Yeni bir araştırmaya göre, ünlü müzisyenler ortalama 75 yaşında hayatını kaybederken, daha az tanınan meslektaşları ise 79 yaşına kadar yaşıyor.
“İyiler çabuk gider” sözü size klişe ya da abartılı geliyorsa, pop yıldızlarının hayat sürelerine bir bakın çünkü rakamlar bu sözü acı bir şekilde doğruluyor.
Avrupa ve Kuzey Amerika’nın 20. yüzyıl boyunca çıkardığı en büyük müzik yıldızları üzerine yapılan yeni bir araştırma, ünlü şarkıcıların sahne arkasında kalan meslektaşlarına göre ortalama 4 yıl daha erken hayatını kaybettiğini ortaya koydu.
Bulgular, mahremiyet eksikliği, yoğun kamuoyu incelemesi, yorucu çalışma takvimi ve performans baskısı gibi şöhretin psikolojik stres etkenlerinin, erken ölüme katkıda bulunan ruh sağlığı sorunlarını ve zararlı başa çıkma mekanizmalarını besleyebileceğini gösteriyor.
Almanya’daki Witten/Herdecke Üniversitesi’nden ekip, şöhreti “mesleki riskleri sürekli büyüten kronik bir stres kaynağı” olarak nitelendirdi ve şunu da ekledi: “Spot ışıkları altında yaşamak, sadece parlak değil, aynı zamanda ölümcül derecede yıpratıcı.”
1910 ile 1975 arasında doğmuş 324 ünlü şarkıcının sağlık verilerini izlediler ve onları, cinsiyet ve etnik kökenden türe ve müzik icra biçimine kadar benzer geçmişlere sahip olup ünlü olmayan diğer 324 şarkıcıyla karşılaştırdılar.
Tüm sanatçılar 1950 ile 1990 arasında faaldi; rock and roll, punk, disco, grunge ve hip-hop’ın yükselişi ve evrimiyle tanımlanan bu zaman aralığı, araştırmacılara 2023’e kadar sağlıkları ve ölüm riskleri üzerine yeterli uzun vadeli veri sağladı.
Şöhretin bedeli
Araştırmaya göre, ünlü müzisyenler ortalama 75 yaşında hayatını kaybederken, daha az tanınan çağdaşları 79 yaşına kadar yaşadı; çalışma Journal of Epidemiology and Community Health’te yayınlandı.
Çalışmaya göre, solo sanatçıların, gruplardaki solistlere kıyasla ölme riski yüzde 26 daha yüksek ancak şöhretin tehlikeleri onları yine de yakaladı. Genel olarak ünlü şarkıcıların, ünlü olmayan müzisyenlere göre genç yaşta ölme olasılığı yüzde 33 daha fazlaydı.
Araştırmacılar, bulguların artan ölüm riskinin sanatçılar arasındaki mevcut farklılıklardan ya da genç ölmenin bir sanatçıyı daha ünlü hale getirdiği ters nedensellikten kaynaklanmadığını, aksine ünlü olmanın erken ölüm riskini gerçekten artırdığını düşündürdüğünü söyledi.
Bunun, ara sıra sigara içmenin yarattığı risk düzeyine benzer olduğunu, ara sıra sigara içmenin ölüm olasılığını yüzde 34 artırdığını belirttiler.
Araştırmacılar, “Ünlü olmak o denli zararlı görünüyor ki yüksek sosyoekonomik statüyle ilişkili olası faydaların tümünü bastırıyor,” dedi.
Önemli olan, sonuçların şöhretin insanları genç yaşta ölüme sürüklediğini kanıtlamaması; yalnızca iki unsurun birbiriyle ilişkili olduğunu göstermesidir. Çalışmada, sinema yıldızları veya profesyonel sporcular gibi diğer ünlüler dikkate alınmadı. Bu nedenle bulgular, şarkıcıların ötesine veya dünyanın başka bölgelerine uygulanamayabilir.
Kuralı doğrulayan istisnalar da var; örneğin, kariyerinin başında uyuşturucuya düşkünlüğüyle tanınan ancak hâlâ tıklım tıklım dolu arenaları coşturabilen 82 yaşındaki Rolling Stones solisti Mick Jagger.
Ama genel olarak bulgular, bir dünya turnesi ya da Grammy zaferi hayali kurduysanız bunu yeniden düşünmek isteyebileceğinizi gösteriyor. Şöhret birkaç ayrıcalıkla gelebilir ancak görünüşe göre fazladan yıl kazandırmıyor.