Tüm dünyada milyonlarca kişiyi doğrudan veya dolaylı yolla etkileyen Covid-19 salgını, alışveriş alışkanlıkları üzerinde büyük değişiklikler oluşturdu. TCMB'nin haftalık olarak açıkladığı verilere göre Türkiye'de kredi kartı ve banka kartı üzerinden yapılan harcamalarda büyük düşüş yaşandı
REKLAMTüm dünyada milyonlarca kişiyi doğrudan veya dolaylı yolla etkileyen Covid-19 salgını, alışveriş alışkanlıkları üzerinde büyük değişiklikler oluşturdu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının haftalık olarak açıkladığı verilere göre Türkiye'de kredi kartı ve banka kartı üzerinden yapılan harcamalarda büyük oranda düşüş yaşandı. Mart ayının 3'üncü haftasında Türkiye'de kredi kartı harcamaları toplam 21,3 milyar TL'yi bulurken, iki hafta sonrasında harcamaların 13,5 milyar TL'ye kadar düştüğü görüldü.
Özellikle 16 Mart'tan itibaren bazı işletmelerin geçici olarak kapatılması gibi önlemler, Türkiye genelinde banka kartları ile yapılan alışverişin ortalama yüzde 35 oranında azalmasına neden oldu.
Geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırdığımızda bu düşüşün dönemsel bir etki olmadığını ve anormal bir değişim olduğunu anlamak mümkün.
Her sektördeki değişim ise aynı oranda olmadı. Özellikle market ve alışveriş merkezlerinde yapılan harcamalar, tüm diğer sektörlerin aksine mart ayının 4. haftasında 5,4 milyar TL ile pik yaptı ve 5. haftada biraz azalsa da mart ayını artışla tamamladı.
Birçok kişinin evde kaldığı ve seyahatlerini ertelediği bu dönemde havayolu şirketlerine ve konaklama yerlerine yapılan ödemeler de en fazla düşenler arasında.
4 haftada yaklaşık 600 milyondan 85,5 milyon TL'ye düşen havayolu harcamalarında böylelikle yaklaşık yüzde 85 gerileme yaşandı. Konaklama sektöründeki harcamalar da 251 milyon TL'den 50,8 milyon TL'ye kadar düştü.
Diğer yandan 16 Mart'ta İçişleri Bakanlığı tarafından "çalgılı-müzikli lokanta, kafe, gazino" gibi işletmelerin kapatılmasının ardından kumarhane ve içkili yerler sektöründeki harcamalar haftalık 36 milyon TL'den 2,3 milyon TL'ye geriledi.
Aynı iki haftalık dönemde yemek sektöründeki harcamalar da yaklaşık yüzde 80 oranında, giyim ve aksesuar sektöründeki harcamalarsa yüzde 77 oranında geriledi.
Bu veriler her ne kadar nakit harcamaları içermese de, koronavirüs salgınıyla tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de harcama alışkanlıklarının önemli şekilde değiştiğini gösteriyor.
2020 yılında derin bir küresel resesyon yaşanmasını bekleyen uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings ise buna rağmen Türk ekonomisinin bu yıl yüzde 0,8 büyüyeceğini öngörüyor.