İran, Hürmüz Boğazı'nı baypas etmek için Umman Körfezi'nde petrol terminali açtı

REKLAM

İran, on yıllardır bölgesel gerilimin merkezinde yer alan Hürmüz Boğazı'nı paypas etmek için stratejik öneme sahip Umman Körfezinde ilk petrol terminalini açtı.

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, söz konusu terminalin İran tankerlerinin Tahran açısından stratejik olarak savunmasız Hürmüz Boğazı'nı kullanmaktan kaçınmasına olanak tanıyacağını dile getirdi.

"İran açısından stratejik bir hamle ve önemli bir adım." diyen Ruhani, televizyonlarda canlı yayınlanan konuşmasında ayrıca, "Petrol ihracatımızın sürekliliğini güvence altında alacak. Bu yeni ham petrol ihraç terminali, Washington'un İran'a yönelik yaptırımlarının başarısızlığını gösteriyor." ifadelerini kulandı.

Ruhani, ülkesinin, Hürmüz Boğazı'nın güneyinde, Umman Körfezi kıyısında açılan ve Bandar-i Jask adı verilen limandan günde 1 milyon varil petrol ihraç etmeyi hedeflediğini söyledi.

Tahran yönetimi, daha önce yaptığı açıklamalarda eski ABD Başkanı Donald Trump tarafından yeniden getirilen yaptırımların, ham petrol ihracatını etkilemesi durumunda Hürmüz Boğazı'nı bloke edebileceği uyarısında bulunmuştu.

İran Petrol Bakanı Bijan Zanganeh, Jask limanı ham petrol transfer projesinin hayata geçirilmesi için yaklaşık 2 milyar dolarlık bir yatırım yapıldığını belirtti.

Hürmüz Boğazı neden önemli?

Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’daki petrol üreticilerinin, Pasifik Asya, Avrupa, Kuzey Amerika pazarlarına bağlayan stratejik bir ana damar olma özelliğini taşıyor.

Dünyada deniz yoluyla taşınan petrolün üçte biri her gün Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor.

Hürmüz Boğazı, yıllardır bölgesel gerginliklerin ana merkezinde önemli bir rol oynuyor. İran, daha önce Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidinde bulundu.

• İran ve Umman’ı ayıran bu su yolu, ayrıca Arabistan denizi ile Umman'ı ve burayla Körfez’i birbirine bağlıyor.
• En dar kısmı, 21 mil genişliğinde, ancak kullanılan deniz ulaşımı her iki yön için de 2 mil genişliğinde.
• ABD Enerji Danışma Yönetimine göre, 2016 yılında her gün 18,5 milyon varil petrol bu boğazdan geçti. Bu da bir önceki yıla oranla yüzde 9 artışa tekabül ediyor. Dünyada her yıl deniz yoluyla petrol ve diğer sıvı yakıtların yüzde 30’u yine bu boğazdan geçiyor.
• Suudi Arabistan, İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Irak, ham petrol ihracatının önemli bir bölümü buradan geçiyor. Katar doğal gazının neredeyse tamamı yine buradan aktarılıyor.
• 1980 ve 1988 yılları arasında savaş sırasında İran ve Irak, birbirlerinin petrol ihracatına yine bu boğaz üzerinden zarar vermeye çalıştı ve bu çatışmalar tarihe “tanker savaşları” olarak geçti.
• ABD’nin Donanması’nın 5. Filosunun üssü Bahreyn’de ve bu filonun amacı, bölgedeki ticari gemileri korumak.
• Bush yönetimi sırasında, Arap Körfezi’nde sürekli uçak taşıyan bir gemi bölgede devriye geziyordu. Eski Başkan Obama döneminde de, sadece kısa süreli aralıklarla bölge uçak gemisiz bırakıldı. Bu da İran ile yapılan nükleer anlaşma öncesi Tahran’a yönelik iyi niyet jesti olarak değerlendirildi.
• Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan Hürmüz Boğazı dışında petrol boru hattı projelerini sürekli olarak araştırdı.