Ankara ziyareti sırasında Şansölye Merz, Türk-Alman ilişkilerinin iyi olduğunu vurgulayarak işbirliğinin genişletilmesi çağrısında bulundu ve Türkiye'nin AB sürecine verdikleri desteğin altını çizdi. Merz ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında İsrail ve Gazze konularında ise görüş ayrılıkları vardı.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz (CDU) Türkiye ile ilişkilerde yeni bir başlangıca odaklanıyor: amaç, yıllarca süren açık görüş farklılıklarının ardından stratejik bir ortaklık kurabilmek. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapılan görüşmenin gündeminde Gazze'deki durum, Ukrayna'daki savaş, savunma işbirliği ve göç konuları vardı.
Merz, açılış ziyaretinin başında sabah saatlerinde Ankara'da modern Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün mozolesine çelenk bıraktı. Anıtkabir defterine şunları yazdı: "Onun fikirleri, Federal Almanya Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki derin dostluğu bugün de etkilemeye devam etmektedir."
Öğleden sonraki basın toplantısında Gazze savaşına ilişkin görüş ayrılıkları vardı. Merz açıkça İsrail'in yanında yer alırken, Erdoğan bir kez daha İsrail'i "soykırım" ile suçladı. İsrail,
Erdoğan, ateşkese rağmen İsrail'in bir kez daha Gazze'deki hedeflere saldırdığını açıkladı ve İsrail hükümetinin Gazze'yi "açlıkla ve soykırımla terbiye etmek istediğini" belirtti.
Erdoğan: 'Maalesef Merz ile aynı fikirde değilim'
Erdoğan, Merz tarafından yapılan bir açıklamaya tepki de gösterdi. Bir Türk gazetecinin Gazze savaşıyla ilgili sorusuna cevaben Merz, İsrail'in, çoğu Holokost'tan kurtulan milyonlarca Yahudi için bir sığınak haline geldiğini açıkladı. Merz, "Bu nedenle Almanya her zaman İsrail devletinin yanında yer alacaktır" dedi.
Şansölye ise şunları söyledi: "İsrail meşru müdafaa hakkını kullanmıştır. Hamas rehineleri daha önce serbest bırakmalı ve silahlarını bırakmalıydı. O zaman bu savaş hemen sona ererdi."
Erdoğan ise Alman başbakanla aynı fikirde olamayacağının altını çizdi, İsrail'in ilan edilen ateşkese rağmen Gazze'yi yeniden bombaladığını belirtti.
Merz daha önce de Türkiye ile daha yakın işbirliği önerisinde bulunmuştu. "Almanlar ve Avrupalılar olarak stratejik ortaklıklarımızı güçlendirmeliyiz. Türkiye ile istikrarlı ve yoğun bir ortaklıktan kaçış yok," diye vurguladı.
Merz, Almanya ve Türkiye arasındaki ilişkileri "değerli" ve "benzersiz bir şekilde geniş ve derin" olarak övdü. Şansölye özellikle Türkiye'den Almanya'ya misafir işçi olarak gelen insanların rolüne vurgu yaptı: "Bu insanlar ve bu aileler olmasaydı, Almanya 60 yıl önceki ekonomik yükselişi başlatamazdı."
"Almanya ile Türkiye arasındaki eşsiz ticari ilişkiler devam ediyor," diyen Erdoğan, 50 milyar euro sınırını aşan ticaret hacminin yakında 60 milyar euroya çıkarılacağını duyurdu ve "silah temininde yaşadığımız zorlukları geride bırakmalıyız" ifadelerini kullandı.
Merz'den Türkiye'nin AB üyelik sürecine destek
Şansölye Erdoğan'a, Türkiye'nin AB üyeliği hedefine Almanya'nın verdiği destek konusunda güvence verdi. "Şahsen ben ve Alman hükümeti Türkiye'yi Avrupa Birliği'ne yakın görüyoruz. Avrupa'ya giden yolu açmaya devam etmek istiyoruz."
Merz ayrıca AB'ye katılım için Kopenhag kriterlerine de atıfta bulundu ve şu açıklamayı yaptı:
"AB'ye giden yol Kopenhag kriterlerine uyumdan geçmektedir. Türkiye'de henüz bu kriterleri karşılamayan kararlar alındı" ifadelerini kullandı.
"Bununla birlikte, yargı standartlarının henüz AB'de istediğimiz standartlara uymadığı yönündeki endişelerimi dile getirdim. Ancak bu görüşmelerin konusu."
Şansölye'nin ziyaretinden kısa bir süre önce, görevden alınan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu hakkında yeni bir tutuklama emri çıkarılmıştı.
SPD milletvekilleri Merz'e ziyaret öncesinde Ankara'ya net bir sinyal göndermesi çağrısında bulunmuştu. SPD'li siyasetçi ve Alman-Türk Toplumu Başkanı Macit Karaahmetoğlu AFP haber ajansına yaptığı açıklamada, "Türkiye'de şu anda yaşananlara bakarsanız, Türk Cumhurbaşkanı'na kapalı kapılar ardında yaptıklarının kabul edilemez olduğunun çok açık bir şekilde söylenmesi gerektiğine inanıyorum" dedi.
Şansölye, Türkiye'nin Eurofighter savaş uçaklarını satın almasını tüm NATO ortaklarının güvenliğine bir katkı olarak değerlendirdi. "NATO ortakları olarak Almanya ve Türkiye ortak güvenlik çıkarlarını paylaşıyor. Hem Ankara hem de Berlin şu konuda hemfikir: Rusya'nın eylemleri tüm Avrupa-Atlantik güvenliğini tehdit ediyor."
İngiltere Başbakanı Keir Starmer'ın Pazartesi günü Ankara'ya yaptığı ziyaret sırasında 9.1 milyar euro değerinde 20 adet Eurofighter alımına ilişkin bir anlaşma imzalandı.
Türkiye bu savaş uçaklarından toplam 40 adet satın almayı planlıyor. Almanya, "trafik ışığı" hükümeti döneminde jetlerin Türkiye'ye teslim edilmesini engellemişti.
CDU'lu politikacının eşi Charlotte Merz de Ankara'da kendisine eşlik etti. Cumhurbaşkanı'nın eşi Emine Erdoğan, Haziran ayında NATO zirvesi vesilesiyle Hollandalı kraliyet çiftine verdiği yemekte bu daveti iletmişti.