Ayasofya'nın nesilden nesile aktarılan efsaneleri: 'Ağlayan sütun', 'Kapalı kapı'

Ayasofya
Ayasofya © Hagia Sophia
By Sertaç Aktan
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Bugün yeniden cami olarak ibadete açılan yapının 1500 yıllık geçmişine ilişkin ilginç tarihi bilgilerin yanı sıra nesilden nesle aktarılan pek çok efsanesi de bulunuyor. Yüze yakın bu efsanelerden öne çıkanları kısaca derledik.

REKLAM

Yüz ölçümü ile dünyadaki en büyük dört katedralden biri olan Ayasofya İstanbul'un fethi sonrası cami olarak kullanıldı ve Cumhuriyet döneminde müzeye dönüştürüldü.

Bugün yeniden cami olarak ibadete açılan yapının 1500 yıllık geçmişine ilişkin ilginç tarihi bilgilerin yanı sıra nesilden nesle aktarılan pek çok efsanesi de bulunuyor.

Yüze yakın bu efsanelerden öne çıkanları kısaca derledik.

'Kapalı kapı'

Hristiyanların bir efsanesine göre İstanbul'un fethedildiği gün Ayasofya'ya sığınan halk için toplu ayin yapılıyordu.

Ana kapılar Osmanlılar tarafından açılmadan önce rahiplerden biri Müslümanların eline geçmemesi için vaaz kürsüsünde duran ve içinde Hz.İsa'nın kanının sunulduğuna inanılan kutsal çanağı aldı ve bir meleğin gelip kendisine yol göstermesiyle içerde bulunan bir kapıdan geçti ve kapı arkasından kapandı. Ancak daha sonra bu kapıyı bulabilen olmadı.

Mermer bir kapı

Efsaneye göre o rahip o gün orada başlayan ayini tamamlamak için tanrının kendisini yeniden uyandıracağı günü o götürüldüğü kapının arkasında bekliyor.

Ayasofya’nın toplam 361 kapısı var. Bu kapılardan yüz biri büyük kapılar ve onların tılsımlı olduğuna inanılıyor. Bu kapılar ne zaman sayılsa fazladan bir kapı daha ortaya çıktığı aktarılan bir başka efsane.

'Cebrail'in Hz.Muhammed'e anlattıkları'

Müslümanlarca inanılan bir efsaneye göre ise bir gece Cebrail gelerek, Hz. Muhammed’i miraca davet eder. Cebrail ile Hz. Muhammed gök tabakalarını ve cennet katlarını gezip dolaşırken Firdevs cenneti makamına da girerler.

Orada içerisinde altın ve gümüş lülelerden oluşmuş, havuzunda devamlı Kevser suyu akan ve camiye benzeyen bir makam görürler. Girenlerin bir daha çıkmak istemedikleri anlatılan bu makam için Hz. Muhammed, “Ey kardeşim Cebrail! Bu güzel ve süslü makam neresidir?” diye sorar.

Cebrail şöyle cevap verir:

“Ya Muhammed! Ümmetin için Allah teala o makamı oluşturmuştur. Burası Camiü’l-Kübra'dır (Büyük Cami). Bu makamın benzeri dünyada üç tarafı deniz, bir tarafı da kara ile çevrili “Kostantiniye” şehrindedir. Bu şehirde “Sofiya” adlı güzel bir ibadethane ve yüce bir makam vardır. Bunun adına da Camiü’s- Suğra'dır (Küçük Cami). Burada gördüğün yüce makamın dünyadaki timsalidir. Senin ümmetine onun içinde ibadet etmek nasip olacaktır.”

Yapımı ve arılar

Anlatılanlara göre İmparator Jüstinyen Ayasofya için yapılan inşaat planlarından memnun değilmiş. Daha da görkemli bir yapı istiyormuş. Bir Pazar ayini sırasında bir arı gelerek ayinde kullanılırken imparator tarafından yanlışlıkla yere düşürülen kutsal ekmekten bir parça alıp uzaklaşmış.

İmparator şehirdeki tüm arıcılara bu arıyı ve aldığı ekmek parçasını bulmaları için haber salmış. Arıyı bulan kişi ise inşaat planlarını beğenmediği mühendis olmuş. Kendi balını üreten mühendisin kovanında bulunan arılar kovanın içine peteklerden daha önce hiç görülmemiş bir kilise şekli örmüşler.

Arının alıp gittiği kutsal ekmek parçası da kutsal masanın üzerinde bulunmuş. Onu oraya arının bıraktığı düşünen İmparator masanın Ayasofya'nın temelinde kullanılmasını istemiş.

Ağlayan sütuna dair iki efsane

Ayasofya’nın içinde 'Ağlayan Sütun' olarak bilinen mermer yapının Hz.Meryem'in evindeki bir sütun olduğuna inanılıyor.

Meryem Ana’ya, Hz.İsa’nın yakalandığını ve kendisine işkence edildiğini söylediklerinde ağlamaya başladığı ve hissettiği o acıyla gözyaşı damlalarından birinin yaslandığı sütuna düşer düşmez, dokunduğu yeri kezzap gibi erittiği söyleniyor.

Ağlayan sütun

Bir diğer efsane de şöyle; Ayasofya’nın yapımı sırasında İmparator Jüstinyen, inşaatı kontrol etmek için sık sık Ayasofya’ya gelirmiş. Bir gün Ayasofya’da dolaşırken rahatsızlanmış ve çok şiddetli bir baş ağrısına tutulmuş.

Bu sırada o baş ağrısıyla Terler Direk’e kafasını dayamış ve hastalığının geçmesi için dua etmiş. Bir müddet sonra mucize eseri rahatsızlığı ve baş ağrısı tamamen geçmiş. İmparator dikkatlice sütuna baktığında sütunda ufak bir delik meydana geldiğini ve bu delikten gözyaşı gibi bir yaşın süzüldüğünü görmüş. Bu yaşın da, Meryem Ana’nın gözyaşı olduğunu ve kendisini iyileştirmesi için Tanrı tarafından gönderildiğini düşünmüş. Halk bu mucizeden haberdar olmuş ve sütunu kutsal kabul etmiş.

REKLAM

Kutsal emanetler

Ayasofya ibadete açıldıktan sonra, İmparator, Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği haçı ve kullanılan çivileri Kudüs’ten getirterek Ayasofya’nın gizli bölümlerinden birinde saklamış. Bu kutsal emanetleri Ayasofya’ya saklanmalarının sebebi de Hz. İsa'nın 40 bin yıl sonra dirileceğine ve dünyaya ineceğine ve ineceği yerin de Ayasofya olacağına inanılıyor.

Sihirli mermerler

Ayasofya'nın inşaatı sırasında Jüstinyen'in imparatorluğun dört bir yanından en güzel mermer taşlarını getirtti. Ayasofya'nın dünyadaki en güzel yapı olmasını arzu ediyordu.

Mermerler

İnanışa göre getirilen bu mermer taşlardan bazılarında geleceği okumak ve özellikle yaşanacak felaketleri önceden görmek mümkün.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın: Ayasofya'daki mozaik ve freskler perdeyle kapatılacak

Amerikan savaş gemisinde çıkan yangında en az 57 kişi yaralandı

İstanbul Adliyesi'nde kontrol noktasına silahlı saldırı: 3 ölü, 6 yaralı