Tahtta en fazla kalan hükümdar unvanına sahip Kraliçe II. Elizabeth, belki de son kez hükümet planını okuduğu törende başrolü oynayacak zira kraliçenin yetkilerini oğluna devredeceği konuşuluyor. Peki siyaset ortamında havayı yumuşatan, yüzyıllardır sürdürülen bu özel törende neler yaşanıyor?
REKLAMBirleşik Krallık'ta yapılan erken genel seçimlerde Muhafazakarlar çoğunluğu elde edip iktidardaki yerini sağlamlaştırdı. Başbakan Boris Johnson liderliğindeki hükümetin önünde öncelikli olarak Brexit yani ülkenin Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılma sürecinin tamamlanması var.
Brexit'ten kamu bütçelerine, sağlıktan eğitime kadar, iktidarın neler yapacağının sıralandığı hükümet planı bugün geleneksel bir törenle açıklanıyor. Tahtta en fazla kalan hükümdar unvanına sahip Kraliçe II. Elizabeth, belki de son kez bu törende başrolü oynayacak zira kraliçenin yetkilerini oğluna devredeceği konuşuluyor.
Siyaset ortamında havayı yumuşatan özel seremonide neler yaşanıyor?
Birleşik Krallık’ta her yasama dönemi yüzyıldan daha uzun bir süredir yaşatılan bir gelenekle başlar. Tiyatro oyununa taş çıkaran merasimde verilmek istenen mesaj demokrasinin monarşi üzerindeki egemenliğidir.
Parlamentonun açılışı olarak bilinen törende tahtın sahibi hükümetin o yılki programını halka duyurur.
İki meclisin bulunduğu Westminster Sarayı’nın yangından sonra yeniden inşa edildiği 1852’den beri devam eden törenin her detayının altında aslında bir anlam yatar.
Seremoni milletvekillerini, monarşiyi, lordları, üst düzey kamu görevlilerini ve diplomatları Lordlar Kamarası’nda bir araya getirir.
Yaşatılan gelenekler
Parlamentonun açılış günü, Westminster Sarayı’nın ardiyeleri İngiliz ordusunun en eski birliği olan Kraliyet Muhafız Alayı’nın askerleri tarafından aranır. Bu gelenek Guy Fawkes’un parlamentoyu havaya uçurma girişiminden sonra, 1605 yılından itibaren başlar.
Diğer bir gelenekse kral veya kraliçe sarayına dönene kadar, ‘Whip’ adı verilen, parti denetçisi bir milletvekilinin kraliyet ailesi tarafından Buckingham Saray’ında tören boyunca rehin tutulmasıdır.
Rehine, taht sahibinin can güvenliğinin garantisidir. Zira 1649’da I. Charles’ın parlamentoyla olan çalkantılı ilişkisi, kralın idam edilmesi ise sonuçlanır.
Monarşinin parlamento yolculuğu
O gün Majesteleri süvariler eşliğinde, özel aracıyla parlamentonun yolunu tutar. Devlet hazinesine ait İmparatorluk Tacı (İmperial State Crown) da Londra Kalesi’nden (Tower of London) ayrı bir araçla getirilir Westminster Sarayı’na.
İmparatorluk Tacı’nın altın, gümüş ve platin çerçevesinde 5 elmas, 11 zümrüt, 17 safir, 273 inci ve 2 bin 868 pırlanta bulunuyor
Orada giyer bu tacı ve (günümüzde Kraliçe II. Elizabeth tarafından) hükümet programının okunacağı Lordlar Kamarası’na geçilir.
Avam Kamarası’nın kraliçenin huzuruna çağrılması
Majesteleri milletvekillerini huzuruna çağırmak üzere, İngilizce adıyla “The Gentleman Usher of the Black Rod”, siyah asalı bir ulak gönderir Avam Kamarası’na. Bu bölüme kraliçenin adım atması yasaktır. Elizabeth ancak 2012’de, Downing Sokağı’ndaki başbakanlık konutunda Bakanlar Kurulu toplantısına katılır ve bu da bir ilktir.
The Gentleman Usher of the Back Rod (Kara Asa) ilk kez 1350 yılında görevlendirilir.
‘Black Rod’ mesajı iletmek üzere vardığında kapı yüzüne çarpılır. Kraliçe ısrar eder, bir kez daha yollar ulağı. Bu ısrar karşısında kahkahalar eşliğinde, yavaş yavaş, Kraliçe’ye müdana edilmediğini gösterircesine, daveti kabul eder milletvekilleri.
Hükümet eliyle yazılan Kraliçe’nin hitabesi
Kraliçenin okuduğu, özel parşömen kâğıdına yazılan metin aslında başbakan ve Bakanlar Kurulu tarafından hazırlanır.
Kamaranın başkanı, diz çökerek metni takdim ettikten sonra Kraliçe’nin huzurundan, saygıda kusur etmemek için arkasını dönmeden ayrılır. Majesteleri, belki de artık sadece onun sahip olduğu İngiliz aksanıyla parlamentonun o yıl boyunca hangi konularda neler hedeflendiğini ve nasıl bir yol izleneceğini okur. Metnin adına ‘Kraliçe’nin Hitabesi’ denilse de aslında onunla bir alakası yoktur.
Kral ve kraliçesiz törenler
67 yıla yakın bir süreyle, İngiltere tarihinde tahtta en uzun kalan hükümdar olan Kraliçe II. Elizabeth, sadece iki parlamento açılışına katılamaz. Majestelerinin 1959 ve 1963 yıllarında hamileliğinden dolayı katılamadığı törenlere Lord Şansölye önderlik eder.
REKLAMKraliçe Victroia ise 63 yıllık hükümdarlığının son 34 yılında sadece yedi kez parlamentonun açılış törenine katılır.