Türkiye'de dergiler neden kapanıyor? Türkiye’de ekonomik kriz, yayıncılığı vurmaya devam ediyor. Sadece son bir kaç ayda çok sayıda dergi yayın hayatına son vermek zorunda kaldı. Bunlardan bazıları; Mühür, Rabarba, Tezgah, Arka Kapak, Vapur ve Şerh Dergisi...
REKLAMTürkiye’de kağıt sektörünün dışa bağımlı olması nedeniyle ekonomik krizden ilk etkilenenlerin başında yayıncılık sektörü geliyor. Maliyetlerin artması üzerine bazı gazeteler zam yapmak durumunda kaldı, kimi gazeteler birkaç gün basılamadı. Döviz kurundaki dalgalanmalar sonucu ithal kağıdın temin edilmesinde sıkıntılar baş gösterirken, bu sıkıntıları aşamayan çok sayıda dergi yayın hayatına son verdi.
Mühür, Tezgah, Arka Kapak, Vapur ve Şerh Dergisi krizin kurbanlarından bazıları...Krizin etkilerine karşı koyamayanlardan biri de aylık sinema dergisi olan Rabarba.
Derginin Genel Yayın Yönetmeni Kürşat Saygılı Rabarba'yı artık çıkarmama kararını "Kalıcı olmak için bu dergiyi yaptık ama olamadık. Çünkü paramız yok." sözleriyle özetliyor.
Rabarba gibi pek çok derginin sayfaları çok düşük telifli yazılarla tamamlanıyor. Kürşat Saygılı’ya göre bu da yayın hayatının devamını zorlaştırıyor:
"Telif sorunu var, içerik üreten yazarlar doğru düzgün telifler almıyorlar. 70-100 lira arası yazılar yazıyorlar, bunları da düzenli olarak alamıyorlar. Haliyle, bu insanlar başka işler yapmak zorunda kalıyor."
Böyle bir durumda sinema yazarlarının iyi içerik üretemediklerini savunan Saygılı, mevcut sıkıntıların çok sayıda derginin kapanması, dolayısıyla da farklı seslerin ortadan kaldırılmasıyla sonuçlandığına dikkat çekiyor.
- Elektronik yayınlar ve kırtasiye malzemelerinde KDV oranları arttırıldı
- Türkiye'de kağıt sektörü krizde, tuvalet kağıdı fiyatları 60 TL'yi buldu
36. sayısında yayın hayatına son vermek zorunda kalan Aylık Kitap ve Kültür Dergisi Arka Kapak’ın imtiyaz sahibi Mehmet Ali Çalışkan ise zor ekonomik şartların, meselenin bir yanını teşkil ettiğini düşünüyor:
"Ekonomik koşullar bir sebep. Ama Türkiye’deki mevcut okur sayısı ile dergiciliği sürdürmek çok zor."
Kağıt krizi ile birlikte maliyetler iki hatta üç katına çıkınca dergiyi kapatmak zorunda kaldıklarını söyleyen Çalışkan, Arka Kapak Dergisi gibi bir dergiyi çıkarmanın aylık maliyetinin 50 bin lirayı aştığının altını çiziyor.
Nitelikli ürüne fazla para vermeyi göze almayan okurun zaman içerisinde kaliteli içerikten de uzak kaldığını savunan Çalışkan, "Ben sorumlunun biraz da okur olduğunu düşünüyorum. Biz hedeflediğimiz kitle ile buluşabildik ama güzel olan her şeyin daha fazla müşteriye ihtiyacı var. Onun için devletten, kağıttan medet ummak yerine okur ile güzel buluşmalara ihtiyacımız var." diyor.
Yükselen kağıt fiyatlarından etkilenen ama yoluna hala devam etmeye çalışan dergiler de var.
Ünlü mizah dergisi Leman bunlardan biri.
Yayınlarına devam edebilmek için LeMan, sayılarını hala cep boy basmaya devam ediyor.
LeMan Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Tuncay Akgün, krizin temelinde SEKA’nın kapatılması olduğunu ifade ediyor.
Basılı yayıncılık sektöründe kuruşun dahi hesabının yapıldığını dile getiren Akgün, "SEKA kapatıldıktan sonra kağıt tüketimi dünyadaki dalgalanmalara açık bir hale geldi. Kağıt ithalatında büyük bir sıkıntı yaşanıyor. O nedenle basılı yayıncılık sürdürülebilirlik açısından öldürücü bir darbe aldı."
Dergiciliğin karşı karşıya kaldığı krizden çıkış var mı yok mu sorusu yanıtsız. Ama dergiciler kesinlikle yerli kağıt üretimine dönülmesi konusunda hemfikir.