Afganistan’da Taliban‘ın düşüşünden 15 yıl sonra ülke hala barış ve istikrar arıyor.
Afganistan’da Taliban’ın düşüşünden 15 yıl sonra ülke hala barış ve istikrar arıyor. Brüksel’de yapılan Afganistan’a yardım konferansında ülkenin ikinci gücü Abdullah Abdullah ile görüştük.
Maria Sarsalari, Euronews:
“Afganistan İcra Kurulu Başkanı Abdullah, bizi kabul ettiğinizi için teşekkür ederiz. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de uluslararası yardımların Afganistan’da harcanması konusu eleştirilerin merkezinde. Bir kesim bu paranın kötü kullanıldığını ya da boşa harcandığını söylüyor. Geçmişte yapılan hatalarla ilgili olarak uluslararası topluma nasıl garanti veriliyor?”
Abdullah Abdullah, Afganistan İcra Kurulu Başkanı:
“Teşekkür ederim. Elbette 15 yıl önce Afganistan’da uluslararası toplumun işbirliği başladığında ülkede farklı bir zamanda yaşıyordu. Ülkede yönetim birimleri yeterince güçlü değildi, öncelikler net değildi, projelerin planlanmasında sorunlar vardı. Belki de ilk yıllarda yüz milyonlarca Dolar farklı bakanlıklarda ve birimlerde danışmanların alımı itibariyle teknik konulara harcandı. Ancak sorunun parçası yolsuzlukla ilgiliydi ve bu da genel olarak sözleşmelerin yapımına yansıyordu. Son zamanlarda iş ve sözleşmeler konusunda yapısal reformlar yapıldı. İnsanlara bu konuda garantiler veriliyor. Onlar bizden bunu yapmamızı istiyor. Biz de onlara söz veriyoruz. Milli gelir ya da uluslararası yardım olsun Afganistan halkı bu paranın herkesin gözü önünde oldukça şeffaf bir şekilde harcanmasını istiyor. Bu konuda olumlu adımlar atıldı, bu yüzden uluslararası toplumla anlaşıldı. Ancak bu konuda daha fazla çalışılması gerekiyor.”
Euronews:
“Yönetim içinde geçmişte savaşçı kimliği olan kişilerin olmasına ve bunların etkilerine baktığımızda hukukun dışında hareket ettiklerini görüyoruz. Bu konu bitmeyen tartışmaların kaynaklarından biri. Bir kişi yakın bir gelecekte Afganistan’da herkesin hukukun üstünlüğüyle yönetileceğini nasıl tahayyül edebilir?”
Abdullah Abdullah:
“Bu bir süreç. Geçmiş yıllarla karşılaştırıldığında durumun iyileştiğini görüyoruz. Her kim hukukun ötesinde bir güç kullanır ya da eylemde bulunursa durdurulmalı. İnsanların bu konudaki şikayetleri incelenmeli. Ancak bunu genellemek ve insanları geçmişlerine göre kategoriye ayırmak benim kabul edeceğim bir şey değil.”
Euronews:
“Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarının açıklanmasından sonra ulusal birlik hükumeti ilan edildi. Bu oluşumun adı çoğu insana ümit verdi. Aynı zamanda Cumhurbaşkanı ve İcra Kurulu Başkanı’nın iki ayrı takımı olduğunu duyuyoruz. Eğer böyle bir şey varsa lütfen bize bunun sebebini açık bir şekilde söyleyin. Eğer yoksa da bunu yine açıkça söyleyin ve insanların zihni karışmasın..”
Abdullah Abdullah:
“Yani bana bunun olup olmadığını soruyorsunuz?”
Euronews: “Evet”
Abdullah Abdullah:
“Herkes ulusal birlik hükumetinin iyi işlemesini görmek istiyor. Bugün bile farklı konularda tartışmalar var. Herkes ulusal birlik hükumeti içinde birliğin olması gerektiğinin önemini vurguluyordu. Ulusal birlik hükumetinin çalışmasının temelinde daha önce imzalanan gücün transferi ve ulusal birlik hükumetinden başka alternatifin olmayacağı vardı. Elbette bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimleri olması durumunda bu değiştirilebilir. Herkes kendi şansını test edecek. Bu yol her zaman insanlara açık. Demokratik süreçte iyi olan şey insanlar yönetimi eleştirebiliyor. Umarım bu şansı en iyi şekilde kullanırız.”
Euronews:
“Afgan hükumetine verilen yardımın sınır dışı edilmiş on binlerce Afganistanlının Avrupa’dan tekrar ülkeye geri kabulü anlaşması karşılığında yapıldığı söyleniyor. Bu konuda neler oluyor? Böyle bir anlaşma var mı?”
Abdullah Abdullah:
“Kesinlikle hayır. Kesinlikle hayır. Avrupa’daki mülteci krizinin zorlu bir sorun haline geldiğine hiç şüphe yok. Afganistan ve Avrupa Birliği yetkilileri arasında görüşmeler oluyor fakat bu görüşmeler gündemden tamamen ayrı konular içeriyor. Ya da bu Brüksel’deki konferansa hazırlık mahiyetinde değildi.”
Euronews:
“Taliban’ın Kunduz’daki son saldırısından sonra çoğu kimse bunun konferansa gölge düşüreceğini düşünüyordu. Taliban ile barış görüşmeleri nasıl gidiyor? Onlarla da yakın zamanda Hezb-e İslami ile varılan anlaşmanın benzerine ulaşışabilir mi?”
Abdullah Abdullah:
“Malesef Afganistan hükumeti barış ve diyalog kapısını açık tutarken Taliban hala askeri zafere ulaşabileceklerini düşünüyor. Fakat diyalog yoluyla sorunu çözme prensibi Afganistan hükumetinin temek duruşudur. Aynı duruş Sayın Hekmatyar ile yapılan görüşmelerde de geçerliydi. Afganistan anayasasını kabul etmek, şiddeti terk etmek ve terörist gruplarla irtibatı kesmek temel noktalardı. Bunlar olmazsa barış da hayata geçemez.”
Euronews:
“Son olarak şunu sormak istiyorum, popülaritenizi dikkate aldığımızda gelecek seçimlerde cumhurbaşkanı adayı olmak ister misiniz?”
Abdullah Abdullah:
“Bu aşamada benim bütün ilgim ulusal birlik hükumeti çerçevesinde halka hizmet etmektir. İnsanların beni ve cumhurbaşkanını olarıyla seçtiğini dikkate aldığımda bizim nihai hedefimiz ve niyetimizin insanlara hizmet etmek olması gerekiyor. Sonrasında ne olacağını kim bilebilir.