Trump yönetimiyle yakın ilişki içinde olan Ekvadorlu muhafazakâr lider Noboa, ülke mahkemelerini, yeni bir anayasaya giden süreci başlatabilecek bir soruyu referanduma eklemeye zorlamıştı.
Ekvador’da pazar günü yapılan referandumda seçmenler, ülkeye yabancı askeri üs kurulmasına ve yeni bir anayasa hazırlama sürecinin başlatılmasına yönelik önerilere “hayır” dedi.
Bu sonuç, Donald Trump yönetimiyle yakın ilişkileri olan muhafazakâr Devlet Başkanı Daniel Noboa için önemli bir yenilgi anlamına geliyor. Noboa, anayasa değişikliği sürecinin oylanması için ülkenin yüksek yargısını zorlamıştı. Seçmenlerin altıda biri değil, altıda onu bu öneriyi reddetti.
Sonuçların açıklanmasının ardından Noboa, X hesabından yaptığı paylaşımda, hükümetinin “halkın iradesine saygı duyacağını” ve “herkesin hak ettiği ülke için mücadele etmeyi sürdüreceğini” söyledi.
Ekvador, komşu Kolombiya ve Peru’da üretilen kokain için önemli bir transit noktası hâline geldi. 18 milyon nüfuslu ülke, limanlar ve kıyı kentleri üzerindeki kontrol için savaşan uyuşturucu kartellerine bağlı şiddet suçlarıyla mücadelede zorlanıyor. Bu karteller, son dönemde belediye başkanlarına, gazetecilere ve seçim adaylarına yönelik saldırılar düzenledi.
Noboa kısa süre önce ABD’li yetkililerle bölgesel güvenlik ve göç işbirliği konularını görüştü ve ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem’e, Amerikalı askerlerin konuşlanabileceği bir kıyı üssünü gezdirdi.
Noboa oy kullandıktan sonra yaptığı açıklamada, “Uluslararası işbirliği, bu (uyuşturucu kaçakçılığı) gruplarını, yani ulusötesi suç ağlarını çökertmenin tek yoludur,” dedi.
Noboa'nın önerileri açık farkla reddedildi
Ekvador, 1979’da demokrasiye dönüşünden bu yana üç kez anayasa değiştirdi. Ancak Noboa, mevcut anayasanın hükümete suçla mücadelede yeterli araç sağlamadığını savunarak ülkenin “yeniden inşaya” ihtiyacı olduğunu söylemişti.
Referandumda seçmenlere ayrıca anayasanın yeniden yazılması için bir kurucu meclis kurulması gerekip gerekmediği de soruldu.
Noboa, yeni bir anayasanın suçlulara daha sert cezalar öngörmesi ve sınır güvenliğini artırması gerektiğini savunuyordu.
Eleştirmenler ise anayasa değişikliğinin güvenlik, sağlık ve eğitim gibi sorunları çözmeyeceğini, ayrıca yeni bir anayasanın yürütme üzerindeki yasama ve yargı denetimini zayıflatabileceğini ifade etti.
Seçmenlere ayrıca siyasi partilere yapılan kamu fonlarının azaltılması ve Ulusal Meclis’teki milletvekili sayısının 151’den 73’e düşürülmesi önerileri de soruldu. Bu iki öneri de büyük farkla reddedildi.
Noboa bu adımların hükümetin aşırı harcamalarını azaltmak için gerekli olduğunu savunsa da eleştirmenler, bunun özellikle düşük gelirli topluluklarda siyasi temsiliyeti sınırlayabileceğini belirtmişti.