ABD'de yapılan bir araştırmada, kalp krizi geçirenlerin bilinçleri kapalı olsa da onlardan bazılarının anılara, rüya benzeri deneyimlere ya da bir tür algıya sahip olduğu ortaya konuldu.
REKLAMKalp krizi geçiren kişiler üzerinde yapılan yeni bir araştırmada hastaların ölüme yakın deneyimleri ortaya konuldu.
Araştırma, kalp masajı yapılan kişilerin neredeyse yüzde 40'ının bilinçleri kapalı olsa da anılara, rüya benzeri deneyimlere ya da bir tür algıya sahip olduğunu gösteriyor.
Hastaların beyin dalgaları hayata döndürülürken bazen bir saate kadar farkındalığa işaret eden aktivite belirtileri gösterdikleri kaydedildi.
Peki, ölmek üzere olan bir kişi hayata döndürülürken insan beyninde tam olarak neler oluyor?
ABD ve İngiltere'de 25 hastanede resüsitasyon uygulanan 567 kişi izlendi. Hastaların yüzde 10'undan daha azı hayatta kaldı. Araştırmacılar hayata tutunan 53 kişiden 28'i ile görüştü.
Buna göre bazı hastalar, tıbbi tedavinin ağrı, basınç veya doktorları duymak gibi yönlerini hatırladı. Diğerleri ise polis tarafından kovalanmak veya yağmura yakalanmak gibi rüya benzeri hisler hatırladı.
"Bedenlerinden ayrıldıklarını hissettiler"
Hayatta kalanlardan bazıları bir ışık, bir tünel ya da bir aile üyesi görmek gibi olumlu anılara sahipti ya da sevgi, huzur ve sükûnet gibi yoğun duygular hissetti.
Diğerleri ise "bedenlerinden ayrıldıklarını ve öldüklerini hissetti" ya da "canavarlar veya yüzü olmayan figürlerle ilgili sanrılar gördüğünü" söyledi.
Onlardan 11'i resüsitasyon sırasında az da olsa bilince işaret eden anılara ya da algılara sahip olduğunu bildirdi.
Araştırmacılar ayrıca bazı hastalarda beyin oksijenini ve elektriksel aktiviteyi ölçtü ve kalp masajı sırasında bazı zihinsel işlevlere işaret eden gama, delta, teta, alfa ve beta dalgaları buldu.
NYU Langone Health'te tıp bölümünde doçent olan çalışmanın başyazarı Dr. Sam Parnia, kalp krizi geçirenlerle ilgili "Bizim gösterebildiğimiz şey, insanların yüzde 40'ının aslında bir dereceye kadar bilinçli olduklarına dair bir algıya sahip oldukları." dedi. Bu algının etraflarında bir şeyler olduğuna dair belirsiz bir his olabildiğini belirten Parnia, "Kalp durmasından daha uç bir şey yok, çünkü bu kişiler kelimenin tam anlamıyla yaşamla ölüm arasında gidip gelirler, derin bir komadadırlar ve bize fiziksel olarak hiç yanıt vermezler" diye konuştu.
"Elma, armut, muz"
Çalışmada araştırmacılar, hastaların belirli görüntüleri veya sesleri hatırlayıp hatırlayamadıklarını test etti.
Resüsitasyon sırasında hastalara kulaklık takarak "elma, armut, muz" seslendirmesini dinlettiler ve bir tabletteki 10 resmi gösterdiler.
Bunları hatırlayıp hatırlamadıkları sorulduğunda, görüşülen 28 hastadan sadece biri üç kelimelik diziyi doğru hatırladı; hiçbiri görüntüleri hatırlayamadı.
Araştırma ekibi ayrıca, deneyimlerini 126 kalp krizi mağdurunun hatırladıkları anıları da analiz etti.
Toronto Üniversitesi'nde acil tıp profesörü olan, resüsitasyon üzerine çalışan Dr. Sheldon Cheskes, bir kişinin ölen bir aile üyesini görmesinin, hayatındaki önemli anları yeniden hatırlamasının ya da yoğun bir sevgi ve huzur duygusu hissetmesinin tam olarak ne anlama geldiğinin net olmadığını kaydetti.
Cheskes, anıların hayatta kalanlar için kalıcı psikolojik sonuçları olabileceğini söyledi.
"Neden burada olduğumuza dair net mesaj aldım"
Resuscitation dergisinde yayınlanan araştırmada konuşulan hastalardan Mary Curran Hackett'ın kalbi durmuş ve "tam bir sükunet, huzur ve sevgiyle sarmalanma hissi" yaşamış.
REKLAMYaşadıklarını kaleme alan yazar, "Geri döndüğümde, o her neyse onun gücünün bana geri geldiğini hissettim. Bunu başka türlü açıklayamam ama ondan sonra tüm hayatım değişti. Neden burada olduğumuza dair net bir mesaj aldığımı gerçekten derinden hissettim." diye konuştu.
Harvard Tıp Fakültesi'nde tıp profesörü Dr. Katherine Berg, kalp masajı ile hayatta kalanların bazıları için bu durumun duygusal stres kaynağı olabileceğini söyledi.
Çalışmada bunun ortaya konulmak istendiğini belirten Berg, "Bunun gibi çalışmaların ele alınması gerekebilecek herhangi bir travma sonrası stres veya diğer psikolojik semptomları değerlendirmeye sevk edeceğini umuyorum" dedi.
Cheskes, çalışmanın, insanların kalp krizi geçiren birine tanık olmaları halinde kalp masajı yapmaları, 911'i aramaları ve otomatik harici defibrilatör (AED) kullanmaları için iyi bir hatırlatma olduğunu kaydetti.
Amerikan Kalp Derneği'ne göre her yıl 356 binden fazla kişi hastane dışı ortamlarda kalp krizi geçiriyor.
REKLAMKalp krizi ve kalp durması
Kalp durduğunda, koordine olmayan kasılmalarla titrer ve beyin dahil vücudun her yerine giden kan akışı durur.
Kan akışındaki azalmaya rağmen kalbin atmaya devam ettiği kalp krizinin aksine, kalp durması yaşayan bir kişi her zaman bilinçsizdir.
Kalp masajı, kalbin defibrilatör veya AED ile tekrar normal ritmine döndürülene kadar kişiyi hayatta tutmanın tek yolu.