye tıbbi gıda maddeleri de dahil olmak üzere insani yardım kamyonlarının sayısını "önemli ölçüde" arttırması için İsrail ile bir anlaşma yaptı.
AB'nin dış politika şefi Kaja Kallas salı günü yaptığı açıklamada, Gazze'ye giren kamyon sayısında bir miktar iyileşme olduğunu ancak durumun hala "felaket" olduğunu belirtti.
Anlaşmayı takip eden günlerde, aralarında çok sayıda çocuğun da bulunduğu düzinelerce Filistinli sivil yardıma ulaşmaya çalışırken öldürüldü. Pazar günü İsrail, Nuseyrat mülteci kampındaki bir su dağıtım merkezinde 6'sı çocuk 10 kişinin öldürülmesi olayının "teknik bir hatadan" kaynaklandığını öne sürdü.
Filistin Dışişleri Bakanı, "AB'nin anlaşmaya uyulup uyulmadığını izlemek üzere çok güçlü denetim tedbirleri almasını umuyorum çünkü anlaşma yapıldığından bu yana geçen haftaya bakacak olursak, daha fazla kişinin öldürüldüğünü görüyoruz," dedi.
"Sıra bekleme noktalarında öldürülen insanlar görüyoruz. Çadırların içindeyken vahşice öldürülen çocuklar görüyoruz. Başka bir çadırda tıbbi bakım bekliyorlar," diye ekledi.
İsrail, Gazze'deki şiddetin Hamas'ın açlık çeken Filistinlilerin yardımlarını çalmasına ve başka yerlere yönlendirmesine bir yanıt olduğunu savunuyor.
Aghabekian ise, "Bu konuda çelişkili haberler var. Ancak ne olursa olsun, Gazze'de sunulanlar Gazzelilerin ihtiyaçlarını karşılamıyor," dedi.
Shahin Aghabekian geçmişte 300 gıda ve yardım dağıtım noktası varken bugün 4 tane olduğunun altını çizdi.
"Geçmişte bir yöntem vardı ve bu yöntem işe yarıyordu çünkü yardımları uluslararası kuruluşlar dağıtıyordu ve 300 dağıtım noktaları vardı. Bugün ise 4 dağıtım noktası bulunan yeni bir yöntem var," ifadelerini kullandı.
BM, 9 Temmuz'daki son insani yardım güncellemesinde Gazzelilerin üçte birinin günlerini yemek yemeden geçirdiğini ve daha fazla insanın açlık riski altında olduğunu tahmin ediyor. Sağlık hizmetleri, yakıt yetersizliği nedeniyle kapanma tehlikesiyle karşı karşıya.