İsrail vatandaşlarını koronavirüse karşı aşılama yarışında hızlı ilerlemek için Pfizer ile bir anlaşma yaptı ve elde edilmesi zor olan BionTech aşısının sıkıntısız akışı karşılığında uluslararası ilaç devine vatandaşlarına ait tıbbi verileri paylaşma sözü verdi.
REKLAMVatandaşlarını koronavirüse karşı aşılama yarışında hızlı ilerlemek isteyen İsrail, ilaç şirketi Pfizer ile bir anlaşma yaptı. Buna göre Tel Aviv yönetimi elde edilmesi zor olan BionTech aşısının sıkıntısız akışı karşılığında uluslararası ilaç devine vatandaşlarına ait tıbbi verileri paylaşma sözü verdi.
Bu anlaşma ile İsrail hem dünyanın geri kalanı için çok değerli araştırma verileri sağlayabilir hem de tüm nüfusunu aşılamış olan ilk ülke haline gelebilir. İsrail'in aynı zamanda bu anlaşma sayesinde aşılara yarı fiyat ödeyeceği ileri sürülüyor.
Tartışmalar ve eleştiriler
Ne var ki anlaşmanın yarattığı etik tartışmalar devam ediyor. İsrail Pfizer'ın yanı sıra hali hazırda Moderna ve AstraZeneca'ya ait 2 milyon doz aşıyı bir aydan kısa sürede vatandaşlarına ulaştırmıştı. Bir tarafta aşılara ulaşamayan fakir ülkelerin durumu diğer tarafta kişisel verilerin paylaşımı ile doğabilecek sorunlar bulunuyor.
İsrail yönetimi ise paylaşılacak olan verilerin kişiselleştirilmesi mümkün olmayan veriler olacağını kaydediyor.
Dünya Sağlık Örgütü ise aşı geliştiren şirketlere bir süredir ülkelerle ikili anlaşmalar yapmayı bırakmalarını çünkü bu durumun Birleşmiş Milletler destekli çabaları baltaladığı söyleniyor.
Netanyahu'nun seçim yatırımlarından biri haline geldi
Mart ayındaki genel seçimler öncesi 9,3 milyonluk nüfusu aşılatarak puan kazanmak isteyen Netanyahu yatığı açıklamada "İsrail'in pozisyonu küresel bir örnek teşkil edecek ve sadece kendi sağlığımıza değil virüsü alt etmek konusunda tüm dünyaya faydamız dokunacak" dedi.
Ancak Tel Aviv sadece İsrail vatandaşı olan Arap kökenlilere bu aşıyı sağlamakla kendini yükümlü görüyor. Ülkenin sağlık bakanlığından yapılan açıklamada vatandaşların aşılanması bittikten sonra Filistin, Gazze ve Batı Şeria'da yaşayanlara da aşı yapılması değerlendirilecek.
Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye İsrail'i ırkçı davranmakla suçlarken henüz aşı için resmi bir talepte bulunmadı. Associated Press haber ajansına konuşan bazı uluslararası ilişkiler uzmanları İsrail'in bölgede bir işgal gücü olarak yönetimi altında olduğunu ileri sürdüğü her yerde tüm insanlara aşıyı vermekle yükümlü olduğunu düşünüyor.
Hala cevap bekleyen sorular var
Pfizer/BionTech aşısı Amerikan FDA acil onayı almış ve yüzde 95 oranında koruma sağladığı belirlenmiş olsa da uzun vadede ne gibi bir bağışıklık sağladığı veya vücuda alınan virüsün başkalarına geçmesine engel olup olmadığı bilinmiyor.
İsrail tüm verileri paylaştığında bu soruların yanıt bulması bekleniyor. Ülkede şimdiye kadar 550 binden fazla vaka ve 4 binden fazla ölüm gerçekleşti.