Brian Cox, 'Açıkça belirtmek gerekirse -son saçmalıkların aksine- 3I/ATLAS bir kuyruklu yıldızdır,' dedi.
Güneş’e en yakın geçişini 30 Ekim’de yapan 3I/ATLAS adlı yıldızlararası cisim hakkında çok sayıda spekülasyon ortaya atılıyor.
Ancak bunların birçoğu bilimsel temelden yoksun. Ünlü fizikçi Brian Cox, sosyal medyada dolaşan bu iddialara "saçmalık" diyerek tepki gösterdi.
Cox, X (eski adıyla Twitter) hesabından yaptığı paylaşımda, "Açıkça belirtmek gerekirse -çevrimiçi son saçmalıkların aksine- 3I/ATLAS bir kuyruklu yıldızdır," dedi.
"Karbondioksit, su buzu ve diğer maddelerden oluşuyor. Tamamen doğal bir kökene sahip, yörüngesi beklendiği gibi; Güneş’in etrafında döndükten sonra galaksiye geri dönecek."
Ünlü fizikçi, bu gök cisminin yaşam barındıran başka bir yıldız sistemine uğraması ihtimaline de değinerek, mizahi bir dille şunları ekledi: “Bir gün başka bir yaşam formunun bulunduğu bir güneş sistemine uğrarsa, umarım oradaki canlılar bizden daha aklı başında olur ve onu olduğu gibi görürler. Galaksinin başka bir köşesinden gelen, milyarlarca yıl önce belki de çoktan ölmüş bir yıldızın çevresinde oluşmuş, kaya ve buzdan oluşan saf bir ziyaretçi. Bu yeterince harika değil mi?”
Bilim insanından rock yıldızına
Brian Cox, Manchester Üniversitesi Fizik ve Astronomi Okulu’nda parçacık fiziği profesörü ve Royal Society’nin Bilimsel Katılım Profesörü olarak görev yapıyor.
BBC’nin popüler bilim programları “The Infinite Monkey Cage” ve “Wonders of…” serisiyle tanınan Cox, bilimi geniş kitlelere sevdirmesiyle biliniyor.
Ancak Cox’un geçmişi sadece bilimle sınırlı değil. 1990’larda elektronik müzik grubu D:Ream’in klavyecisiydi. Grubun 1994 tarihli hiti “Things Can Only Get Better”, İngiltere İşçi Partisi’nin 1997 genel seçim kampanyasında da marş olarak kullanılmıştı.
3I/ATLAS'a dair ne biliyoruz?
Güneş Sistemi'ne dışarıdan geldiği bilinen üçüncü yıldızlararası ziyaretçi 3I/ATLAS, keşfedildiğinden beri sansasyonel iddiaların ve haberlerin merkezinde.
Harvard Üniversitesi'nden astronom Avi Loeb, bu gök cisminin “tasarlanarak Güneş Sistemi’nin içine yönlendirildiğini” ve hatta küçük “mini-sondalar” bırakıyor olabileceğini öne sürüyor.
Ancak gök bilimciler arasında oluşan genel kanaat nesnenin, sıra dışı özellikleri olsa da, bir kuyruklu yıldız olduğu yönünde.
3I/ATLAS, 2025’in en dikkat çekici astronomi keşiflerinden biri.
Gizemli cisim ilk olarak 1 Temmuz'da Asteroid Terrestrial‐impact Last Alert System (ATLAS) teleskobu tarafından tespit edildi ve onun adını aldı.
Çok kısa bir süre sonra yörünge analizleri nesnenin hiperbolik yörüngede olduğunu belirledi. Bu yörünge cismin Güneş Sistemi'ne girip dışarı çıkabilen türde bir cisim olduğu anlamına geliyor. Bu yüzden bu türden cisimlere "yıldızlararası" adı veriliyor. 3I/Atlas'a kadar bunlardan yalnızca iki tane tespit edildi.
Temmuz ayının sonuna doğru Hubble Uzay Teleskobu nesneyi yüksek çözünürlükte görüntüledi. Çekilen görüntüler sayesinde katı çekirdek için üst sınır (5,6 km) belirlendi. Çap aralığı yaklaşık 0,32 ve 5,6 kilometreydi.
Ayrıca koma dahil toplam “etkin boyut” 10-15 km’lik bir alanı kaplıyordu.
Ağustos ayında James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ile ilk analizler; yapıldı ve karbondioksit ve diğer bileşenler tespit edildi. Nesnenin karbon dioksit açısından yoğun olduğu, karbondioksit/su oranının alışılmış kuyruklulara göre çok yüksek olduğu belirlendi. Bu durum, nesnenin Güneş Sistemi dışında, farklı koşullarda oluşmuş olabileceğini gösteriyor. Yine de bazı belirsizlikler ve ölçüm hataları olabileceğine dair şüpheler mevcut.
NASA, 3I/ATLAS’ın Dünya için herhangi bir tehdit oluşturmadığını da vurguluyor. Ancak ajans, bu tür yıldızlararası ziyaretçileri incelemeye büyük önem veriyor. Çünkü bu gözlemler, yakın Dünya cisimlerinin kökenini ve hareketini anlamak için yürütülen uzun vadeli araştırmaların bir parçası.