İsrail-İran çatışması Brent ham petrolünü Haziran ayında yüzde 20 artırırken Avrupa enerji hisseleri yükselişe geçti. EURO STOXX 600 Enerji endeksi aynı dönemde yüzde 8 değer kazanarak Ekim 2022'den bu yana en iyi ayını geçirme yolunda ilerliyor.
Avrupa enerji sektörü, İsrail ve İran arasında tırmanan düşmanlıkların arz kesintisi korkularını körüklemesiyle son yılların en güçlü rallisini gerçekleştiriyor. Çatışma, kıta genelinde petrol fiyatlarını ve enerji hisselerini keskin bir şekilde yükseltiyor.
BP, TotalEnergies, Eni ve Repsol gibi büyük Avrupa petrol ve gaz şirketlerini izleyen Euro STOXX 600 Enerji endeksi, Ekim 2022'den bu yana en güçlü aylık kazancını elde etme yolunda ilerleyerek bugüne kadar yaklaşık yüzde 8 arttı.
Bu yükseliş, aynı dönemde yüzde 1 oranında gerileyen daha geniş Euro STOXX 600 endeksiyle tam bir tezat oluşturuyor.
Bu 9 puanlık fark, sektörün Mayıs 2022'den bu yana en geniş aylık performansına işaret ediyor ve yatırımcıların Orta Doğu'da uzun süreli jeopolitik gerginliklere hazırlanırken piyasanın enerji isimlerine keskin bir şekilde yöneldiğinin altını çiziyor.
BP hisseleri Haziran ayında şu ana kadar yüzde 9 yükselerek Eylül 2023'ten bu yana en iyi ayını geçirdi.
İtalyan Eni yüzde 9,1 ile Ekim 2022'den bu yana en güçlü aylık yükselişini kaydederken, Fransız TotalEnergies yüzde 7 ile en son Nisan 2024'te görülen bir seviyeye ulaştı.
Portekizli enerji şirketi Galp Energia yüzde 12'lik bir artışla sektörel kazançlara öncülük etti.
Enerji hisse senetlerindeki artış, petrol fiyatlarındaki önemli bir yükselişi yansıtıyor. Brent ham petrolü bu ay yüzde 20 artışla varil başına 75 dolara yükseldi. Bu, başarılı COVID-19 aşı denemeleri haberlerinin küresel piyasaları ilk kez yükselttiği Kasım 2020'den bu yana en büyük aylık artışa işaret ediyor.
Şişirilmiş petrol fiyatları
Analistler, ham petrol piyasalarına yerleşmiş olan jeopolitik risk priminin devam edebileceği uyarısında bulunurken, petrol fiyatları daha uzun süre yüksek kalabilir.
İsrail'in İran'ın nükleer ve askeri hedeflerine yönelik hava saldırılarının ardından Tahran, Uluslararası Enerji Ajansı'na (IEA) göre günde yaklaşık 20 milyon varil ham petrol ve rafine ürün sevkiyatını durduracak bir hamleyle Boğaz'ın kapatılabileceği ihtimalini gündeme getirdi. Tam bir kapanma olasılığı düşük olsa da, sınırlı kesintiler bile piyasaları tedirgin edebilir.
ING'de emtia stratejisi başkanı olan Warren Patterson, "Hürmüz Boğazı'ndan yapılan nakliyatta aksama potansiyeli var," dedi.
Uzmana göre, küresel deniz petrolünün neredeyse üçte biri bu kontrol noktasından geçiyor ve bu rotaya yönelik herhangi bir önemli tehdit enerji piyasalarına anında bir sinyal gönderiyor.
Patterson, Hürmüz Boğazı'ndan petrol akışında önemli bir aksama olması durumunda petrol fiyatlarının varil başına 120 dolara kadar yükselebileceğini belirtti.
Başkan Donald Trump salı günü ulusal güvenlik ekibiyle Beyaz Saray'da, ABD'nin İran'a karşı savaşında İsrail'in yanında yer alma olasılığını görüşmek üzere yüksek riskli bir toplantı yaptı.
Günün erken saatlerinde Trump'ın Kanada'daki G7 zirvesinden aniden ayrılması, dış politikada büyük bir değişikliğin yakın olduğu yönündeki spekülasyonları körükledi.
Henüz resmi bir karar açıklanmamış olsa da İran, Washington'un çatışmaya girmesi halinde Orta Doğu'daki ABD askeri üslerini hedef alacağı konusunda açık bir uyarıda bulundu.