Afganistan'da halk cumartesi günü 250 sandalyeli parlamentonun alt kanadı Halk Meclisi'nin yeni üyelerini belirlemek üzere Taliban'ın boykot çağrıları ve tehdidi altında sandığa gidiyor
REKLAMAfganistan'da halk cumartesi günü 250 sandalyeli parlamentonun alt kanadı Halk Meclisi'nin yeni üyelerini belirlemek üzere Taliban'ın boykot çağrıları ve tehdidi altında sandığa gidiyor.
30 milyon nüfuslu Orta Asya ülkesinde yaklaşık 9 milyon kayıtlı seçmen oy kullanacak.
Daha önce iki yıl ertelenen milletvekili seçimi, ülkenin ikinci büyük kenti Kandahar'da perşembe günü düzenlenen ve Kandahar Emniyet Müdürü General Abdül Razık Açikzay'ın ölümü nedeniyle 1 hafta ertelenecek.
Afganistan Seçim Komisyonu'nun verilerine göre, 34 vilayette 415'i kadın olmak üzere 2 bin 500'ün üzerinde aday yarışıyor.
Adaylar 20 gün süreyle kampanya yürütürken 18 Ekim akşamı kampanya süresi sona erdi.
Afganistan Anayasası'na göre, 250 sandalyeli parlamentonun 68'i kadınlara, 10'u göçebelere ve 1'i de Hindu-Sih inancına mensup azınlığa tahsis edilecek.
Ülke genelinde toplamda 5 bin merkezde oy verilebilecek. İki binin üzerinde merkezde güvenlik gerekçesiyle oy kullanılamayacak.
Afganistan genelinde ordu ve emniyet teyakkuza geçirilirken seçim merkezleri çevresinde 50 bin civarında asker ve polis görev yapacak.
Yine ülkedeki NATO güçleri, güvenliğin sağlanmasında Afgan güvenlik güçlerine destek sağlayacak.
Taliban: Seçimler gayrı meşru
Başta Taliban örgütü olmak üzere hükümet karşıtı silahlı gruplar, Kabil merkezi hükümetini ABD'nin kuklası olarak gördüğünü belirterek seçimleri boykot edeceğini ve oy kullananların da cezalandırılacağını belirtiyor.
Son bir ayda 3 defa bildiri yayınlayan Taliban, ABD'yi Afganistan'daki varlığını ve otoritesini meşru hale getirmek için seçimleri kendi çıkarları doğrultusunda kullanmakla itham ediyor.
Taliban'ın bildirisinde, "Afgan halkının işgale karşı öfkesini azaltmak için onlara, güya serbest bir ortamda oy kullanma hakkına sahiplermiş gibi aldatıcı bir hissiyat veriliyor." ifadeleri kullanılmıştı.
Son iki haftada öne çıkan adayların seçim mitinglerini hedef alan ve onlarca kişinin hayatını kaybetmesine neden olan Taliban peş peşe bildiriler yayımlayarak Afgan halkından seçimleri boykot etmesini istiyor.
Örgüt ayrıca, kendi üyelerine de ABD öncülüğünde olduğunu iddia ettiği bu süreci engelleme çağrısında bulunuyor.
General Abdül Razık'ın ölümü
Afganistan'ın ikinci büyük kenti Kandahar'da perşembe günü valilik binasında düzenlenen ve aralarında ABD'nin Afganistan'daki güçlerinin komutanı General Austin Scott Miller'ın da yer aldığı üst düzey yetkililerin üzerine bir koruma görevlisi tarafından ateş açıldı.
Saldırıda, Kandahar Emniyet Müdürü General Abdül Razık Açikzay ile Afgan gizli servisinin (NDS) Kandahar sorumlusu hayatını kaybetti.
Kandahar Valisi Zalmay Wesa ise ağır yaralandı. Yerel yetkililer önce Wesa'nın hayatını kaybettiğini bildirdi ancak daha sonradan ağır yaralandığı açıklandı.
Bir dönem Taliban'ın kalesi konumunda bulunan Kandahar'da güvenliği büyük ölçüde sağlayan ve halkın desteğini de arkasına alan 39 yaşındaki Razık, daha önce onlarca kez Taliban'ın saldırılarından yara almadan kurtulmayı başarmıştı.
REKLAM
General Razık'ın hayatını kaybetmesinin ardından kentin ileri gelenleri, seçimlerin bir hafta süreyle ertelenmesini isterken Afganistan Seçim Komisyonu da aynı tavsiyede bulundu.
Bunun üzerine seçimler kentte bir hafta sonraya ertelendi.
Ülkenin güneyinde güvenliğin sağlanmasında büyük payı bulunan General Razık'ın hayatını kaybetmesinin Afgan güvenlik güçleri adına büyük bir kayıp olduğu belirtiliyor.
Afganistan Parlamentosunun rolü ve idari sistem
Başkanlık sistemi ile idare edilen Afganistan'da, cumhurbaşkanı beş yıllık süreyle doğrudan halk tarafından seçiliyor ve en fazla iki dönem görev yapıyor.
Cumhurbaşkanı, başkanlık ettiği bakanlar kurulu üyelerini parlamento dışından seçiyor.
REKLAMAncak atanan bakanlar, parlamentodan güvenoyunu almak zorunda.
Parlamento, 250 sandalyeli halk meclisi (Vulusi Cirga) ve 102 sandalyeli senato meclisinden (Meşrano Cirga) oluşuyor.
Cumartesi günü belirlenecek Halk Meclisinin yetkileri arasında genel ve devlet kurumlarının bütçelerini belirleme ve onaylama, bakanlar kurulu için güven oyu verme ve devlet ihalelerini gözlemleme bulunuyor.
Mevcut meclis aritmetiği
Meclisteki mevcut sandalye sayısı dağılımında ilk sırayı 96 milletvekili ile ülke nüfusunun yarıya yakınını oluşturan Peştunlar, ikinci sırayı 61 milletvekili ile Tacikler alıyor.
Hazaraları 53 milletvekili temsil ederken, Özbek ve Türkmenlerin 18 milletvekili bulunuyor. Kalan 21 milletvekili ise ülkedeki azınlıklara ait.
REKLAMBu haberler de ilginizi çekebilir
Trump Cemal Kaşıkçı'nın öldüğünü düşünüyor: Yaptırımlar sert olacak
Twitter'da faşizm gerginliği: Mussolini'nin torunu tehdit etti