Binlerce uçuş rötar yaptı, Ulusal Parklar ise hükümetin kapanmasının yedinci gününde 'zorlanmaya başladı.'
ABD'ye seyahat eden yolcular bu hafta, federal hükümetin kapanmasının havacılık endüstrisinin “güvenilirliğini ve verimliliğini tehdit etmeye” devam etmesi nedeniyle süregelen kaosla karşı karşıya.
1 Ekim’de başlayan ve şu an yedinci gününde olan kapanma, Washington’daki yasa koyucuların ekim ayı ve sonrası için hükümet hizmetlerini finanse edecek yasayı geçirememesi sonucu ortaya çıktı.
Bunun sonucunda birçok hizmet geçici olarak askıya alındı ve federal iş gücünün yüzde 40’ı (yaklaşık 750 bin kişi) ücretsiz izne çıkarıldı.
Siyasi çıkmaz Capitol Hill’de yoğunlaşsa da etkileri tüm ülkeye, özellikle de seyahat sektörüne yayılmış durumda.
Uçuşum etkilenecek mi?
Hava trafik kontrolörleri “zorunlu personel” olarak sınıflandırılıyor ve hükümet kapanması sırasında maaş almadan çalışmaya devam etmeleri bekleniyor. Ancak birçok büyük havaalanı personel sıkıntıları yaşıyor.
6 Ekim Pazartesi günü, New York ve Los Angeles çevresindeki büyük havaalanlarını da etkileyen personel yetersizliği nedeniyle ABD’de 6 binden fazla uçuş gecikti.
Los Angeles’taki Hollywood Burbank Havalimanı, yeterli personel bulmakta zorlandığı için Pazartesi öğleden sonra tamamen kapanmak zorunda kaldı.
Aksaklıklara rağmen Cirium verilerine göre, salı öğleden itibaren ABD havaalanlarından kalkan 23 bin 600 uçuşun yüzde 92’si zamanında kalkış yaptı.
FlightAware, salı günü öğleden itibaren ABD’de yaklaşık 3 bin 200 uçuşun geciktiğini, bazı yolcuların uçağa binebilmek için fazladan bir saat beklediğini bildirdi.
Ulusal Hava Trafik Kontrolörleri Derneği (NATCA), 20 binden fazla kontrolör ve havacılık güvenliği çalışanını temsil eden kuruluş, kapanmanın sona erdirilmesini isteyen birçok örgütten biri.
Dernek açıklamasında, “Hava trafik kontrolörleri ve diğer havacılık güvenliği çalışanları maaş almadan, çoğu zaman haftada altı gün, günde 10 saatlik ağır çalışma programlarıyla görev yapmak zorunda kalacak,” denildi.
“Bir önceki kapanma sırasında pek çok kişi ailelerini geçindirmek ve faturalarını ödeyebilmek için ikinci işler yapmak zorunda kalmıştı — bu da stres ve yorgunluğa yol açmıştı.”
NATCA, devam eden kapanmanın “modernleşmeyi yavaşlatacağını” ve “tüm havacılık sistemimizin güvenilirliğini ve verimliliğini tehdit ettiğini” savunuyor.
Kruvaziyer gemileri çalışıyor mu?
ABD limanlarından hareket eden kruvaziyer tatilleri büyük ölçüde etkilenmedi. Sahil Güvenlik personeli ve sınır görevlileri de dahil olmak üzere temel federal personel görevine devam edecek, ancak kruvaziyer operasyonlarını destekleyen birçok federal çalışan şu anda maaş almıyor.
Kruvaziyer yolcuları için en büyük aksaklıkların ise ulusal parklarda yaşanması bekleniyor.
Milli parkları hâlâ ziyaret edilebiliyor mu?
Ulusal parklar kısmen açık kalıyor ancak ciddi kısıtlamalarla karşı karşıya.
Yollar, patikalar ve anıtlar gibi açık alanlara erişim sürerken, ziyaretçi merkezleri ve anıtlar gibi personel tarafından işletilen tesisler kapalı. Associated Press’in (AP) bildirdiğine göre, örneğin Philadelphia’daki Liberty Bell’de turistler kapanmanın ilk gününde içeri alınmadı.
Yosemite, Yellowstone ve Özgürlük Anıtı gibi popüler destinasyonlar ziyaretçilere açık kalsa da hizmetler azaltılmış durumda. Utah Turizm Ofisi, eyaletin beş ulusal parkının — Arches, Bryce Canyon, Canyonlands, Capitol Reef ve Zion — da açık kalacağını açıkladı.
İçişleri Bakanlığı, güvenlik veya koruma riski doğması halinde parkların tamamen kapatılabileceği uyarısını yapıyor. Bu nedenle yolculara resmi kaynaklardan güncel bilgileri takip etmeleri öneriliyor.
Kapanmanın yarattığı aksaklığın boyutu park çalışanlarını da derinden etkiliyor. Ulusal Park Servisi çalışanlarının yaklaşık yüzde 64’ü, yani 9 bin 300 kişi ücretsiz izne çıkarıldı. Bu kayıplar, zaten kısıtlı kaynaklarla ayakta duran Amerika’nın popüler parklarını daha da zor durumda bırakıyor.
Ulusal Parkları Koruma Derneği (NPCA), personel yetersizliğinin şimdiden ciddi sorunlara yol açtığını ve ziyaretçileri tehlikeye attığını belirtiyor.
NPCA Başkanı ve CEO’su Theresa Pierno, “Great Falls’ta ziyaretçiler yasa dışı park yaptı ve barikatların üzerinden tırmanarak içeri girdi. Gateway’de ise kalabalıklar plajı doldurdu, personel olmadığı için araçlarını rastgele park ettiler, bu da ciddi güvenlik riskleri yarattı,” dedi.
Dernek, pek çok ulusal parkın kapanmanın “yükünü hissetmeye başladığını” ve bunun parklara yönelik “en büyük tehditlerden biri” olduğunu vurguladı.
Hangi müzeler kapalı?
Washington DC ve diğer ABD şehirlerini ziyaret edenler, birçok federal fonla desteklenen müzenin kapalı olduğunu görecek. Resmî turizm bürosuna göre, başkentte Ulusal Arşivler ve Washington Anıtı da dahil olmak üzere onlarca mekân şimdiden ziyarete kapandı.
ABD’ye gidip Kongre Kütüphanesini ziyaret etmeyi planlayan bir Reddit kullanıcısı, kütüphanenin süresiz kapalı olacağını öğrenince “yıkıldığını” söyledi.
Ancak performans izlemek isteyen yolcular için iyi haber var. Tiyatro ve konserler planlandığı gibi devam ediyor. Hatta John F. Kennedy Center for the Performing Arts dahi programındaki gösterileri sürdürüyor, ancak daha az personelle.
Başka neler etkileniyor?
Vize onayı bekleyenler, biraz daha uzun süre beklemek zorunda kalabilir.
ABD büyükelçilikleri ve konsoloslukları temel hizmetleri sunmaya devam etse de, American Immigration Council, azalan personel nedeniyle vizelerde gecikmeler ve yığılmalar yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Şimdilik yaşanan aksaklıklar bunlarla sınırlı, ancak birçok kişi için büyük bir değişim anlamına geliyor. Yolcular hâlâ uçuşlara ve kruvaziyerlere binebilir, fakat ABD’yi ziyaret etme nedenlerinin başında gelen müze ve parklara erişimin kısıtlı olmasını beklemeleri gerekiyor.
Seyahat planı yapmadan önce yolculara, kapatmalarla ilgili güncel bilgiler için resmî internet sitelerini kontrol etmeleri tavsiye ediliyor.