Irak'ta Facebook üzerinden silah satışı neden bu kadar yaygın? Siyasi krizin pençesindeki Irak'ta, Facebook kullanıcıları, internet üzerinden silah satın almak için platformun Arapça ve Kürtçe dillerindeki moderasyon (içerik denetimi) politikasının eksikliğinden faydalanıyor.
REKLAMSiyasi ve ekonomik krizin pençesindeki Irak'ta, Facebook kullanıcıları, internet üzerinden silah satın almak için platformun Arapça ve Kürtçe dillerindeki moderasyon (içerik denetimi) politikasının eksikliğinden faydalanıyor.
Stratejik Diyalog Enstitüsü (ISD) isimli Londra merkezli düşünce kuruluşu tarafından yapılan bir çalışma, Irak'ta silah satışının Facebook'un yorum bölümlerinde hayli "yaygın" olduğunu ortaya koydu.
Sosyal medya devleri uzun zamandır özellikle Orta Doğu gibi bölgelerde zararlı ve tehlikeli içerikleri etkin bir şekilde denetleyememekle suçlanıyor.
Facebook'un ana şirketi Meta'nın çeşitli dil ve lehçelerdeki içerikle mücadele etmek için İngilizceye kıyasla daha az kaynağı bulunuyor.
ISD'nin Afrika, Orta Doğu ve Asya İcra Direktörü Mustafa Ayad, Arapça ve Kürtçe'deki moderasyon (denetleme, kontrol) eksikliğinin Irak'ta Facebook platformunda açık bir silah pazarı yarattığını dile getirdi.
Euronews'e konuşan Ayad, "Çok büyük Facebook hesaplarının, iki milyondan fazla takipçisi olan hesapların yorum kısımlarında satılık silah bulmak oldukça kolay." ifadesini kullandı.
Ayad'ın araştırmasına göre bazı kullanıcılar niyetlerini saklama zahmetine bile girmiyor.
Ayad'ın alıntı yaptığı örneklerden biri, Kürtçe olarak "silah satıyorum" isimli bir Facebook kullanıcısı.
Irak'taki bu silah satış sayfaları ağının özellikle endişe verici olmasının çeşitli nedenleri bulunuyor.
Bunlardan biri, Arapça'nın Facebook'un yanı sıra WhatsApp gibi Meta'nın sahip olduğu diğer platformlarda en hızlı büyüyen dillerden biri olması.
Çevrimiçi ortamdaki denetim eksikliği ve platformun popülaritesi, gerçek hayatta ağır sonuçlar doğuruyor.
Haziran ayında Irak'ın Kürt bölgesinde bir öğrenci, bir öğretim görevlisinin partnerini öldürmüş, ardından da başka bir kurumun hukuk bölümü yöneticisine suikast düzenlemişti.
Bu üniversite öğrencisinin silahı Facebook üzerinden satın aldığı belirtilmişti.
Washington Üniversitesi'ne göre Irak, 2019 yılında kişi başına düşen silahla ölüm oranlarında ABD'den daha yüksek, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da ise en yüksek orana sahip.
Dahası, ülkede hükümet güçleri, IŞİD ve İran destekli milislerin de dahil olduğu birçok iç çatışma yaşanıyor.
Bu faktörlerin bütünü, ülkeyi sivil huzursuzluklara karşı savunmasız hale getiriyor.
ISD, Facebook gibi sosyal medya devlerinin platformlarında tehlikeli içeriklerin yayınlanmasına izin verdikleri için sorumlu tutulmaları gerektiğini belirtiyor.
Ayad, "Özellikle çatışma bölgeleri, nefretin ve diğer bazı çevrimiçi sorunların otomatik denetim sistemlerinden kolayca geçebileceği farklı bir içerik denetimi düzeyi gerektiriyor" uyarısında bulundu.
REKLAMAyrıca Ayad, "Halka verilen zararın çoğunun çevrimiçi içerik denetimi eksikliğinden kaynaklanabileceğini düşünmek mantıksız değil" şeklinde konuştu.
Facebook: Bazı hesaplar kaldırıldı
Facebook'tan yapılan açıklamada, raporda belirtilen bazı hesapların kaldırıldığı ve bölgedeki moderatör sayısının da arttırıldığı ifade edildi.
Ancak bunun sadece geçici bir önlem olduğunu belirten ISD, Facebook'a içeriği nasıl denetlediği konusunda daha fazla şeffaflık göstermesi çağrısında bulundu.
Zira Stratejik Diyalog Enstitüsü'ne göre, 'kötü aktörler' silah satışı gibi zararlı içerikleri paylaşmak için bu boşlukları zaten biliyor ve kullanıyor.
Bu arada Irak'taki bu durum, Facebook'un içerik denetimi konusundaki eksikliğinin dünya çapında gerçek hayatta zarara yol açmakla suçlandığı ilk olay değil.
REKLAMBM insan hakları müfettişleri, daha önce de, Facebook'un Myanmar'da Rohingyalara (Arakanlı Müslümanlar) karşı şiddeti körükleyen nefret söyleminin yayılmasında kilit bir rol oynadığına dair rapor hazırlamıştı.
Son zamanlarda platform, (Myanmar'daki) askeri cuntaya karşı sivil vatandaşların ölümünü talep eden paylaşımları silmediği için de kınanıyor.