Avrupalı araştırmacılar İngiltere’deki bir tren hangarında önemli bir projeyle uğraşıyor. Demiryolu seyahatlerini daha güvenli hale getirmek için çalışan uzmanlar trenlerin akslarını kontrol etmede yeni metotlar geliştiriyor. Bu teknoloji ultrasonik testlere dayanıyor ve ilk testler suni olarak zarar verilen akslar üzerinde yapılıyor. Kırmızı renkli küçük çatlaklar kolayca tespit edilip ölçülebiliyor. Aynı uygulama sonradan gerçek akslar üzerinde uygulanıyor. Örneğin mühendisler bu trenin aksını kontrol ediyor ve sonunda sağlam teşhisi koyuyor. Araştırmacılara göre bu teknik milimetrik bir doğruluk sağlıyor.
Stavros Avramidis, Denetim mühendisi:
“Yaptığımız deneyler şunu gösteriyor ki aksın tam ortasında bulunan ve ölçebildiğimiz en küçük arızalar 2 veya 3 milimetre uzunluğunda ve 1 milimetre boyunda olabiliyor. Bu oranlar Avrupa’daki tren denetim mevzuatının öngördüğü güvenlik standartlarından daha iyi seviyede. Yani hata yapma şansımız çok düşük. En önemli hedeflerimizden bir tanesi farklı aks çapları ve geometrilerine uyarlanabilir bir sistem geliştirmekti. Çünkü demiryollarında farklı formatlarda birçok aks çeşidi kullanılıyor. Belli bir akstaki kritik bölgelerin sayısı, değişik ön cephe aksları veya bu kritik bölgelerin aksa ve cepheye olan uzaklıkları gibi farklılıklar var. Bu yüzden tüm bu değişik sistemleri hesaba katabilecek bir mekanizma geliştirmemiz gerekiyordu.”
Hızlı trenlerde içi oyuk akslar bulunuyor. Bu yüzden uzmanlar bu boşlukları ve dış çapı incelemek için özel sensörler geliştirmek zorundalar. Bunun için de sert dişlileri kullanıyorlar.
Iván Castro, Endüstri mühendisi.
“2 faklı tekniği bir araya getirdik; ultrason ve elektromanyetik teknolojiler. Ultrason bize aksın dış yüzeyini denetleme imkanı veriyor. Elektromanyetik teknolojileri de iç yüzey için kullanıyoruz. Daha sonra bu bilgileri topluyor ve özel bir yazılımda birleştiriyoruz. Bu şekilde aksın yüzde 100’ünün de bakımını yaptığımızdan emin oluyoruz.”
Bu yeni ve taşınabilir aks denetim sistemi mevcut olan sistemlere göre daha hızlı, daha ucuz ve daha kolay. Sistemin tamamen onaylanması durumunda bu gelişme, demiryolları şirketlerinin bakım birimleri açısından son derece iyi bir haber.
Sam Broujeni, Mühendislik yöneticisi:
“Daha önceden bakım işlemi çok daha zordu. Treni bir hangara veya buraya benzer bir atölyeye getiriyor ve parçalara ayırıyorduk. Sonra da test işlemi yapılıyordu. Fakat bu yeni tarayıcıyla birlikte artık bu tür işlemlere ihtiyacımız kalmadı. Aksın uç kapaklarını basitçe çıkarıp tarayıcıyı ön tarafına yerleştiriyoruz. Böylece aksın tüm gövdesini inceleyebiliyoruz.”
Araştırmacılar bu yeni sistemin yaklaşık 5 yıl sonra piyasada olabileceğini tahmin ediyor.