Koronavirüs nasıl bulaşıyor? Koronavirüs ne kadar hızlı yayılıyor?
REKLAMÇin'in Vuhan kentinde çıkan ve daha sonra birçok dünya ülkesinde görülen koronavirüsün yayılma hızının gripten iki kat daha fazla olduğu, 2003 yılında ortaya çıkan SARS virüsüyle kıyaslandığında ise 6-7 kat hızlı yayıldığı kaydedildi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ-WHO) yaklaşık 1,5 ay içerisinde şimdiye kadar dokuz bin 800'ü aşkın kişide görülen koronavirüsle ilgili bazı verileri paylaştı. Buna göre hastalık SARS ile büyük benzerlikler gösterse de yayılma hızı çok daha yüksek.
Koronavirüs taşıyan birisi öksürerek, aksırarak, konuşarak ya da nefes alıp vererek mikropları başkasına bulaştırabiliyor. Kızamık virüsü onlarca metre havada asılı kalabilirken, koronavirüs ekfekte olan insanın sadece 2 metre yakınında yaşayabiliyor. Bu açıdan kıyaslandığında kızamık, kuş gribi ve verem gibi hastalıklara kıyasla yayılma riski daha düşük.
Araştırmaya göre Vuhan'da koronovirüs taşıyan 5 kişi, temas ettiği ya da iletişim kurduğu 368 kişiye kısa sürede bu hastalığı yayabiliyor. SARS virüsü bulaştığı her 10 kişiden birinin hayatını kaybetmesine sebep olmuştu. Koronavirüsün öldürme riski yüzde 3 ile çok daha düşük bir oranda.
Kuş gribi, ebola, domuz gribi, çiçek hastalığı, çocuk felci ve MERS virüsü gibi diğer salgın hastalıklarda da enfekte olanların yüzde 10'undan fazlası hayatını kaybetti. Bu verilerle kıyaslandığında da yüzde 1,5 ile 3 arasında değişen koronavirüsün öldürme oranı yine oldukça düşük bir seviyede.
Koronavirüsün ölüm oranı düşük olsa da doktorlar uyarıyor. Zira grip olan her 1000 vakadan bir kişi hayatını kaybediyor. Bu da sadece ABD'de senede 35 bin kişinin ölümüne yol açıyor.
Kononavirüsün en ölümcül noktası: Kuluçka süresi
Koronavirüsün en tehlikeli yanı kuluçka süresi. Bu periyot 2 ile 14 gün arasında değişebiliyor. Bu durum enfekte olanların tespit edilebilmesini oldukça zorlaştırırken, hastalığın yayılmasını durdurabilmek için risk taşıyan herkesin karantinaya alınması gerekiyor. SARS vakalarında ise durum tam tersi. SARS'ta kuluçka süresi sadece 4-5 günle sınırlı. SARs'ın başka bir insana geçebilmesi için bu kuluçka süresinin dolması gerekiyor. Ancak koronavirüste durum çok daha karmaşık. enfekte olan kişi uzun süren kuluçka süresinde hastalığı başka birine bulaştırabiliyor.
Virüs neden birçok farklı ülkede görüldü?
Koronavirüsün kısa sürede 19 farklı ülkede görülmesinin sebeplerinden biri de Vuhan'ın bir transit geçiş noktası olması. Verilere göre bir ay içerisinde Vuhan'dan ABD'ye sekiz bin, Tayland'a 55 bin, Japonya'ya 23 bin, Fransa, İtalya ve İngiltere gibi 20 bin, Malezya, Filipinler, Endonezya ve Vietnam gibi ülkelereyse 50 binin üzerinde Çinli doğrudan uçuş gerçekleştiriyor. Alınan önlemler sebebiyle şu anda bu uçuşlar askıya alınsa da, bu durum koronavirüsün Çin dışarısında da yayılmasını en çok hızlandıran etkenler arasında geliyor.
Aşı üretilmesi ne kadar sürer?
Doktorlar ve araştırma görevlileri koronavirüs için aşı üretilmesinin en az bir seneyi bulabileceğini belirtiyor. 2003 yılında SARS virüsü ortaya çıktığında aşı geliştirme çalışmaları 20 ay kadar sürmüştü. 2015'teki Zika virüsü salgını için aşı geliştirmek ise doktorların altı ayını almıştı. Avustralyalı bilim insanları koronavirüsü kısa sürede kopyalamayı başarsa da, güvenilir ve etkili bir koronavirüs aşısının üretilmesinin en az bir sene süreceği tahmin ediliyor.
