Faytonlara at koşulmasının 3 ay süreyle durdurulduğu Büyükada'da trafiğin tek sorumlusu fayton mu?

REKLAM

İstanbul’un en turistik yerlerinden biri Büyükada. Kışın ortalama nüfusu 16 bin olan Büyükada yazın gelmesiyle canlanıyor ve nüfus bir anda 70 bine dayanıyor. Bu sayıya günü birlik ziyaretçiler de eklenince ada nüfusu iki katına çıkıyor.

Bu durum her ne kadar esnafın yüzünü güldürse de yaz kış Büyükada’da yaşayanlar açısından durum pek iç açıcı değil. Çünkü yaz aylarında iki katına çıkan nüfus, yaşamdan ulaşıma kadar pek çok alanda soruna neden oluyor.

Adalıların en çok yakındığı ise ada içi ulaşım. Ulaşımın büyük çoğunluğu faytonlarla sağlanırken az da olsa tercihler arasında bisiklet ve akülü araç kullanımı da var. Ama bu ulaşım tercihleri de giderek daha büyük sorunlar yaratıyor. Bisiklet ve akülü araçlarla yapılan ulaşımdan bir kısım Adalı memnun olduğunu belirtirken, bir kısım da bu araçlarla birlikte Ada’da artan kazaları anlatıyor. Hatta bu araçları çocukların da kullanmasıyla birlikte kazalar günden güne daha da artıyor.

"Fayton taşımacılığında hayvanlara eziyet ediyor"

Ada sakinleri fayton taşımacılığına da tepkili. 45 dakikalık küçük turların 120 TL, bir buçuk saatlik turların da 170 TL’den yapıldığı fayton taşımacılığına günübirlikçilerin talebi oldukça yoğun. İşte bu talep fayton ulaşımını Adalıların kullanımından çıkarmış durumda. Fayton taşımacılığının artık ticari kaygı ile yapıldığını söyleyen adalılar daha fazla müşteri için atların dört nala koşturulduğunu ve bu nedenle de hayvanların zarar gördüğünü belirtiyor. Zaten bir süredir de atların yaşadığı zorluklar ve bakımsız halleri kamuoyuna yansımış durumda. Konuştuğumuz Adalılar, o görüntülere de özellikle dikkat çekip, doğruluğunu onaylıyor.

Fayton taşımacılığındaki şikayetleri dinleyince soluğu fayton durağında aldık. Durağın önünde sonunu göremediğimiz kuyruk şaşırtıyor. Konuştuğumuz fayton sahipleri yaklaşık 20-25 yıldır bu işi yapıyor. Özellikle sosyal medya üzerinden atlara eziyet edildiğine dair yapılan yorumlara tepkileri büyük. O nedenle konuşmaya ikna etmek zor oluyor. Biraz zorlamanın ardından Euronews’e konuşan fayton sahipleri de denetimsizlikten yakınıyor. En büyük sorunları ise Ada’da bir veterinerlerinin olmaması ve ahırlarının yetersiz olması. Bu nedenden atların büyük çoğunluğunun dışarda olduğunu ve hastalandıklarında kendince yöntemlerle atları iyileştirmeye çalıştıklarını anlatıyorlar. Adalar’daki fayton taşımacılığını tümden kaldırmak yerine bu sorunların yetkililer tarafından çözülüp, meseleye bir makuliyet getirilmesini istiyorlar. Çünkü yaklaşık 5 bin kişinin ekmek yediği bir kapı olduğunu vurguluyorlar.

Fayton sahipleri: Denetim yok, veteriner yok, yeterli sayıda ahır yok

Sabahtan akşama kadar bir faytonda sadece iki atın çalıştırıldığı söylemlerine de karşı çıkıyorlar. İki atı sabahtan akşama kadar çalıştırmadıklarını, tüm gün bir faytonda sekiz atın çalıştırıldığını ve dolayısıyla hayvana bir eziyetin yapılmadığını söylüyorlar. O nedenle hayvanseverlerin tepkilerinin de gerçeği yansıtmadığı görüşündeler ve fayton taşımacılığına son verilirse atların ölüme terk edileceğini ifade ediyorlar. Çözüm olarak ne yapılmalı soruma ise hepsi bir ağızdan denetim istediklerini söylüyor.

Bu sohbeti gerçekleştirdiğim gün Büyükada’da, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Adalar Belediyesi’nin, “Adalar’daki ulaşım sorununa kalıcı ve sürdürülebilir çözüm üretmek için bir ulaşım çalıştayı’’ düzenleniyordu. Çalıştaya katkı sağlayabilecek tüm taraflar hazırdı. İstanbul Büyükşehir ve Adalar Belediyesi ulaşım alanındaki yetkilileri, yöneticileri, hayvan hakları savunucuları, akademisyenler ve sivil toplum çalışanları…

"Büyükada Eminönü'ne benzememeli"

Euronews’e konuşan Adalar Belediyesi Başkanı Erdem Gül de bu sorunun kesinlikle ortak bir akılla çözülebileceği görüşünde olduğunu söylüyor.

"Adalar’da ulaşım sorunu böyle gitmez. Ulaşımın oldukça gerekli olduğu Adalar’da hiçbir el atılmadığı için bırakılmış durumda. Faytonu var, bisikleti var, yasal olmayan akülü aracı var. Bütün bunlara bir çözüm bulmak için, İstanbul Adalar’ın Eminönü’ne benzememesi için bir an önce çözüm bulmalıyız."

Çalıştaydan çıkan öneriler arasında:

• Ada içi kullanılan tüm araçlar için temel sorun denetim eksikliği. O nedenle yasalara uyulması sağlanmalı

• Fayton sistemi sağlıksız, faytonlar toplu ulaşımın aktörü olmamalı, fayton yerine adaların doğası ve ekolojisine uygun ring seferi yapacak bir toplu ulaşım aracı olmalı, bu araç ring seferi dışında tepeler için de daha küçük araçlarla entegre olmalı.

• Taşıt trafiğinden tamamen arındırılmış yaya yolları oluşmalı

• Bisiklet alanları yaratılmalı, kiralık bisikletler merkezden uzaklaştırılmalı

• Bireysel akülü araç kullanımı toplu taşıma ile birlikte azaltılmalı, gibi önlemler bulunuyor.

Söz konusu adımların önümüzdeki yaza kadar atılması halinde bunun Büyükada'ya rahat bir nefes aldıracağı görüşü hakim.