Yeni bir araştırmaya göre, ünlü müzisyenler ortalama 75 yaşında hayatını kaybetti; daha az tanınan meslektaşları ise 79 yaşına kadar yaşadı.
“Yalnız iyiler genç ölür” sözü size abartılı geliyorsa pop yıldızlarına bir göz atmak isteyebilirsiniz; çünkü veriler bunu destekliyor olabilir.
Avrupa ve Kuzey Amerika’daki 20. yüzyılın en büyük yıldızlarından bazılarının yeni bir analizine göre, ünlü şarkıcılar, spot ışıklarından uzak duranlara kıyasla yaklaşık dört yıl daha erken ölüyor.
Bulgular, mahremiyet eksikliği, yoğun kamuoyu incelemesi, yorucu çalışma takvimi ve performans baskısı gibi şöhretin psikolojik stres etkenlerinin, erken ölüme katkıda bulunan ruh sağlığı sorunlarını ve zararlı başa çıkma mekanizmalarını besleyebileceğini gösteriyor.
Almanya’daki Witten/Herdecke Üniversitesinden araştırmacılar, şöhretin “mevcut mesleki riskleri büyüten kronik bir yük” gibi göründüğünü söyledi.
1910 ile 1975 arasında doğmuş 324 ünlü şarkıcının sağlık verilerini izlediler ve onları, cinsiyet ve etnik kökenden türe ve müzik icra biçimine kadar benzer geçmişlere sahip olup ünlü olmayan diğer 324 şarkıcıyla karşılaştırdılar.
Tüm sanatçılar 1950 ile 1990 arasında faaldi; rock and roll, punk, disco, grunge ve hip-hop’ın yükselişi ve evrimiyle tanımlanan bu zaman aralığı, araştırmacılara 2023’e kadar sağlıkları ve ölüm riskleri üzerine yeterli uzun vadeli veri sağladı.
Şöhretin bedeli
Araştırmaya göre ünlü müzisyenler ortalama 75 yaşında hayatını kaybederken, daha az tanınan çağdaşları 79 yaşına kadar yaşadı; çalışma Journal of Epidemiology and Community Health’te yayımlandı.
Çalışmaya göre solo sanatçıların, gruplardaki solistlere kıyasla ölme riski yüzde 26 daha yüksekti; ancak şöhretin tehlikeleri onları yine de yakaladı. Genel olarak ünlü şarkıcıların, ünlü olmayan müzisyenlere göre genç yaşta ölme olasılığı yüzde 33 daha fazlaydı.
Araştırmacılar, bulguların artan ölüm riskinin sanatçılar arasındaki mevcut farklılıklardan ya da genç ölmenin bir sanatçıyı daha ünlü hale getirdiği ters nedensellikten kaynaklanmadığını, aksine ünlü olmanın erken ölüm riskini gerçekten artırdığını düşündürdüğünü söyledi.
Bunun, ara sıra sigara içmenin yarattığı risk düzeyine benzer olduğunu; ara sıra sigara içmenin ölüm olasılığını yüzde 34 artırdığını söylediler.
Araştırmacılar, “Ünlü olmak o denli zararlı görünüyor ki yüksek sosyoekonomik statüyle ilişkili olası faydaların tümünü bastırıyor” dedi.
Önemli olan, sonuçların şöhretin insanları genç yaşta ölüme sürüklediğini kanıtlamaması; yalnızca iki unsurun birbiriyle ilişkili olduğunu göstermesidir. Çalışma, sinema yıldızları veya profesyonel sporcular gibi diğer ünlü türlerini de dikkate almadı; bu nedenle bulgular, şarkıcıların ötesine veya dünyanın başka bölgelerine uygulanamayabilir.
Kuralı doğrulayan istisnalar da var; örneğin kariyerinin başında yasa dışı uyuşturuculara düşkünlüğüyle tanınan, ancak hâlâ tıklım tıklım dolu arenaları coşturabilen 82 yaşındaki Rolling Stones solisti Mick Jagger.
Ama genel olarak bulgular, bir dünya turnesi ya da Grammy zaferi hayali kurduysanız bunu yeniden düşünmek isteyebileceğinizi gösteriyor. Şöhret birkaç ayrıcalıkla gelebilir, ancak görünüşe göre fazladan yıl kazandırmıyor.