'Savunma Hazırlık Yol Haritası', kilit askeri yeteneklerin kullanıma sunulması için net hedefler belirlemekte, fakat finansman konusunda yeni bir şey içermiyor.
Euronews'in ulaştığı 2030 Savunma Hazırlık Yol Haritası'nın sızdırılan bir kopyasına göre AB, 2027 yılı sonuna kadar 'Drone Duvarı'nı tamamen işlevsel hale getirmeyi ve 'ağ tabanlı drone kabiliyeti'ne entegre etmeyi planlıyor.
Avrupa Komisyonu’nun perşembe günü resmen açıklayacağı belge, AB’nin yürütme organı ile üye ülkeler arasında aylardır süren görüşmelere dayanıyor.
Belgede, giderek daha saldırgan bir tutum sergileyen Rusya karşısında AB'nin savunma politikasını tamamen yenileme hedefi vurgulanıyor.
AB, üye ülkelerin acilen yatırım yapması gereken dokuz öncelikli kabiliyet alanı belirlemiş durumda. Bunlar arasında mühimmat, drone ve anti-drone teknolojileri yer alıyor.
Komisyon ayrıca bu ayın başında, Avrupa çapındaki dört büyük savunma projesine öncelik verilmesini önerdi.
Bunlar arasında "Avrupa Drone Duvarı", "Doğu Kanadı Gözetimi", "Hava Savunma Kalkanı" ve "Savunma Uzay Kalkanı" bulunuyor.
Yol haritası, Komisyon’un bu projelerin ne zaman faaliyete geçmesini öngördüğüne dair ilk zaman çizelgesini sunuyor. Buna göre Doğu Kanadı Gözetimi ve Avrupa Drone Duvarı en acil öncelikler arasında.
Belgede, “Anti-drone kabiliyetleri, keşif, izleme ve etkisiz hale getirme için birlikte çalışabilir çok katmanlı, ileri teknoloji bir sistem olarak tasarlanacak; ayrıca drone teknolojisinden yararlanarak kara hedeflerine hassas saldırılar gerçekleştirme kapasitesine sahip olacak,” ifadeleri yer alıyor.
“Anti-drone kapasitesi, üye devletler arasında tam birlikte çalışabilir olacak ve NATO ile birlikte Avrupa genelinde durumsal farkındalık ile kritik altyapıların ortak güvenliğini sağlayacak,” deniliyor.
Belge ayrıca, bir diğer öncelikli alan olarak tanımlanan askeri hareketlilik konusuna da açıklık getiriyor. Bu konuya ilişkin ayrı bir paketin gelecek ay açıklanacağı belirtiliyor.
Proje nasıl finanse edilecek?
Belgeye göre Komisyon, 2027 yılının sonuna kadar “AB genelinde askeri hareketlilik alanı” oluşturmayı hedefliyor. Bu alan, “uyumlaştırılmış kurallar ve prosedürler, kara koridorları, havaalanları, limanlar ve destek unsurlarından oluşan bir ağ” içerecek ve NATO ile yakın koordinasyon içinde, birlik genelinde askeri kuvvetlerin ve teçhizatın hareketliliğini sağlayacak.
Şu anda bazı AB ülkeleri, diğer üye ülkelerin asker ya da askeri teçhizat geçişine izin vermek için başvuruları sonuçlandırmada 45 güne kadar bekleme süresi uyguluyor.
Komisyon’un bugüne kadar geliştirdiği savunma girişimleri — SAFE adlı savunma kredi programı da dahil — ortak askeri alımları teşvik etmeyi ve Avrupa’nın savunma sanayi altyapısını (EDTIB) güçlendirmeyi amaçlıyor.
Komisyon bunun maliyetleri azaltacağına, teslimatları hızlandıracağına ve üye ülkelerin silahlı kuvvetleri arasında birlikte çalışabilirliği artıracağına inanıyor.
Belgede, üye devletlerin 2027’ye kadar savunma tedariklerinin yüzde 40’ını ortak alım yoluyla gerçekleştirmesi, 2030’a kadar ise savunma bütçelerinin en az yüzde 60’ını Avrupa Savunma Sanayi Temeli (EDTIB) veya Ukrayna savunma sanayisinden yapılan alımlarla karşılaması öngörülüyor.
Fakat, birçok üye ülkenin çağrısına rağmen savunmadaki bu artışı finanse etmek için yeni bir kaynaktan bahsedilmiyor.