REKLAMKayıt yenileme sırasında başörtülü öğrencilerin yurt tanıtım standına yönelik bazı öğrencilerin saldırısı dikkatleri Ortadoğu Teknik Üniversitesi’ne çevirdi. Olay, bir yönüyle ODTÜ’de kıyafet konusunda baskı var mı yok mu tartışmasını gündeme getirirken diğer bir yönüyle de ülkede giderek dozu artan şiddet potansiyelini de öne çıkardı.
ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Acar, olaydan sonra çeşitli basın yayın organlarına okulda kıyafet sorunu olmadığını belirten açıklamalar yaptı. Rektör Acar, “Ortada kıyafet mağduriyeti yok. Herhangi bir öğrencimizin kılık kıyafeti nedeniyle kayıtlarda sorun yaşaması diye bir şey ODTÜ’de söz konusu olamaz. Aynı şekilde, mevcut öğrencilerimizin de kılık kıyafeti ya da görüşleri nedeniyle eğitim ve öğrenim hakkının kısıtlanması hiçbir şekilde söz konusu değil. Bu yıl 3 bin 600 öğrenci kaydettik. Bunlardan onlarcasının başı örtülüdür” dedi.
Ancak cep telefonuyla olay anında çekilen görüntüler ortada bir sorun olduğunu gösteriyor. İşin büyük resme yansımasını Maltepe Üniversitesi’nden Siyaset Bilimci Prof. Dr. Süleyman Seyfi Öğün’e sorduk.
euronews: ODTÜ‘de yaşanan ayrımcılık, eski reflekslerle açıklanabilir mi? Farklı bir nedenden, farklı dinamiklerden söz edebilir miyiz dinsel, etnik ayrımcılıkta? Yoksa Türkiye sandığımız gibi “Yeni Türkiye” olma yolunda değil mi?
Prof. Dr. Süleyman Seyfi Öğün: Bunun bir eklemlenme sorunu olduğunu söyleyebilirim. Çevre sorunları üzerinden başlayan bir protesto eğer büyü(tülü)rse çok kolay bir şekilde Türkiye’nin siyasal kültürel fay hatlarını-etnik ya da dinsel- tetikleyebilir.
Yeni Türkiye-Eski Türkiye gibi ayırımları akademik değerde bulmuyorum. Ben metodolojik olarak tarihsel sürekliliklerle daha fazla ilgileniyorum. Tarih üç günde değişmiyor. Petro’dan bu yana yüzyıllar geçti. Ama Putin iktidarı hala Rusya’nın tarihsel sürekliliğine, özellikle de Petro’ya referansla anılıyor.
euronews: ODTÜ temelde sol görüşün egemen olduğu bir okul olarak bilinir. Avrupa solunun daha özgürlüklere eğilimli olduğunu biliyoruz. ODTÜ gibi yüksek puanlarla öğrenci alan bir okulda sol neden farklılıklara daha tahammülsüz? Cemaat ile ilgili bir sıkıntı mı yoksa genel olarak başörtülülere mi tepki yoksa kodlarda mı sorun var?
Süleyman Seyfi Öğün: Bu konuda bir genelleme yapılabileceğini sanmıyorum. Sol hiçbir zaman tek bir bloktan oluşmamıştır. Kendi içinde sürekli ayrışma eğiliminde olmuştur. Nitekim ODTÜ içinde de kendisine sol diyen gruplar zaman zaman çatışabiliyor. Öte yandan ben siyasal analizlerde sol ve sağ ayırımlarına ciddi bakamam. Bu bir öz-yaftalama sorunu. Daha geride yatan kültürel etkilere bakmak bana göre daha anlamlı.
euronews: Bir yanda Palalı öfkesi var Gezi’de göstericilere yönelik. Orada da ciddi bir şiddet sergilendi taraflarca. Bu bir birikimin patlaması mı? Bu gerilim nasıl aşılabilir?
Süleyman Seyfi Öğün: Zaten sorun da burada. Şiddet kendisine siyasal gerekçeler bulabilir. Ama sürdürülebilir siyasetler şiddetin çok taraflı aşılmasıyla mümkün olabilir. Bu bir kültürel dönüşüm sorunu. Olur mu, olmaz mı bilmiyorum. Ama, olacaksa bile, bu ülkede şiddetin ilkesel ve çok taraflı tasfiyesi daha çok zaman alacak görünüyor.
Bora Bayraktar, İstanbul