Bilim insanları, yaş ilerledikçe beynin nasıl değiştiğini gözlemledi.
Yeni bir bilimsel çalışma, beyin yaşlanmasıyla ilgili bildiklerimizi sorgulatabilir.
Norveç’teki Oslo Üniversitesi’nden bilim insanları, erkeklerin beyinlerinin yaşlandıkça kadınlarınkine göre daha hızlı küçüldüğünü keşfetti. Ancak buna rağmen, Alzheimer hastalığı kadınlarda daha yaygın görülüyor.
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan araştırma, 17 ile 95 yaş arasındaki yaklaşık 5 bin sağlıklı kişiden alınan 12 binden fazla beyin taramasını analiz etti.
Katılımcıların her biri, zaman içinde en az iki kez MRI (beyin görüntüleme) taramasına girdi. Böylece bilim insanları, yaş ilerledikçe beynin nasıl değiştiğini gözlemleyebildi.
Araştırma ekibinden Anne Ravndal, çalışmanın amacının Alzheimer oranlarının cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini anlamak olduğunu söyledi.
Ravndal, Fox News Digital’a yaptığı açıklamada, “Kadınlarda Alzheimer hastalığı daha sık teşhis ediliyor. Yaşlanma da en önemli risk faktörü olduğuna göre, erkek ve kadın beyinlerinin yaşla birlikte farklı şekilde değişip değişmediğini test etmek istedik,” dedi.
Erkeklerde beyin küçülmesi daha yaygın
Araştırmada erkeklerin beyninde daha fazla bölgede daha hızlı küçülme tespit edildi. Özellikle hafıza, duygular ve duyusal işlemeyle ilgili alanlar -örneğin hipokampus ve parahipokampal bölgeler- erkeklerde daha fazla etkileniyor.
Kadınların beyinleri ise genel olarak daha fazla bölgede hacmini korudu. Ancak kadınlarda beyin sıvısının dolduğu boşluklar (ventriküller) hafif bir genişleme gösterdi.
Alzheimer farkı beyin boyutuyla açıklanamıyor
Ravndal, “Bulgularımız, erkeklerin beyninde daha fazla yapısal küçülme olduğunu gösteriyor. Bu da, normal beyin yaşlanmasının Alzheimer’daki cinsiyet farkını açıklamadığını ortaya koyuyor,” dedi.
Kadınların hastalığa neredeyse iki kat daha fazla yakalanmasına rağmen, araştırmacılar bu farkın sadece beyin boyutundaki değişimlerle açıklanamayacağı sonucuna vardı.
Ravndal, “Sonuçlar, yaşam süresi, tanı farklılıkları veya biyolojik faktörler gibi başka olası nedenlere işaret ediyor,” diye ekledi.
Uzmanlara göre, kadınların erkeklerden daha uzun yaşaması Alzheimer ihtimalini artırıyor. Ayrıca menopoz döneminde östrojen seviyelerindeki değişiklikler, beyin hücrelerinin yaşlanma sürecini etkileyebiliyor. Bazı bilim insanları ise kadınların hafıza sorunları yaşadıklarında doktora başvurma olasılıklarının daha yüksek olması nedeniyle daha sık teşhis konduğunu belirtiyor.
Sadece sağlıklı katılımcılar üzerinde yapıldı
Ravndal, araştırmanın yalnızca sağlıklı bireyler üzerinde yapıldığını, demans belirtileri gösteren kişilerin dahil edilmediğini vurguladı.
Katılımcıların genel olarak iyi eğitimli olduğu ve farklı araştırma merkezlerinden geldiği de belirtildi.
Son olarak Ravndal, bulguların kişisel sağlık tavsiyeleri üretmek için değil, bilimsel anlayışı derinleştirmek amacıyla değerlendirileceğini söyledi:
“Bu çalışma bireylere doğrudan öneriler sunmuyor; yalnızca normal beyin yaşlanmasının, kadınlarda Alzheimer’ın daha sık görülmesini açıklamadığını gösteriyor. Bundan sonraki çalışmalar, bu farkın arkasındaki mekanizmaları ortaya çıkarmalı.”