Minik kara deliklerin, evrenin büyük kısmını oluşturduğu düşünülen karanlık maddenin gizemini çözmede kilit rol oynayabileceği düşünülüyor.
Evrenin en yıkıcı ve gizemli unsurlarından olan kara delikler, yalnızca uzak galaksilerde değil, evimizin içinden bile geçiyor olabilir.
Bilim insanlarına göre, “ilksel kara delikler” (primordial black holes) olarak bilinen ve Büyük Patlama’nın ilk anlarında oluştuğu düşünülen mikroskobik cisimler her yerde. Bunlar, evrenin büyük kısmını oluşturduğuna inanılan karanlık maddenin gizemini çözmede kilit rol oynayabilir.
Gözle görülmüyorlar, ancak etrafımızdalar
Bu kara delikler, bilim kurgu filmlerinde görülen, yıldızları yutan devasa yapılardan farklı. Bir hidrojen atomundan küçük olabilen ve kütlesi bir bakterinin ya da bir asteroidin ağırlığına eşit olabilen bu kara delikler, görünmez ve etkisiz biçimde maddeyle etkileşime giriyor.
Çin'deki Yangzhou Üniversitesi’nden Dr. De-Chang Dai’ye göre bu kara delikler, evrenin doğumundaki aşırı yüksek enerji yoğunlukları sayesinde oluştu. Milyarlarca yıl içinde bazıları buharlaşmış olsa da, bir kısmının evrende kalmış olabileceği düşünülüyor.
Her metrekareden yılda bin tane geçiyor olabilir
Buffalo Üniversitesi’nden Prof. Dejan Stojkovic’in hesaplamalarına göre, eğer tüm karanlık madde bu kara deliklerden oluşuyorsa, her yıl Dünya'nın her bir metrekaresinden bin kadar mikroskobik kara delik geçiyor olabilir.
Ancak endişelenmeye gerek yok: Bu kara deliklerin kütlesi yaklaşık 10 mikrogram, yani bir bakterinin ağırlığı kadar ve hücrelerimizi bile etkilemeden içimizden geçip gidiyorlar.
Karanlık maddenin anahtarı mı?
Karanlık madde, evrende var olduğu düşünülen ancak gözlemlenemeyen gizemli bir madde. İlksel kara delikler, ışıma yapmamaları ve yüksek kütleye sahip olmaları nedeniyle bu rol için güçlü adaylardan biri.
Santa Cruz Üniversitesi’nden Dr. Sarah Geller, Daily Mail'e yaptığı açıklamada, "Eğer bu kara delikler karanlık maddeyi oluşturuyorsa, Güneş’e sadece birkaç astronomik birim uzaklıkta bir tane bulunabilir," dedi.
Hatta bazı araştırmalara göre, Güneş Sistemi içerisinde onlarcası dolaşıyor olabilir.
Çarparsa ne olur?
Bu minik kara delikler çoğunlukla etkisizdir. Ancak kütlesi büyük olan, örneğin birkaç trilyon tonluk bir kara delik, Dünya’ya çarparsa, bir mermi gibi içinden geçebilir.
Dr. Geller’e göre böyle bir çarpışma, küçük bir delik açarak organları zedeleyebilir. Ancak bu tür çarpışma olasılığı, uçaktan rastgele bırakılan bir fıstığın milyonlarca futbol sahası büyüklüğündeki bir alanda tek bir çimen yaprağına isabet etmesi kadar düşük.
Kara delikler, büyük kütleli yıldızlar yakıtlarını tüketip çöktüklerinde oluşuyor.
Bazıları zamanla birleşerek galaksilerin merkezlerinde bulunan süper kütleli kara delikleri meydana getiriyor. İlksel kara deliklerin ise yıldızlardan önce, evrenin en genç anlarında var olduğuna inanılıyor.
Bu varsayımsal cisimlerin dağlar kadar ağır olabieceği ama bir hidrojen atomu kadar küçüldükleri düşünülüyor. Bu da onların varlığını kanıtlamayı (veya çürütmeyi) inanılmaz derecede zor bir görev haline getiriyor.