Geçtiğimiz 12 ay boyunca kıtanın dört bir yanından binlerce vatandaş fikirlerini, Avrupa ile ilgili endişelerini tartıştı ve Avrupa Birliği'nin geleceği için önerilerde bulundu. Avrupa'nın Geleceği Konferansı'nın sonuçlarını Avrupa Parlamentosu üyesi Guy Verhofstadt ile konuştuk.
Geçtiğimiz 12 ay boyunca kıtanın dört bir yanından binlerce vatandaş fikirlerini, Avrupa ile ilgili endişelerini tartıştı ve Avrupa Birliği'nin geleceği için önerilerde bulundu. 'Avrupa'nın Geleceği Konferansı' olarak adlandırılan bu benzersiz doğrudan demokrasi deneyimi sona erdi. Tüm süreci Avrupa Parlamentosu tarafından denetleyen Guy Verhofstadt ile konuştuk.
AB'de veto yetkisinin kaldırılmasının gündemde olduğunu söyleyen Verhofstadt, Avrupa ordusu için de yeni planların olduğunu kaydetti.
Sandor Zsiros, Euronews: “Guy Verhofstadt Euronews'e hoş geldiniz. Her şeyden önce, bu konferansın son genel kurulundayız. Süreci nasıl görüyorsunuz? Başarı mıydı, yarı başarı mı yoksa başarısızlık mıydı?”
Guy Verhofstadt, Avrupa Parlamentosu Üyesi, Avrupa'nın Geleceği Konferansı Eşbaşkanı: “Sanırım bir yıl önce buna başladığımızda, Avrupa'nın geleceği konusundaki konferansın faydasına inanan çok fazla insan yoktu. Bu arada, Covid'in yanı sıra, Ukrayna'daki savaşla birlikte çok büyük bir krizimiz var. Ve hepimiz gördük ki, bu Avrupa Birliği'nin yarının dünyasında ayakta kalabilmesi için reform yapması gerekli. Çünkü yarın farklı bir dünya olacak. Vatandaşlarımızın çıkarlarını savunmak, daha hızlı hareket etmek için, daha önce Avrupa Birliği’nde yaptığımızdan daha kararlı olmak için reform gerekli.”
Euronews: “En ilginç teklifler neler?”
Guy Verhofstadt: “Örneğin, ana tekliflerden biri Avrupa Birliği'ndeki veto haklarının sona erdirilmesi. Oybirliği ile oylama ve karar alma süreçlerine son vermek. Oybirliği nedeniyle, Avrupa Birliği konusunda her zaman çok az, çok geç hareket ediyoruz. Mali krizde de böyleydi. Göç krizinde de böyleydi. Covid-19 da bile durum böyleydi. Ve bu savaş zamanında bugün hala bir sorun. O halde yapmamız gereken, bunu ortadan kaldırmak ve Birlik içinde her konuda basit çoğunluk sistemi veya nitelikli çoğunluk sistemi getirmek, böylece geçmişte olduğundan daha hızlı hareket edebiliriz.”
Euronews:"Bunun için bir anlaşma değişikliği gerekiyor. Bunun gerçekleşme şansını nasıl görüyorsunuz?”
Guy Verhofstadt: “Bildiğim şey, Avrupa Parlamentosu'nun sorumluluğunu üstleneceği. Bu yüzden bir anlaşma değişikliği isteyeceğiz. “
Euronews: “Peki ya sosyal meseleler? İş, barınma, sağlık. Vatandaş ne diyor?”
Guy Verhofstadt: “Avrupa'nın bu konuda da yetkilere sahip olmasını istiyorlar, böylece Avrupa Birliği'nin tüm bölgesinde Avrupa tarafından yaratılan ve garanti edilen bir sosyal temel, var. Göç konusunda, vatandaşlar, yasal göç, yasadışı göçle mücadele, mülteciler için çözümler, savaş mültecileri vb. sorunları Avrupa düzeyinde çözmek için konferans genel kurulu tarafından onaylanan ve formüle edilen bir strateji var.
Euronews: “Kişisel olarak en sevdiğiniz tavsiye hangisi?”
Guy Verhofstadt: “En sevdiğim kısım kesinlikle Avrupa Birliği'nin ortak silahlı kuvvetleri. Ortak bir savunma politikamız olacağı gerçeği, çünkü Ukrayna ile olan savaşta bunun eksikliğini görüyorsunuz. Avrupa'da savunmaya aşağı yukarı 240 milyar Euro harcadığımızı hatırlamalıyız. Bu, Ruslardan dört kat daha fazla. Ancak bugünkü duruma bakarsanız, bu konuda bir şeyler yapmak için Amerikalı dostlarımızın yardımı olmadan kesinlikle yeterli kapasiteye değiliz. Bu yüzden benim için Avrupa Birliği'ndeki en büyük para israfı, 27 ordu var ama yetersiz etkinlik söz konusu“
Euronews: “Geçtiğimiz on yılda, demokrasi ve hukukun üstünlüğü konusu AB'nin gündeminin üst sıralarında yer aldı. Konferans sırasında, örneğin Polonya ve Macaristan'dan ve Avrupa'nın geri kalanından liderler veya kişilerle bu konuyu konuştuğunuzda bununla ilgili ortak bir anlayış var mı?”
Guy Verhofstadt: “Hukukun üstünlüğünü anlamak o kadar da zor değil. Ancak sorun şu ki, bazı ülkelerde parlamentoda çoğunluğa sahip yöneticiler, çoğunluğa sahip oldukları için istediklerini yapabileceklerini düşünüyorlar. Ve bu hukukun üstünlüğü değil. Önemli olan şu ki, konferansta, vatandaşların önerilerine dayanarak, bunun işe yaraması için anlaşmayı bile değiştirmeye karar verdik. Çünkü Avrupa ailesinde paranın önemli olduğunu, ancak değerlerin önemli olmadığını düşünen birkaç üyeye sahip olmaktan kaçınamayız.
Euronews:"Ukrayna'da son iki aydır savaş var. Bu, insanların Avrupa'ya bakışını nasıl değiştiriyor? Ve konferans bunu yansıtabildi mi?”
Guy Verhofstadt: “Panellerin çoğu savaş başlamadan önce yapıldı. Ancak, konferansın sonuçlarının Ukrayna'daki savaşla karşı karşıya olduğumuz yeni zorluklara çok iyi uyduğunu gördük. Dış ilişkilerde, savunmada oybirliğinin sona ermesinden bahsediyoruz. Bugün Avrupa'da olmayan bir enerji birliğini olabildiğince hızlı oluşturmak için enerji birliğinden bahsediyoruz. Ortak bir enerji alımı yok, enerji konusuna hala ulusal düzeyde karar veriliyor.”
Euronews: “Avrupa, vatandaşlarına göre nasıl bir yol izlemeli? Daha fazla Avrupa mı daha az Avrupa mı?”
Guy Verhofstadt: “Vatandaşlar bunu sizin tarif ettiğiniz şekilde tartışmıyorlar. Siz bir gazetecisiniz. Her şeyi kategorize ediyorsunuz. Ben bir politikacıyım. Ben de aynı şeyi yapıyorum. Sen sağdansın. Sen soldansın. Daha çok Avrupa ya da daha az Avrupa’yı savunuyorsunuz. Avrupa şüpheci ya da Avruda destekçisisiniz. Vatandaşlar tamamen farklı. Bütün vatandaşlar aşağı yukarı aynı fikirde. Avrupa'yı seviyorlar. Avrupa'nın birçok sorunumuza çözüm olduğunu düşünüyorlar. Ama bugünün işleyişinden hoşlanmıyorlar. Bugün Avrupa Birliği'nin Avrupa ile ilgili isteklerinin tercümesi olduğunu düşünmüyorlar. Ve bu, tüm vatandaşların, kendilerini Avrupa şüphecileri ve Avrupaseverler olarak adlandıranların ortak anlayışı. Ve bu büyük ders. İnsanlar, Avrupa’yı seviyor. Avrupa hayalleri var. Gerçekten bu kıtanın geleceğinin Avrupa Birliği'nde olduğunu düşünüyorlar. Ancak bugün bunun nasıl çalıştığıyla ilgili çok eleştirileri var."
Euronews: “Avrupa'daki milliyetçi ve popülist güçler şimdiden bu konferansı Avrupa federalleşmesi için bir araç olduğu için eleştiriyor. Bu eleştiriyi nasıl değerlendiriyorsunuz ve bu sesler konferansta duyuldu mu?”
Guy Verhofstadt: “Elbette orada bulunan vatandaşlar nedeniyle, Avrupa hakkında daha eleştirel, daha şüpheci insanlar vardı. Hepsi oradaydı. Ama ortak bir vizyona, ortak önerilere sahip olmak zorundaydılar. Orada gördüğüm kadarıyla başlangıçta aşırı sağ partiler konferansı beğendi. Sonra vatandaşlardan gelen teklifleri görünce, 'Bizim istediğimiz bu değil' demeye başladılar. Artık sevmiyoruz. Bence bu vatandaşa haksızlık. Vatandaşlar konuştu ve bizim onları ciddiye almamız gerekiyor”