Brüksel lahanası hakkında merak edilenler: Kullanımı, faydaları, yetiştirilişi

Brüksel lahanası hakkında merak edilenler: Kullanımı, faydaları, yetiştirilişi
By Euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Brüksel lahanası nedir, nasıl yetiştirilir, kullanımı, faydaları ve hakkında bilmek isteyeceğiniz herşey..

REKLAM

Brüksel lahanası ya da diğer adıyla Frenk lahanası (Brassica oleracea Gemmifera), turpgillerdendir ve küçük yumru şeklinde ve kalınca kat kat yaprakları olan bir sebze türüdür.

Brokoli gibi kansere yakalanma riskini azalttığı düşünülür ve besin değeri açısından oldukça zengindir. Bir kış sebzesi olan Brüksel lahanası sanılanın aksine ilk olarak Belçika'da yetiştirilmemiştir. Anayurdu bilinmeyen bitki, ABD ve Avrupa'da yaygın şekilde tüketiliyor ve Türkiye'de de tarımı yapılan bir sebze.

Avrupa'da bolca tüketilen sebzenin ismini nasıl aldığı tam olarak bilinmese de teorilerden biri lahananın minik bir versiyonu olması sebebiyle Avrupa'nın kalbinde olan ancak büyük Avrupa başkentlerinin minik bir versiyonu olan Brüksel şehrinin ismi verilmiş olduğu.

Fide durumundayken lahanaya çok benzeyen bu sebzenin gövdesi 60–90 cm'ye kadar boylanabiliyor. Gövde üzerinde kalın sapların ucunda, koyu yeşil renkli, beyaz damarlı iri yaprakları uzar ve bu yaprakların koltuğundan çıkan tomurcuklar, küçük yuvarlak başçıklara dönüşür. Minyatür lahanaları andıran ve kokusu keskin olan başçıklar sıkı sarımlı olup iri bir ceviz kadar büyür ve sebze olarak tüketilir.

Nasıl yetiştirilir?

Özellikle yılın hafif don olan dönemlerinde daha iyi kalitede üretilir. Uzun süreli, serin iklim sebzesidir. Soğuk havayı sevdiği için ılık iklime sahip bölgelerde sonbaharda ekilmelidir. Havanın ılık olduğu uzun günler bitkinin tomurcuklanmasına, böylelikle başların gevşek ve açık hale gelmesine neden olur ve bu da bitkiyi yenmez hale getirebilir.

Verimli toprak seven Brüksel lahanası için toprağın Ph değeri en az 6,5 olmalıdır. Toprakta yeterince organik madde bulunması bitkinin kuvvetli gelişebilmesi için ihtiyacı olan nemin sağlanmasına ve sürdürülmesine yardımcı olur.

Bitkiler 12 cm yüksekliğe ulaştığında 2 defa gübreleme yapmak yerinde olur. Ancak verimli bir toprağa sahipseniz gübre çok da gerekli değildir.

Soğuk iklimlerde tohumlar öncelikle iç mekanda (mesela saksıda) ekilmelidir. Tohumun üzerini yarım santimetre toprak ile örterek nemli olmasını sağlayın. Fideler 3 cm uzunluğa geldiğinde bahçeye aktarım yapılabilir. Kök salmasına izin vermeyin ki bitkiniz bodur kalmasın. Fideleri aşırı don olmayan bir günde bahçeye aktarın.

Illıman iklimlerde ise tohum veya fide olarak sonbahar mevsiminde doğrudan bahçeye ekilebilir. Şubat ayında da yine direk bahçeye ekim yapılabilir. Böylece erken bahar mahsulü olarak Mayıs ayında hasat edebilirsiniz. Isının hiç eksiye düşmediği sıcak iklimler ise Brüksel lahanası yetiştirmek için uygun değildir.

Hangi yemeklerde kullanılır ve faydaları nelerdir?

Brüksel lahanasıyla değişik çorbalar yapılabildiği gibi et yemeklerinin yanında haşlama olarak veya garnitür olarak kullanılır. Suda kaynatılarak pişirildiği tarifler var ancak buharla haşlandığı zaman besin değerini daha iyi korur.

Kestaneli Brüksel Lahanası

A ve C vitaminlerini bolca içeren bu sebze demir ve potasyum mineralleri bakımından zengindir.

100 gr Brüksel lahanasında yaklaşık olarak 42 kalori bulundurması sebebiyle diyet yapanların gözdesidir ve sıfır kolesterol içerir. Bunların yanı sıra kalsiyum, fosfor, folik asit, beta karoten, E vitamini, B6, B1 vitamini, Manganez ve Omega3 yağ asitleri ile K vitaminini de bulundurur.

Yüksek tansiyonu düşürerek tansiyonun dengede kalmasını sağlar. Kalp krizi ve kalp hastalığı riskini düşürür. Kataraktın meydana gelmesini önler. Prostat, rahim, kolon, mide ve akciğer kanseri riskini azaltır. Kan yaparak kansızlığın önlenmesine yardımcı olur. Hamilelik sırasında tüketilmesi bebeğin zeka gelişimine katkı sağlar. Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. Alzheimer hastalığının önlenmesine yardımcı olur. Brüksel lahanası gibi bazı yeşil sebzeler içeriğinde alfa-lipoik asit bulundurdukları için glikoz seviyesini düşürürler. İnsülin hassasiyetini yükselterek, ön diyabetin diyabete dönüşmesini engellerler.

K vitamini deposu

Sebzeler arasında Brüksel lahanası kadar k vitamini içeren başka bir sebze bulunmamaktadır. 100 gramı vücudun günlük ihtiyacının yüzde 270’ini karşılar. K vitamini kemik yapısını sağlıklı olmasından sorumlu olduğundan dolayı ileri yaşlarda görülen kemik hastalıkları riskini azaltır.

Aşırı tüketim

Kalori değeri olarak düşük olan fakat besin değeri olarak yüksek olan Brüksel lahanasını bolca tüketebilirsiniz ancak gaz yapıcı özelliğinden dolayı özellikle ülser gibi mide rahatsızlığı yaşayanlar veya ishal sorunu olanlar dikkat etmelidir. Guatrojenik bir besin olduğundan aşırı tüketimi troid bezinin yavaşlamasına neden olur ve guatr hastalığına sebebiyet verebilir.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Veganların sağlıkları tehlikede mi? B12, kalsiyum ve demiri nereden alıyorlar?

Brexit sebze meyve fiyatlarını yükseltecek

Avrupa Birliği, Bosna Hersek ile üyelik müzakerelerinin başlatılması konusunda anlaştı