Temmuz ayında ülke, tüm mahalleleri yerle bir eden ve elektrik hatlarını deviren saatte 240 kilometreye varan rüzgarlarla sarsıldı.
REKLAMKarayipler ülkesi Grenada dünyada bir ilke imza atarak, doğal bir felaketin ardından borç geri ödemelerini erteledi.
Geçtiğimiz temmuz ayının başlarında Karayipleri kasıp kavuran Beryl Kasırgası, şehirleri ve kıyı şeritlerini yerle bir etti. Ada ülkesi Grenada da saatte 240 kilometreye varan rüzgarların etkisinde kalırken, çok sayıda mahallede elektrik hatları devrildi ve büyük zarara yol açtı.
Geçtiğimiz hafta yetkililer, devlet tahvillerinde borç erteleme maddelerini yürürlüğe koydu. Bu da iklimden etkilenen ülkeler için bu önlemin norm haline gelmesine yardımcı olabilir.
Borç geri ödemelerinin durdurulması 27 milyon euro tasarruf sağlayacak
Beryl Kasırgası, hükümetin ilk tahminlerine göre ülkenin yıllık ekonomik üretiminin üçte birine denk gelen bir yıkım bıraktı.
Yirmi yıl önce Ivan kasırgası da benzer bir ekonomik sıkıntıya yol açmış ve borç temerrüdü ile sonuçlanan bir mali mücadele sarmalını tetiklemişti.
Bu kez yetkililer, hükümetin uluslararası kreditörlerle yaptığı anlaşmaların bir parçasını oluşturan kasırga maddelerini kullanarak, benzer feci sonuçlardan kaçınmayı umuyor.
Bu hükmün devreye sokulması ile aralarında Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli yatırım firmaları Franklin Templeton ve T. Rowe Price'ın da bulunduğu özel yatırımcılara yapılacak borç geri ödemeleri ertelenmiş oldu.
Bu önlem, ada ülkesinin önümüzdeki kasım ve mayıs aylarında yapılması gereken geri ödemelerde yaklaşık 30 milyon dolar (27 milyon euro) tasarruf etmesini sağlayacak.
Borçlar gelecekteki faturalara aktarılacak ancak geçici mali tasarruf, acil kurtarma çabalarının finanse edilmesine ve sağlık ve eğitim gibi temel hizmetlerin desteklenmesine yardımcı olacak.
Hükümet şimdi diğer alacaklılarla da benzer hükümleri yürürlüğe koymayı umuyor.
Afetlerin vurduğu ülkeler için norm haline gelebilir mi?
Grenada'nın borç askıya alma maddelerine başvurması, doğal afet sonrası ulusal ekonomileri desteklemede önlemin etkinliğini belirlemek için bir deneme çalışması olarak görülecek.
Reuters haber ajansına konuşan ve bu maddenin geliştirilmesine yardımcı olan White Oak Advisory'nin borç uzmanı Sebastian Espinosa, "Kimse bir ülkenin başına kasırga gelmesini istemese de, Grenada'nın neredeyse 10 yıl önce tahvillerine eklediği doğal afet maddelerinin tam olarak tasarlandıkları şeyi yaptıklarını görmek güzel," dedi.
Grenada Maliye Bakanlığı Daimi Sekreteri Mike Sylvester, Climate Home'a yaptığı açıklamada, borç geri ödemelerinin askıya alınmasının "krize doğru ve yeterli bir şekilde yanıt verebilmek için hükümete biraz nefes alma alanı" yaratacağını söyledi.
Doğal afetlerden sonra borç geri ödemelerinin durdurulmasına yönelik maddeler, artan borçların ortasında iklim değişikliğinin etkileriyle mücadele eden gelişmekte olan ülkeler için bir can simidi olabilir.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Ajansı'nın (UNCTAD) Mart 2023 raporuna göre, düşük gelirli ülkelerin neredeyse yarısı "yüksek borç ve iklim kırılganlıklarının kesiştiği noktada" bulunuyor.
REKLAMRapor, iklim değişikliğinin ön saflarında yer alan ve mali sıkıntı yaşayan ülkelerde "sürekli bir kırılganlık ve ekonomik durgunluk kısır döngüsü" uyarısında bulunuyor.